پای درس علی

زنگ اول ـ جایگاه اتحاد در نهج البلاغه (به انگیزه سال اتحاد ملی ـ انسجام اسلامی)

غافلیم! از آنچه داریم غافلیم! از نسخه ای که می تواند بیماری های روحی من و تو را درمان کند و راه بیمارنشدن مان را بیاموزد، غافلیم. قبول نداری؟ دست کم چند صفحه از آن را ورق بزن و خوش بخوان. عربی هم که بلد نباشی می توانی به ترجمه آن سرک بکشی! باور کن رفیق، اگر با کلام مولا علی انس بگیری، دیگر هیچ سخنی تو را آرام نمی کند. می یابی! می بینی! تمام گمشده هایت را می یابی! تمام رازهای درون خودت را می بینی! فقط و فقط سری به نهج البلاغه بزن.

سال هاست که بشریت در پی آن است که دل های مردم را به هم نزدیک کند. عشق و محبت و ایثار و وفاق را حاکم سازد و تفرقه و دشمنی و کینه را دور کند؛ اما نمی تواند! می دانی چرا؟ چون از علی و از سخن علی دور است، و دور افتادن از علی دور افتادن از قرآن ناطق است؛ قرآن کریم، قرآن صامت است و امامان، قرآن ناطق؛ راحت تر بگویم. به قرآن کریم، قرآن خاموش می گویند و به امامان ما قرآن سخن گو؛ نه اینکه گمان کنی قرآن به خودی خود حرفی را نمی آموزد، نه! اهل بیت ما قرآن را تفسیر می کنند برای من و تو، تا در فهم آن دچار اشتباه نشویم و چیزی در ذهنمان مبهم نماند! حالا می خواهیم سر سفره کلام مولا بنشینیم و از حرف روز سخن بگوییم. می دانی که امسال سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی است، و حتماً هنوز دغدغه هایت را فراموش نکرده ای. مگر نمی گفتی نگرانم که چرا مسلمان ها این طور در دنیا آواره و دچار اختلاف اند؟ حالا این تو و این کلام مولا، بسم الله!

مولای من و تو می گوید در تاریخ بشر، هیچ وقت خدا با اختلاف و تفرقه و چنددستگی خیری را ارزانی کسی نکرده است؛ یعنی تفرقه و اختلاف هیچ خیری ندارد: ... وَ اِنَّ اللهَ سُبحانَهُ لَمْ یعْطِ اَحَداً بِفُرْقَهٍ خَیراً مِمَّنْ مَضی وَ لامِمَّنْ بَقِی.1

آن حضرت تأکید می کند که مردم پیش از بعثت پیامبر اسلام… دچار هرج و مرج و چنددستگی بودند و به برکت اسلام، از آن حالت نجات یافتند. آری، اسلام آمد و مردم بیچارة سردرگم را هدایت کرد و بین دل ها الفت و برادری برقرار نمود و سرانجام، عزت را نصیب آنان کرد.2 پس باید بدانیم که اتحاد، ذلت را به عزت بدل می کند.

این قدر این مسئله برای مولا اهمیت دارد که می فرماید هیچ آفریده ای، ارزش آن را به خوبی در نمی یابد! و تو خودت این جملات را بخوان: بی گمان خداوند سبحان بر جماعت متحد این امت، با این رشته همبستگی که پیوندشان داد تا در سایه اش آرام گیرند و در پناهش بیارمند، وامدار نعمت وحدتی ساخت که هیچ آفریده ای بهایش را درنمی یابد که از هر بهایی پر بهاتر باشد و از هر سترگی سترگ تر.3

رفیق! همین که هم دلیم و اختلاف آن چنانی نداریم، خیلی نعمت بزرگی است. هی نگو که فلان چیز و فلان چیز را ندارم! همین که من و تو در این کشور، این طور یک دلیم و با هر لهجه و رنگ و سلیقه ای توی یک صف می ایستیم و نماز می خوانیم و صبح به هم لبخند می زنیم، خیلی قیمت دارد. مولا می فرماید که این وحدت، زمینه بارش فیض الهی، ارمغان بعثت پیامبر خدا، شرط مهم اجرای عدالت و آرزوی همیشة اولیای الهی بوده است و تو امروز از آن بهره مندی.

حالا می توانی بپرسی همه جور اتحاد خوب است یا نه؟! ایا همین که چند نفر با هم متحد بودند کفایت می کند؟! اگر چهارنفر چاقوکش با هم متحد شدند که شکم بندة خدایی را پاره پاره کنند، همین برای درستی کار آن ها کافی است؟

خودت هم خوب می دانی که اتحاد باید حجیت عقلی و شرعی داشته باشد؛ یعنی عقل انسان، آن اتحاد را پسندیده بداند یا شریعت اسلام آن اتحاد را امضا کند. یعنی آن چه که عقل تو، تو را به آن سفارش کند و در مسیر کمال تو باشد و به خشنودی خدا بینجامد. پس حالا خودت اعتراف می کنی که اتحاد بی فرهنگ ها و اوباش، اتحاد چاقوکش ها برای کشتن یک بی گناه، اتحاد دزدان و راهزن ها برای غارت اموال مردم، اتحاد بی دین ها برای رشو ه گیری، اتحاد سکوت کنندگان در برابر حق کشی، اتحاد برخی مردم در سکوت هنگام غصب خلافت از علی و اتحاد دشمنان برای کشتن حسین بن علی ـ پسر پیغمبر خدا… ـ نارواست و باید جلوی شکل گرفتن چنین اتحادهایی را گرفت.

در حقیقت، اتحاد هرگاه بر محور دین خدا باشد، گواراست و باعث خشنودی پروردگار می شود، بارانی از الطاف خدا نازل می کند، نعمتی است که هیچ آفریننده ای قدر آن را به خوبی نمی داند و...؛ و باز نگو که این بحث چقدر برای من کارایی دارد! تو جوان ایرانی باید بدانی که اتحاد امروز تو در این کشور، به سادگی به دست نیامده که بخواهی به سادگی از دست بدهی. آن قدر خون دل ها خورده شده و آن قدر خون پاکان بر زمین ریخته شده تا پس از 1400سال، دست در دست برادر دینی ات بتوانی سرود وحدت بخوانی. این نعمت عظیم را قدر بدان. این را من نمی گویم! نهج البلاغة مولا علی می گوید.