دولت مردان امریکا پیش از حمله به عراق تلاش کردند تا با طرح دلایلی، حمله نیروهای ائتلاف به عراق را توجیه کنند. با گذشت مدت زمان زیادی از اشغال عراق، آنها هنوز، موفق به ارائه مستندات مورد ادعای خود به ویژه درباره سلاح های کشتار جمعی نشدند. اینک مقامات امریکایی به طور رسمی اعلام کرده اند؛ که طرح آن ادعاها تنها بهانه ای برای آغاز جنگ و اشغال عراق بوده است. استفن شالوم، روزنامه نگار منتقد امریکایی تلاش کرده است تا در قالب یک آزمون تستی به افشای این دست از توجیهات و برخی دیگر از واقعیت های این جنگ بپردازد.
1 دولت بوش ادعا می کرد؛ که نگرانی هایش در مورد تروریسم، دلیل آغاز جنگ با عراق بود. دولت بوش نگرانی های خود درخصوص تروریسم را به چه صورت هایی ابراز کرده است؟
الف) با وجود آن که بیش از 100 کارخانه شیمیایی دیگر وجود دارد، که با یک عملیات تروریستی ساده می توانند یک میلیون نفر را در معرض گازهای سمی قرار دهند، متاسفانه، هیچ نوع قوانین امنیتی با ضمانت اجرایی قویی درخصوص این کارخانه ها وجود ندارد. هر چند به دلیل لابی صاحبان صنایع و عدم حمایت قاطع دولت بوش، قانون گذاری در این زمینه به بن بست رسیده است.
ب) هنوز هجده ماه از حادثه یازده سپتامبر نگذشته بود؛ که آژانس نظارت بر انرژی اتمی با بیان این که نیروگاه های هسته ای باید تنها در برابر حملات گروه های سه نفره و یا کمتر که بیش از اسلحه چیز دیگری در اختیار ندارند، محافظت شوند؛ سیاست های خود را مورد بازبینی قرار داد؛ بازبینی های صورت گرفته در جلساتی پشت درهای بسته و با حضور صاحبان صنایع و بدون دعوت از سازمان های مدافع منافع عمومی انجام پذیرفت. اینها، سیاست های جدید سری محسوب می شوند؛ اما وقتی مقامات آژانس نظارت بر انرژی هسته ای اعلام می کنند؛ ضرورتی ندارد، که بتوانیم در برابر حملاتی در حد و اندازه های یازده سپتامبر از نیروگاه ها مراقبت کنیم، این سیاست ها را به طور رسمی اعلام می کنند.
ج) دولت بوش دستور داده تا یازده درصد از مشاغل کنترل، نظارت و بازبینی چمدان ها در فرودگاه ها حذف شود.
د) تمامی موارد بالا.
2 اری فلیشر (Ari Fleischer) معاون مطبوعاتی رییس جمهور در دهم آوریل اعلام کرد: «ما اطمینان کامل داریم، که آنها [عراقی ها] سلاح های کشتار جمعی در اختیار دارند. این موضوع، دلیل آغاز جنگ است و مطمئن هستیم، که این سلاح ها را کشف خواهیم کرد.» کدام یک از این موارد حاصل جست وجو و شکار سلاح های کشتار جمعی در عراق است؟
الف) پیش از آغاز جنگ دولت بوش هشدار داد؛ که شاید، دولت عراق 000/25 لیتر عامل سیاه زخم، 000/38 لیتر سم بوتولینوم (Botulinum)، 500 تن گاز بسیار سمی و عصب کش سارین (Sarin)، خردل و عامل عصبی وی ایکس (V×) و بیش از 000/30 جنگ افزار که قادر به حمل عوامل شیمیایی هستند، در اختیار دارد. اما تاکنون، این حدس و گمان ها به حدنصاب مورد نظر نرسیده است.
