به گزارش مشرق، سردار «عبدالله عراقی» رئیس پژوهشکده دفاع مقدس شهید سوداگر در سخنانی با تأکید بر اهمیت شناخت کامل سه مؤلفه جو، زمین و دشمن در طراحی و اجرای عملیات‌های نظامی اظهار داشت: هر فرمانده‌ای، فارغ از نوع جنگ چه منظم، چه نامنظم و چه چریکی باید بر این سه عنصر اساسی اشراف کامل داشته باشد. در غیر این صورت، نه می‌تواند منطقه‌ای را برای عملیات انتخاب کند و نه موفق به اجرای آن خواهد شد.
وی افزود: نیروهای اطلاعاتی، به‌ویژه در مراحل پیش از عملیات، باید این سه مؤلفه را به‌دقت تجزیه و تحلیل کنند و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را در قالبی خلاصه و قابل تصمیم‌گیری در اختیار فرماندهان قرار دهند. اطلاعاتی نظیر ترکیب نیروهای دشمن، روحیه رزمی، آمادگی فرماندهان و استعداد یگان‌ها، نقش تعیین‌کننده‌ای در فرآیند تصمیم‌سازی دارد.
سردار عراقی با اشاره به تجربیات میدانی خود در طول دفاع مقدس گفت: در یکی از عملیات‌ها، برای شناخت دقیق‌تر جو و زمین و دشمن، سه روز فرصت گرفتیم و با تحلیل دقیق به این نتیجه رسیدیم که اگر از دشتی مشخص عبور کنیم، در معرض آتش مستقیم دشمن قرار خواهیم گرفت؛ چرا که دشمن در ارتفاعی 50 متری مستقر بود. بنابراین مسیرمان را تغییر دادیم و این تصمیم باعث شد تا به‌جای 100 نفر پیش‌بینی‌شده، تنها 8 شهید بدهیم.
وی با ذکر مثال دیگری از عملیات والفجر 8 خاطرنشان کرد: رودخانه اروند در نگاه اول مانعی طبیعی و وحشی به‌نظر می‌رسید، اما وقتی فرماندهان با شناخت دقیق از اطلس جغرافیایی منطقه و ویژگی‌های طبیعی مانند جزر و مد و زمان سکون آب عمل کردند، توانستند از آن به‌عنوان یک فرصت راهبردی استفاده کنند. همین موضوع زمینه‌ساز عبور موفق غواص‌ها و احداث پل‌های حیاتی در آن عملیات شد.
رئیس پژوهشکده دفاع مقدس با اشاره به عملیات کربلای 1 در منطقه مهران نیز گفت: با تحلیل دقیق زمین و شناسایی مسیرهای غیرمستقیم، توانستیم از رمل عبور و دشمن را از پشت غافلگیر و از درگیری‌های فرسایشی در حملات مستقیم جلوگیری کنیم. این نشان می‌دهد که شناخت صحیح از زمین می‌تواند تعیین‌کننده موفقیت عملیات باشد.
وی افزود: در عملیات بیت‌المقدس هم اگر فرماندهان به درک عمیقی از زمین نمی‌رسیدند و عملیات را از شمال به جنوب طراحی می‌کردند، احتمال شکست بالا بود. اما با انتقال محور عملیات به منطقه کارون و استفاده از پل‌های شناور، مسیر پیروزی هموار شد.
سردار عراقی در ادامه به ضعف منابع جغرافیایی دقیق در دوران دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: در گذشته نقشه‌های دقیقی از مناطق عملیاتی در اختیار نداشتیم، اما امروز با تلاش پژوهشکده دفاع مقدس و همکاری گروه جغرافیایی به سرپرستی دکتر کریمی، 13 جلد اطلس جغرافیایی در دست اقدام است و 6 جلد تدوین شده که امروز رونمایی خواهد شد.
وی در پایان تأکید کرد: فرمانده باید خود، دشمن و منطقه عملیات را به‌خوبی بشناسد. بدون درک عمیق از اطلس جغرافیایی و سه‌ضلعی جو، زمین و دشمن، طراحی عملیات‌ها ناقص است و آسیب‌پذیری بالا می‌رود. این آموزه از دفاع مقدس، برای هر نوع نبرد آینده نیز ضروری و راهگشاست.
