روزبـــه طاهریان صاحــب یــــــک اقــــــامـــتـــگــــاه بومگردی در روستای هریوند خراسان جنوبی است. او درمقایسه شرایط پذیرش مهمان در اقامتگاهش بین نوروز 1402 و 1403 میگوید: اگر تعطیلات عید فطر همزمان با پایان تعطیلات سال نو نمی‌‌‌شد، شرایط ما نسبت به سال گذشته بدتر بود. با این حال تعطیلات عید فطر کمک کرد که ما به همان ضریب اشغال سال قبل برسیم. او میافزاید: سال گذشته هم ضریب اشغال ما 30درصد بود و امسال نیز همان رقم با وجود اضافه شدن تعطیلات عید فطر تکرار شد، تنها روزهایی از سال پذیرش کامل داشتیم ضمن آنکه گروه بزرگی از آنها مهمانان و دوستانی بودند که تجربه اقامت در اقامتگاه را در سال‌های قبل داشتند.
چرا خراسان جنوبی با وجود اقامتگاه‌‌‌های استاندارد که در بسیاری از استان‌های دیگر نمی‌توان مشابه آنها را یافت و البته قیمت مناسبی که برای خدمات دارد، به لحاظ ظرفیت پذیرش گردشگر مناسب نیست. طاهریان میگوید: استان خراسان جنوبی به لحاظ شبکه حمل‌ونقل و دسترسی با مشکلات جدی مواجه است. مرکز استان یعنی شهر بیرجند به شبکه حمل‌ونقل ریلی متصل نیست و گردشگرانی که قصد سفر به خراسان جنوبی را دارند به ناگزیر باید از طریق راه‌آهن طبس اقدام کنند. به این ترتیب دو گزینه حمل‌ونقل جاده‌‌‌ای و هوایی را باید در نظر گرفت.
به گفته این فعال حوزه بومگردی، در حوزه حمل‌ونقل هوایی نیز این استان با چالش‌‌‌های جدی مواجه است. «دنیای‌اقتصاد» به دفعات درباره فرسوده بودن و چالش‌‌‌های شبکه حمل‌ونقل جاده‌‌‌ای گزارش‌‌‌هایی را منتشر کرد، خراسان جنوبی هم از این وضعیت مستثنی نیست و همین امر تعداد گردشگرانی را که به این استان با گزینه حمل‌ونقل جاده‌‌‌ای مسافرت می‌کنند کاهش داده است. با این حال خراسان جنوبی به خلاف بسیاری از استان‌‌‌ها با محدودیت‌هایی به لحاظ سفر با وسیله نقلیه شخصی هم مواجه است؛ بنزین!
روزبه طاهریان میگوید: در بسیاری از استان‌‌‌ها گردشگران به راحتی می‌توانند به جایگاه‌‌‌های سوخت رفته و سوخت‌‌‌گیری را انجام دهند اما در خراسان جنوبی این موضوع برای توریستها تبدیل به یک چالش شده است. مشکلاتی که در یک استان برای گردشگران اتفاق می‌‌‌افتد نیز از نظر طاهریان باعث شده که خراسان جنوبی با اقبال کمتری مواجه شود. او در عین حال میافزاید: تصور عمومی این است که فصل سفر به خراسان جنوبی تنها در پاییز، زمستان و نوروز است، با این حال مناطق ییلاقی این استان مشابه روستای هریوند در تابستان شش تا هفت درجه اختلاف دما با شهرها دارد که همین موضوع باعث شده حتی در خرداد نیز آب و هوای خوبی برای پذیرایی از مسافران داشته باشیم.
کاهش مسافران اقامتی در عقدا
امین بیطرف صاحب اقامتگاهی در روستای عقدا در استان یزد است. به گفته او تعطیلات نوروز 1403 با سال گذشته تفاوت‌‌‌هایی داشت. او توضیح می‌دهد: سال قبل پذیرش بیشتری به لحاظ اقامت داشتیم و در سال‌جاری متقاضیان برای صرف وعده‌‌‌های غذا و ناهار افزایش داشت. به علاوه گرچه ما تا دهم نوروز ضریب اشغال کامل داشتیم اما اغلب این گردشگران رزرو نکرده و مسافران عبوری بودند که قصد سفر به جنوب را داشتند. او ضریب اشغال تعطیلات نوروزی خود را 80درصد اعلام کرده و درباره رسیدن به این رقم با وجود کسادی سایر اقامتگاهها میگوید: در نوروز امسال ما افزایش قیمت نسبت به سال قبل نداشتیم. به علاوه در برخی شهرها سخت‌گیری روی گردشگران بالا بود و همین باعث شد آنها سایر گزینه‌‌‌ها را انتخاب کنند. ضمن آنکه اغلب مهمانان ما قصد سفر به قشم و سایر شهرهای جنوبی را داشتند و ما را به عنوان گزینه بینراهی می‌‌‌دیدند.
اردکان، مقصد به جای مسیر بینراهی
حمید عراقی صاحب اقامتگاهی در اردکان یزد است. مجموعه او یک خانه قدیمی بازسازی شده در بافت قدیمی و تاریخی این شهر است که ظرفیت 16گردشگر را دارد. او هم از وضعیت پذیرش گردشگر در نوروز راضی است اما بسیاری از همکارانش تعطیلات سال نو خوبی نداشتند. او میگوید: یزد در نوروز امسال گردشگران کمتری داشت و اغلب توریستها اصفهان، شیراز و جنوب را انتخاب کردند. او میافزاید: مشکل دوم به ستاد نوروزی و مجموعه‌‌‌های دیگر برمی‌گردد که گردشگران را با قیمت بسیار اندک پذیرش می‌‌‌کردند و همین موضوع باعث شد که اقامتگاهها در شرایط اقتصادی کنونی با استقبال اندکی مواجه شوند.
عراقی میگوید: با وجود جاذبه‌‌‌های زیادی که اردکان دارد، اغلب ایرانی‌‌‌ها همچنان این شهر را به عنوان یک شهر صنعتی و بینراهی می‌‌‌شناسند و آن را به عنوان مقصد توریستی در نظر نمی‌گیرند. همین موضوع سبب شده آنها در مسیر سفر به جزایر جنوبی اردکان را انتخاب کنند. با این حال کسانی که به اردکان آمدند با توجه به پذیرایی خوب در مسیر رفت، زمان بازگشت نیز به اردکان آمدند.
چرا اردکان نسبت به سال گذشته با اقبال کمتری از سمت گردشگران نوروزی روبه‌رو شد؟
این فعال حوزه بوم گردی پاسخ می‌دهد: در اردکان یک کمربندی داریم که توریستها برای سفر به جنوب از آن استفاده کرده و وارد شهر نمی‌‌‌شوند و در مقابل عقدا را انتخاب می‌کنند. متاسفانه در نوروز امسال تابلوهایی که قرار بود تغییر کرده و در راستای جذب توریستها باشد، تغییر نکرد. او اضافه می‌کند: توریستها معمولا مقاصدی را انتخاب می‌کنند که بتوانند از سفر لذت ببرند و شاهد هیچ‌گونه برخوردی نباشند. همین موضوع در نوروز امسال باعث شد شیراز یا جنوب با اقبال بسیار بالایی مواجه شوند. به علاوه در ورودی اردکان نیز تبلیغاتی که برای جذب گردشگر انجام می‌‌‌شد، صورت نگرفت و توریستها به جای انتخاب اردکان، سراغ روستاها و شهرهای دیگر رفتند و در نهایت ضریب اشغال اقامتگاه در نوروز امسال پایین آمد.