ب) برخلاف این ادعا که جنگ برای جلوگیری ازدستیابی تروریست ها به سلاح های کشتار جمعی آغاز شد، مقامات امریکایی اجازه دادند؛ هفت پایگاه در عراق که مواد هسته ای در آنها انباشته شده بود، مورد غارت و چپاول قرار گیرد. نیروهای امریکایی در یکی از ستادهای فرماندهی پلیس مخفی عراق به یک یادداشت امنیتی «بسیار محرمانه» دست پیدا کردند؛ که در آن یکی از مجاهدین مستقر در آفریقا به دولت عراق پیشنهاد فروش اورانیوم و دیگر مواد هسته ای را داده بود؛ اما عراق این پیشنهاد را رد کرده بود. در این یادداشت، علت این امر تحریم های سازمان ملل عنوان شده بود.
د) تمامی موارد بالا.
3 مقامات امریکایی هشدار داده بودند؛ که نیروهای صدام حسین خود را آماده استفاده از سلاح های شیمیایی در جنگ کرده اند. کدام یک از موارد ذیل توصیف کننده رفتار واقعی در جنگ است؟
الف) امریکا و انگلستان در طول جنگ از بمب های خوشه ای استفاده کردند؛ که از سوی گروه های بین المللی حقوق بشر محکوم شد.
ب) نیروهای ائتلاف، تنها زمانی مجبور به پوشیدن لباس های ضدموادشیمیایی در طول جنگ شدند؛ که در حال بازیافت جسد یکی از نیروهایشان بودند، که در اثر تیراندازی نیروهای خودی کشته شده بود و علت آن نیز حفاظت از خود در برابر اثرات مهمات امریکایی حاوی اورانیوم ضعیف شده بود.
ج) امریکا و انگلیس از سلاح های حاوی اورانیوم ضعیف شده استفاده کردند، در حالی که، سازمان ملل، خواهان ممنوعیت استفاده از آنها تا زمانی شده بود؛ که اثرات بلندمدت آنها بر روی سلامت انسان ها به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد و همچنین، پارلمان اروپا خواستار منع استفاده از آنها شده بود تا به زودی تحقیقات جامعی در مورد قانونی بودن استفاده از آنها انجام دهد.
د) تمامی موارد بالا.
4 دولت بوش مدعی بود، که جنگ علیه عراق به نوعی باعث کاهش خطر القاعده می شود. امروزه، تهدید القاعده به چه صورتی جلوه می کند؟
الف) موسسه بین المللی مطالعات راهبردی در ماه می 2003 به این نتیجه رسید؛ که القاعده، پیش از یازده سپتامبر 2001 «حیله گرتر بود و به همان میزان که از جانب آن احساس خطر می شد؛ در این دوره نیز از آن ناحیه، احساس خطر می شود.»
ب) جیسون بورکه (Jason Burke) نویسنده کتابی در مورد القاعده که به زودی آماده چاپ می شود، نوشته است: «این موضوع که جنگ در عراق منجر به تقویت و تجدید قوای گروه های تندرو می شود، امروزه، به قدری روشن است، که مقامات امریکایی نیز آن را پذیرفته اند و این یک عقب نشینی بزرگ در «جنگ با تروریسم» به حساب می آید.»
ج) روحان گوناراتنا (Ruhan Gunaratna) کارشناس موضوع القاعده اظهار داشت؛ که القاعده تضعیف شده بود. این شبکه از سوی نیروهای مسلمان تازه نفسی که احساسات ضدغربی آنها به واسطه جنگ در عراق تحریک شده بود؛ هیچ مشکلی را در سر راه خود احساس نمی کرد. «این شبکه، برای استخدام هر سه تا پنج عضو، پنج تا ده نیرو را جذب می کند. در نتیجه گروه های تروریستی فعال می توانند بیشتر رشد کنند و قدرتمندتر و موثرتر باشند.»
د) تمامی موارد بالا.
5 مقامات امریکایی مدعی بودند؛ که بین صدام حسین و القاعده روابطی وجود داشت. در جهت تایید این ادعا چه شواهدی به دست آمده است؟
الف) مقامات ارشد اطلاعاتی امریکا اذعان دارند؛ که آنها هنوز هیچ مدرک جدید و قاطعی از داخل عراق به دست نیاورده اند؛ که حاکی از وجود ارتباطات میان دولت صدام حسین و القاعده باشد.
