سوال: آیا کسانی که در قیامت به دوزخ می روند می توانند بگویند خدا با آفرینش آنان به آنان ستم ورزیده است ؟
پاسخ استاد:
دوزخ کیفر گناهان و مفاسد و ستم کاری ها و فسق و فجور است.
خدای مهربان در دنیا با برانگیختن 124 هزار پیامبر ، و قرار دادن 12 امام معصوم ، و نازل کردن 114 کتاب آسمانی به ویژه قرآن و عنایت کردن عقل و مختار و آزاد آفریدن انسان راه هدایت و سعادت و عاقبت به خیری را برای او گشود ، و وی را از طریق نبوت و امامت و وحی به زشتی ها و پلیدی ها آگاه کرد و در یک کلمه حجت خود را در همه امور به انسان تمام کرد.
بنابراین در قیامت دوزخیان به این حقیقت آگاهند که به دوزخ آمد نشان به دست خودشان و به انتخاب و اختیار خودشان صورت گرفته ، و خود با پشت کردن به راهنمایی های راهنمایان و ارتکاب گناهان و مسخره کردن حقایق زمینه ورود به دوزخ را فراهم کردند و روی این حساب لب به چنین مطلبی که خدا با آفرینش ما به ما ظلم کرده باز نمی کنند ، بلکه از خدا می خواهند آنان را به دنیا برگرداند تا عمل صالح انجام دهند و به سعادت دست یابند ، و آرزو می کنند ای کاش کاری می کردند که چون بهشتیان رهسپار بهشت می شدند و از این که در خواست بازگشت به دنیا می کنند و آرزوی می نمایند ای کاش در دنیا در مسیر بهشتیان حرکت می کردند معلوم می شود از خلقت خود ناراضی نیستند و حضرت حق را هم ظالم نمی دانند ، بلکـه طبق قرآن خود را ظالم و ستمکار معرفی می کنند و دوزخی شدنشان را نتیجه تکبر و عصیان خو د می دانند . قرآن از قول آنان می گوید :
قالوا سبحان ربنا انا کنا ظالمین. (1) پروردگار ما از هر ستم کاری و ظلمی منزه است ، بی تردید ما از ستمکارانیم . قالوا یا ویلنا انا کنا ظالمین : (2)
می گویند: وای بر ما بی تردید ما از ستمکارانیم . قرآن در آیات متعددی ظلم و ستم را از پیشگاه حضرت حق نفی می کند از جمله می فرماید : ان الله لا یظلم مثقال ذره : (3)
1 ـ قلم : 29
2 ـ نساء : 40
3 ـ انبیاء : 14
بی تردید خدا به وزن ذره ای به احدی ستم روا نمی دارد . آری خدا انسان را از روی رحمت و لطف و عشق و محبت آفرید و همه ابزار سعادت را در اختیار او قرار داد تا در دنیا بر اساس قواعد الهی و انسانی به راحتی زندگی کند ، و در قیامت غرق رحمت شده برای ابد وارد بهشت گردد ، ولی این انسان است که با سوء انتخاب و اختیار خودش به دست خود زمینه شومی و تیره بختی خود را فراهم می آورد ، و خویش رابر اثر تکبر از حق و آلوده شدن به گناهان سزاوار دوزخ می نماید .
این خدا نیست که انسان را برای دوزخ آفریده ، این انسان است که خود را به دست مستحقق دوزخ می کند! در دعای کمیل می خوانیم :
من قاطعانه می دانم اگر فرمان تو در عذاب منکرانت و حکم تو به ابدی ماندن دشمنانت در آتش نبود حتماَ همه آتش را سرد و با امنیت می کردی و احدی در آنجا جای نمی گرفت در حقیقت همه دوزخ هم باید بخشی از بهشت بود ، ولی انکار منکران و دشمنی دشمنان آن بخش را تبدیل به دوزخ کرد و آنجا را جایگاه عذاب و شکنجه قرار داد . پس انسان نسبت به خود ظالم است و حق نسبت به او کمترین ستمی ندارد ، و باید درباره گرفتاران به عذاب دوزخ گفت : خود کرده را تدبیر نیست ، و باید گفت :
تو چون می کنی اختر خویش را بد مدار از فلک چشم نیک اختری ر