دکتر ایرج خسرونیا
انفارکتوس میوکارد یکی از بیماری‌های شایع و خطرناکی است که در حال حاضر به عنوان اولین علت مرگ در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است. این بیماری معمولاً با مرگ یا عوارض جبران‌ناپذیر، نظیر از دست دادن قسمتی از بافت عضله همراه است و بهترین راه جلوگیری از آن پیشگیری در سطوح مختلف بروز می‌باشد.
در گام اول، بسیاری از کشورها مطالعات مختلف مداخله‌ای روی جوامع و سعی دارند با تغییر شیوه زندگی از بروز این بیماری بکاهند. حتی در ایران نیز مطالعات مختلفی برای شناخت عوامل خطرزا و یافتن راه‌هایی برای تغییر شیوه زندگی و کاهش بیماری‌های قلبی عروقی انجام شده و می‌شود.
گام دوم، تشخیص زودرس این بیماری و امکان استفاده بیماران از خدمات درمانی اورژانس می‌باشد. گرچه نشانه‌های بروز حملات قلبی، نظیر درد قفسه سینه، تنگی نفس و عرق سرد مشخص و واضح است، ولی در بسیاری از موارد دیده شده که این بیماری پشت نقاب یک بیماری دیگر پنهان می‌گردد و به راحتی و به سرعت تشخیص داده نمی‌شود؛ از جمله بیماری‌های دستگاه گوارش.
به دلیل وسعت، قرار داشتن در محدوده بروز دردهای قلبی و میزان بالای اختلالاتی که در زندگی افراد ایجاد می‌کند. شناخته شده‌تر است و در بسیاری از موارد انفارکتوس قلبی، با اختلالات گوارشی به عنوان علت مراجعه شناخته می‌شود.
از آن جهت که شیوع این حالت نیز در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ایران به نظر زیاد می‌رسد و متأسفانه آمار دقیقی از آن در دسترس نیست. این طرح با هدف تعیین فراوانی انفارکتوس میوکارد در بین مراجعین به بخش‌های آندوسکوپی انجام شد.
آندوسکوپی
این پژوهش که به روش مشاهده‌ای و توصیفی انجام شد، از بین بیماران مراجعه‌کننده به بخش آندوسکوپی بیمارستان امام حسین 190 نفر به صورت غیرتصادفی ساده (Sequential) انتخاب شدند. کلیه افراد مراجعه‌کننده به ترتیب مراجعه و در صورت دارا بودن شرایط شرکت در طرح انتخاب می‌شدند.
معیار انتخاب افراد در طرح، ارجاع آنان برای آندوسکوپی و همچنین وجود درد اپیگاستر و حالت تهوع و استفراغ در نشانه‌های آنان بود. برای کلیه افراد انتخاب شده بعد از انجام سیر طبیعی تشخیصی- درمانی که پزشک معالج در نظر گرفته بود و بعد از کسب اجازه از بیماران فرم‌های اطلاعاتی از پیش آماده شده طرح تکمیل می‌شد.
در فرم‌ها اطلاعات دموگرافیک افراد، سابقه فامیلی، سابقه بیماری‌های عروق کرونر، سابقه هیپرتانسیون، سابقه هیپرلیپیدمی، سابقه بیماری‌های گوارش، علائم و نشانه‌های گوارشی و سابقه استعمال دخانیات و مواد مخدر پرسیده می‌شد. سپس برای بیماران یک الکتروکاردیوگرام با 12 لید صورت می‌گرفت.
چنانچه در الکتروکاردیوگرام بیمار، خصوصیاتی نظیر Inverted T.ST elevation . ST depression یا ظهور موج Q دیده می‌شد، تشخیص حمله قلبی داده می‌شود. قابل ذکر است که پس از تشخیص بیماری، مراتب به پزشک گزارش شده و توسط مسئولین پیگیری می‌شود؛ ولی در روند درمان مداخله‌ای صورت نمی‌گیرد. کلیه داده‌های کدگذاری شده توسط برنامه آماری وارد حافظه رایانه می‌گردد.
ابتدا میانگین داده‌های کمی، نظیر سن، مدت مصرف دخانیات و فراوانی داده‌های کیفی، نظیر فراوانی بیماری عروق کرونر، علائم و نشانه‌ها و سابقه بیماری‌های مختلف محاسبه می‌شود. فراوانی بیماری عروق کرونر در گروه‌های مختلف براساس سابقه مصرف سیگار، سابقه خانوادگی حملات قلبی و علائم و نشانه‌های مختلف گوارشی و چگونگی نتیجه آندوسکوپی توسط تست کای- دو با یکدیگر مقایسه می‌شود...
برای خواندن بخش دوم- تشخیص افتراقی بیماری‌های قلبی و گوارشی- اینجا کلیک کنید.