ب) مقامات اطلاعاتی امریکا به سیمور هرش (Seymour Hersh) روزنامه نگار گفته اند؛ که هواپیمای بوئینگ 707 که در منطقه سلمان پاک در خارج بغداد مستقر بود، آنگونه که سخنگویان امریکایی را مورد اتهام قرار داده بودند، برای آموزش تروریست ها به منظور هواپیماربایی مورد استفاده قرار نمی گرفت؛ بلکه از آن برای آموزش عملیات ضدهواپیماربایی استفاده می شد.
ج) برخلاف آن که گفته می شد؛ یک مدرک پر سر و صدا و جنجالی توسط یک گزارشگر به دست آمده پس از آن که نیروهای سازمان سیا وارد ساختمان مذکور شدند و «ظاهرا مدرک مذکور را گم کردند» که نشان می داد؛ در سال 1988 فرستاده ای از سوی بن لادن از بغداد دیدن کرده است، نیروهای امنیتی انگلستان همچنان در تردیدند؛ که آیا رابطه کاری میان این دو وجود داشته است و همچنین هیچ مدرکی در جهت اثبات ملاقات های بعدی در دسترس نداشتند.
د) تمامی موارد بالا.
6 دولت بوش مدعی بود؛ که این جنگ به دیگر ملت ها می آموزد؛ که در پی دستیابی به سلاح های کشتار جمعی نباشند. به دنبال جنگ عراق تکثیر این سلاح ها چه وضعیتی پیدا خواهد کرد؟
الف) پیروزی کامل امریکا در مسابقه تسلیحاتی معمول ممکن است، به شکلی متناقض باعث شکل گیری دور جدیدی از تکثیر سلاح های هسته ای شود. نا امید از برابری سطح به سطح و شانه به شانه با امریکا، بسیاری از کشورها برای رسیدن به بازدارندگی، ممکن است، به دنبال دستیابی به سلاح های هسته ای باشند.
ب) در کنفرانس بین المللی خلع سلاح که در اواخر آوریل سال 2003 در شهر ژنو آغاز شد، «کارشناسان خلع سلاح اعلام کردند؛ که عدم تعهد امریکا به منع تکثیر، به اندازه تکثیرکنندگان این تسلیحات ویران گر است.»
ج) در 24 آوریل، به فاصله کوتاهی پس از سقوط بغداد، کره شمالی اعلام کرد؛ که سلاح های هسته ای در اختیار دارد.
د) تمامی موارد بالا.
7 جنگ امریکا بر علیه عراق، همچون هیروشیما و درسدن (Dresden) هیچ گونه کشتار جمعی در پی نداشت. کدام یک از این موارد، نشانگر تاثیرات جنگ بر روی شهروندان عراقی است؟
الف) براساس اسناد و مدارک، به طور قطع جدول ناقص شمارش اجساد عراقی ها، در فاصله 21 ماه مارس و 26 ماه می دست کم 4500 شهروند عراقی در اقدامات نظامی نیروهای امریکایی کشته شده اند.
ب) یونیسف (UNICEF) گزارش داد؛ که نرخ شدید سوءتغذیه در میان کودکان زیر پنج سال، از زمان قبل از جنگ تا به حال دو برابر شده است.
ج) بر پایه گفته های خادم هاشم از ساکنان ناصریه، «پیش از جنگ ما از آزادی برخوردار نبودیم، اما امنیت داشتیم. حالا ما آزادی داریم اما امنیت، شغل و درآمد نداریم.»
د) تمامی موارد بالا.
