سولنیتسا، به معنای «نمکزار»، یک شهرک ماقبلتاریخی مستحکم بود که در حدود 4000 تا 4200 سال قبل از میلاد، در دوره کالکولیتیک (عصر مس) ساخته شد. برخیها اینجا را قدیمیترین شهر اروپا میدانند.
به گزارش فرادید؛ رونق این شهرک به دلیل صنعت تولید سرامیک و نمک بود؛ نمک یک کالای ارزشمند در عهد باستان بود که سولنیتسا آن را به سراسر منطقۀ بالکان صادر میکرد.
ساکنان این شهرک نمک را از چشمههای آب شور نزدیک شهر امروزی پروادیا جمعآوری میکردند و سپس آن را در کوزههای سفالی که به صورت خطی در یک گودال کمعمق قرار گرفته بودند میریختند.
در فضای بین کوزهها، آتشی روشن میشد که دمای آب نمک را به نقطه جوش میرساند و یک لایه نیمهخشک نمک باقی میگذاشت.
با پیشرفت این فرآیند، کورههای اختصاصی برای تولید صنعتی نمک توسعه یافت که میتوانست دماهای داخلی را تنظیم کند و تا 30 کیلوگرم نمک از یک بار بارگیری تولید کند.
این شهرک در اثر زلزلههای بزرگ متعدد، آسیبهای گستردهای دید که منجر به فروپاشی سازههای دفاعی آن و کاهش تولید نمک (که مایۀ رونق اقتصاد سولنیتسا بود) شد.
حفاریهای اخیر در مجاورت قلعه مرکزی که برای قرنها در زیر یک تپه پنهان مانده بود، گودالی حاوی هدایای تشریفاتی را آشکار کرده است. از جمله این اشیاء، یک ظرف سفالی به شکل یک گاو نر وجود دارد که اغلب نماد قدرت و باروری در فرهنگهای عص حجر و عصر مس اروپا بوده است.
این گودال همچنین حاوی یک ظرف سالم با الگوهای هندسی، مجسمههای کوچک شبیه به انسان و اشیاء ساخته شده از استخوان یا سرامیک بود.
حفاریهای در حال انجام همچنین به تازگی بقایای چندین خانه باستانی را کشف کردهاند، علاوه بر بخشی از یک خانه تراکیهای با موقعیت اجتماعی بالا که تاریخ آن به قرنهای بعد باز میگردد.