8 غارت موزه ها، بیمارستان ها، دانشگاه ها و وزارتخانه های دولت عراق در حالی که نیروهای امریکایی در حالت آماده باش بودند، امری واضح و مبرهن است. در حال حاضر چه غارت و چپاول های دیگری در عراق در شرف وقوع است؟
الف) هالیبورتن (Halliburton) که درگذشته تحت سرپرستی دیک چنی معاون رییس جمهور و در حال حاضر مزدور او محسوب می شود، به خاطر اظهارات شیادانه در سال 2002، مبلغ دو میلیون دلار جریمه گردید. او کسی است، که در خلال کمک های تبلیغاتی که در سال های 1999 2002 به جمهوری خواهان ارائه شد، صاحب 000/674 دلار شد و در قراردادی سری و اعلام نشده، برای کار در عراق مبلغی معادل هفت میلیارد دلار از پنتاگون پاداش دریافت کرد.
ب) بچتل (Bechtel) شرکتی است، که جورج شولتز (George Shultz)، مدیر عامل سابق و عضو فعلی هیات مدیره آن می باشد، همان جورج شولتزی که وزیر امور خارجه دولت ریگان بود و رییس کمیته مشاورین در کمیته آزادسازی عراق است. مدیر عامل فعلی بچتل عضو شورای صادرات دولت بوش است، شرکتی که اعضای هیات مدیره فعلی و سابق آن وزیر دفاع، رییس سازمان سیا و یک عضو از اعضای هیات سیاست گذاری دفاعی دولت بوش هستند، که در سال های 1999 2002 مبلغ 000/766 دلار به عنوان کمک تبلیغاتی به جمهوری خواهان پرداخته است و تلاش کرد تا در اوایل دهه 1980 با کمک دونالد رامسفلد به عنوان فرستاده، به یک معامله برای لوله کشی در عراق، با صدام حسین به توافق برسد و با دستیابی به عقد قرارداد بزرگ بازسازی عراق توسط USAID، پاداش گرفت.
ج) فیلیپ جی. کارول (Philip J. Carrol) رییس انتصابی کمیته «مشورتی» در مسائل صنعت نفت عراق که از سوی امریکا تشکیل شده است و رییس سابق شرکت نفتی شل (Shell) و فلور (Fluor) یعنی شرکتی که به تازگی در مزایده پروژه های بازسازی عراق شرکت کرده است و کسی که در دو شرکت، سهام کلانی دارد، خاطرنشان کرده، که ممکن است، عراق گزینه عدم حضور در اوپک را انتخاب کند؛ که این اقدام در جهت اهداف امریکا برای شکستن انحصار نفتی است. کارول گفت؛ که به احتمال زیاد بخشی از بسط و گسترش صنعت نفت عراق توسط سرمایه های خارجی اداره خواهد شد.
د) تمامی موارد بالا.
9 پایان دیکتاتوری صدام حسین با استقبال بی سابقه ای مواجه شد. با این وجود، کدام یک از موارد زیر، حاکی از آن است، که تحقق مردم سالاری در عراق به این زودی امکان پذیر نیست؟
الف) در 28 آوریل، به منظور آغاز فرآیند سیاسی، امریکا و انگلیس جلسه ای را در بغداد تشکیل دادند. بسیاری از احزاب به این جلسه دعوت نشدند، هر چند مقامات امریکایی و انگلیسی از تهیه فهرستی از مدعوین سر باز زدند؛ مشخص بود، که دو حزب بزرگی که پیش از حاکمیت صدام حسین حیات سیاسی داشتند یعنی حزب کمونیست و حزب اسلامی الدعوة از شرکت در این جلسه محروم هستند، که موجب اعتراض هزاران نفر در خارج محل جلسه شد.
ب) اداره امریکایی بازسازی و امور کمک های بشردوستانه و در حقیقت مقام رسمی اشغال عراق آنچنان فاقد شفافیت است، که جزئیات فعالیت و اساسنامه آن جزو اسناد محرمانه طبقه بندی شده، محسوب می شود.
ج) تشکیل اداره موقت عراق که مقامات امریکایی آشکارا اعلام کردند؛ به منزله حکومت موقت در عراق نخواهد بود و برای واشنگتن به مثابه اهرم ضروری قدرت برای مدتی نامعلوم است، از سوی امریکا به تعویق افتاده است، که در خوشبینانه ترین حالت، زمان تشکیل آن ماده جولای خواهد بود.
د) تمامی موارد بالا.
10 جان اشکرافت (John Ashcroft) در پاسخ به منتقدینی که هشدار می دهند سیاست های او تهدیدکننده آزادی های مدنی است، می گوید: «ای کسانی که مردم صلح دوست را با توهم از دست رفتن آزادی به هراس می اندازید! پیامم به شما این است، تاکتیک های شما تنها به تروریست ها کمک می کند.» کدام یک از این موارد وسیله کمک به تروریست ها بوده است؟
الف) در تحقیقی که از سوی مجله CSO صورت گرفت، 31 درصد از مجمع افسران ارشد امنیتی معتقدند، که امریکا در آستانه تبدیل شدن به یک دولت پلیسی است.
ب) دیک آرمی (Dick Armey)، ایدئولوگ اصلی جریان محافظه کار و رهبر سابق فراکسیون اکثریت مجلس نمایندگان، کسی که اعلام کرد؛ دیوان عدالت «خارج از کنترل» بوده و «خطرناک ترین سازمان دولتی» محسوب می شود.
ج) اکثریت جمهوری خواه پارلمان دولتی آلاسکا که تنها با یک رای مخالف قطعنامه ای را به تصویب رساند؛ که قوانین میهن پرستانه را محکوم می کرد.
د) تمامی موارد بالا.
11 اظهارات ستون یک و ستون دو را مقایسه کرده و در کنار یکدیگر قرار دهید.
الف) ما وارد کشور هدف شدیم، با دست پر برای شکار خرس آمدیم؛ اما متوجه شدیم که خرس در اینجا نیست.» 1. یک افسر آژانس امنیت دفاعی از گروه ضربت 75، این گروه ماموریت داشت تا سلاح های کشتار جمعی در عراق را پیدا کند؛ که موفق به چنین کاری نشد. ب) «عراقی ها مردم مریضی هستند، که باید آنها را شیمی درمانی کنیم. من دارم از این کشور متنفر می شوم. صبر کنید تا یکی از این عراقی های لعنتی به چنگم بیفتد. نه، دستگیرش نخواهم کرد، فقط می خواهم او را بکشم.» 2. یک تفنگدار امریکایی پس از آن که واحد متبوعش دوازده شهروند عراقی را به قتل رساند. ج) «قصد داریم که از مردم [عراق] بخواهیم که به آپارتمان ها و خانه هایشان بازگردند، حتی اگر ساختمانی باقی نمانده باشد.» 3. اظهارات سرلشگر کارل استراک (Carl Strack) فرمانده دسته مهندسی ارتشی که در یک کنفرانس خبری توضیح می دهد، از کارمندان بخش خدمات شهری عراق درخواست شده که به محل کار خود برگردند، حتی اگر در اثر غارت هیچ گونه امکاناتی باقی نمانده باشد. د) «این موضوع به هیچ وجه اتفاقی نیست، که هیچ گونه عملیات تروریستی از سوی القاعده صورت نگرفته است. این یک بازی بزرگ برای آنها بود... با بگیر و ببندی که ما به راه انداختیم، آنها شکست خوردند و ناکام ماندند. این موضوع نشان می دهد، که به راه انداختن جنگ جهانی بر ضد تروریسم موثر بوده و این افراد در حال عقب نشینی و فرار هستند.» 4. اظهارات کوفر بلک (Copfer Black) که برای مدتی طولانی مسوولیت اداره تروریسم سازمان سیا را بر عهده داشت و در حال حاضر ریاست اداره ضد تروریسم وزارت امور خارجه امریکا را بر عهده دارد، یک هفته پیش از حملات القاعده در عربستان سعودی و مراکش ه) «دلیل اصلی ما برای آغاز جنگ این موضوع نبود. ما برای به دست آوردن توجیه قانونی از سوی سازمان ملل به منظور آغاز جنگ بر روی خطر سلاح های صدام و خطر تهدید در داخل نسبت به مردم خودمان تاکید می کردیم. ما دروغگو نیستیم... فقط بحث تاکید کردن بود.» 5. اظهارات مقامات ناشناس امریکایی در پاسخ به پرسش شبکه ABC مبنی بر اهمیت این موضوع که در صورت پیدانشدن سلاح های کشتار جمعی در عراق چه واکنشی نشان خواهند داد. و) «صدام حسین شخصی مخوف است، که برای مردم کشور خودش یک تهدید محسوب می شود. فکر می کنم؛ مردم عراق با داشتن رهبری متفاوت از صدام در وضعیت بهتری خواهند بود. اما با این تصور تخیلی و غیرواقعی مواجهیم، که اگر فردا، صدام در اثر تصادف با یک اتوبوس کشته شد، برخی از طرفداران دمکرات توماس جفرسون در جناح های سیاسی، منتظرند تا با استفاده از این فرصت در انتخابات مردمی به پیروزی برسند. شما حدس می زنید؛ که چه اتفاقی خواهد افتاد... شاید صدام حسین دیگری ظهور کند. فرصت کم دیگری صرف نقاشی کردن مجدد تصاویر بر روی دیوارها خواهد شد... اما در مورد ماهیت و یا جامعه این کشور هیچ توهمی وجود ندارد. اما اگر مردم امریکا و یا دیگر مردم جهان شاهد آن بودند، که ما وارد بغداد شدیم و سربازان ما در خیابان های بغداد در حال گشت زنی هستند و با گذشت دو سال هنوز در جست وجوی جفرسون هستند، به شدت از دست ما عصبانی می شدند.» ز) «آنچه که باید، اتفاق می افتاد» 6. اظهارات دونالد رامسفلد، وزیر دفاع در توضیح این موضوع که چرا نیروهای امریکایی مانع از غارت و چپاول در عراق نشدند. ح. «ما وارد جنگ جهانی چهارم شدیم. که به مراتب با اهمیت تر از جنگ با تروریسم است. این، جنگی برای بسط و توسعه دمکراسی در بخش هایی از جهان عرب و اسلام است، که تمدن لیبرال را تهدید می کنند، تمدنی که ما برای ایجادش تلاش ها کردیم و در قرن بیستم از آن دفاع کردیم... امیدوارم که طول این جنگ به اندازه بیش از 40 سال جنگ جهانی سوم نباشد. اما به یقین این جنگ از جنگ جهانی اول و یا دوم طولانی تر خواهد بود. شاید، این جنگ چند دهه به طول انجامد. 7. جیمز ولسی (James Woolsey) رییس سابق سازمان سیا و مشاور فعلی پنتاگون با این توضیحات برنامه های کاری گسترده تر خود را به نمایش می گذارد. 8. محمد سعید الصماف، وزیر اطلاع رسانی صدام حسین.
پاسخنامه: پاسخ پرسش های 1 10، گزینه (د) و اظهارات الف تا ح داخل جدول، به ترتیب شماره های 1 8 است.
تفسیر نتایج
15 18 مورد پاسخ صحیح: بسیار عالی. شاید، شما در جریان دقیق بایگانی پرونده سیستم اطلاعاتی هشدار دهنده دولت قرار دارید (به منظور دادن اطمینان خاطر به عموم مردم امریکا، این سیستم به سیستم اطلاعاتی هشداردهنده در مورد تروریسم تغییر نام داد.) [نیویورک تایمز، 21 ماه می2003، ص 20]
10 14 مورد پاسخ صحیح: نسبتا خوب. شاید، شما پوشش خبری کابلی و بدون وقفه «عملیات آزادسازی عراق» را تماشا می کردید؛ اما می توانستید، با این میزان صرف وقت از یک رسانه خبری جایگزین استفاده کنید.
5 9 مورد پاسخ صحیح: ضعیف اما ناامید نشوید. چون جورج دبلیو بوش در ششم نوامبر سال 2000 اعلام کرده بود: «آنها اشتباه مرا دست کم گرفتند.»
0 4 مورد پاسخ صحیح: مردود. اما مساله ای نیست. شاید، شما هم در جریان بایگانی پرونده سیستم اطلاعاتی هشدار دهنده دولت قرار دارید.