مراقبت از پوست کودک در 4 زمان و مکان
1.سوراخ کردن گوش
نرمه گوش (قسمت گوشتی پایین گوش) از جمله امن ترین نواحی بدن برای اتصال آویز و گوشواره هاست. در بسیاری از خانواده ها مرسوم است که گوش دختر بچه ها را در سنین بسیار کم و با روش های خانگی نخ و سوزن سوراخ می کنند؛ اما این روش ممکن است به دلیل استریل نبودن شخص را دچار عفونت کند. بهتر است برای سوراخ کردن گوش کودکان به مراکز درمانی مجاز که از استریل بودن وسایل و تجهیزات آن مطمئن هستیم مراجعه کنیم، زیرا احتمال انتقال عفونت هایی مثل هپاتیت و کزاز با وسایل آلوده وجود دارد. بهتر است در این مورد از پزشک کودک خود راهنمایی بخواهید. سوراخ کردن گوش در شرایط استریل در مجموع عملی کم خطر است؛ اما در مورد بعضی از بیماران مثل کسانی که استعداد عفونت دارند (بیماران دیابتی یا افرادی که کورتون مصرف می کنند) یا افرادی که احتمال خونریزی در آنها بالاست (مثل افرادی که داروی ضد انعقاد مصرف می کنند)، بهتر است قبل از سوراخ کردن گوش با پزشک مشورت شود.
عوارض سوراخ کردن گوش
با وجودی که گوش یکی از رایج ترین نواحی بدن برای نصب آویزهاست؛ اما سوراخ کردن گوش نیز ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد، از جمله این عوارض می توانیم به عفونت ها، حساسیت به فلزهای مختلف گوشواره ها، تشکیل یک بافت برجسته در ناحیه نرمه گوش و نیز پارگی گوش در اثر ضربه اشاره کنیم. ایجاد چند سوراخ روی گوش شایع است؛ اما سوراخ کردن لاله گوش (قسمت غضروفی بالای گوش ) خطرناک است زیرا این منطقه غضروفی است و رگ خونی ندارد. در نتیجه التهابی که اطراف سوراخ ایجاد شده دیرتر بهبود پیدا می کند و احتمال ایجاد عفونت و تاول معمول در ماه های اول بعد از سوراخ کردن به خصوص در ماه های گرم سال زیاد است.
علامت ایجاد این عفونت در قسمت لاله گوش، تورم دردناک، گرمی و قرمزی است که معمولا نرمه گوش را درگیر نمی کند.
8 نکته مهم درباره گوشواره ها
1.قبل از اقدام به سوراخ کردن گوش کودک تان با پزشک خود مشورت کنید تا از نظر سلامت عمومی بدن مشکلی وجود نداشته باشد. در ضمن از پزشک خود در مورد مراکز مجاز و مطمئن برای این کار راهنمایی بخواهید.
2.بعد از سوراخ کردن گوش، احتمال عفونت های سطحی نرمه گوش وجود دارد که این عفونت ها معمولا به خوبی به درمان موضعی پاسخ می دهند. بنابراین محل سوراخ شده را با یک حوله گرم و مرطوب کمپرس کرده و در صورت نیاز از یک پماد آنتی بیوتیک استفاده کنید.
3.از گوشواره های سنگین به مدت طولانی استفاده نکنید، زیرا این گوشواره ها ممکن است سوراخ گوش کودک را گشاد و حتی پاره کرده و نرمه گوشه را به 2 قسمت تقسیم کنند.
4.اگر پشت (گل میخ) گوشواره شما بلند است یا گوشواره شما قسمت نوک تیزی دارد که در هنگام خواب شما را اذیت می کند، باید گوشواره خود را در هنگام خواب خارج کنید زیرا این نواحی نوک تیز ممکن است زخم های فشاری یا آزردگی های پوست قسمت پشتی لاله گوش را ایجاد کنند.
5.اگر کودک کم سن و سال شما گوشواره دارد مراقب باشید که قفل گوشواره اش محکم باشد و کودک نتواند خودش آن را باز و بسته کند زیرا در این صورت ممکن است کودک گوشواره اش را از گوش خارج کرده، آن را به دهان ببرد و ببلعد که خطر خفگی وجود دارد.
6.هنگام انجام ورزش های پربرخورد بهتر است گوشواره ها از گوش خارج شوند، زیرا احتمال پارگی گوش در اثر کشیده شدن و ضربه خوردن وجود دارد.
7.یکی از عوارض شایع استفاده از گوشواره ها حساسیت پوستی به فلزهایی است که گوشواره از آن ساخته شده است. این حساسیت ها به صورت خارش، قرمزی و التهاب دیده می شود. معمولا افراد به گوشواره هایی از جنس نیکل حساسیت دارند؛ اما حساسیت به طلا یا نقره نیز گزارش شده است.
برای برطرف شدن حساسیت بهتر است گوشواره خود را عوض کنید و اگر مشکل برطرف نشد شاید لازم باشد مدتی گوشواره را از گوش خود خارج کنید.
8.پاره شدن نرمه گوش سوراخ شده در اثر ضربه یکی از عوارض شایع است.
ممکن است در اثر تصادف رانندگی، افتادن، نزاع، ورزش های پربرخورد یا کشیده شدن یک گوشواره به صورت تصادفی، نرمه گوش پاره شود.
اگر چنین اتفاقی افتاد ظرف حداکثر 24 ساعت به پزشک مراجعه کنید، پزشک این ناحیه را بخیه می زند و محل پاره شده معمولا در مدت 3 ماه ترمیم می شود. بعد از این زمان می توان نرمه گوش را مجددا سوراخ کرد.
«یکی از عوارض شایع استفاده از گوشواره ها حساسیت پوستی به فلزهایی است که گوشواره از آن ساخته شده است. این حساسیت ها به صورت خارش، قرمزی و التهاب دیده می شود. معمولا افراد به گوشواره هایی از جنس نیکل حساسیت دارند؛ اما حساسیت به طلا یا نقره نیز گزارش شده است.»
2.مراقبت از پوست کودک وقتی صورتش را رنگ می کند
کودکان علاقه مند هستند گاهی نقش های فانتزی بر صورت آنها کشیده شود؛ اما نکته قابل توجه انتخاب نوع مواد مصرفی و رعایت نکات بهداشتی است.استفاده از ماژیک و گواش برای این کار اصلاً توصیه نمی شود به دلیل اینکه این مواد سخت از روی پوست پاک می شوند و این ترکیبات شیمیایی برای پوست کودک مضر هستند، مهم ترین عارضه آن بروز درماتیت تماسی یا Allergic contact Dermatitis است که معمولا به دلیل حساسیت به ترکیبات این مواد ایجاد می شود و باعث بروز قرمزی، تورم، خارش یا حتی در موادر شدید بروز تاول می شود.
استفاده از آبرنگ نیز تقریبا مناسب ولی در شرایطی که فقط یک بار از آن استفاده شده و در ضمن زود از سطح پوست شسته شود.
از مواد مورد استفاده بعضی آرایشگران کودک همان پالت های رنگی گریم هستند که ساخت شرکت های مختلف هستند.این پالت ها جنس روغنی دارند و بهترین پاک کنند آنها شیرپاکن است.
استفاده از این پالت ها با کمک قلم موی مخصوص امکان پذیر است. نوع دیگر این مواد فون خشک یا پن کیک است که اگر این مواد برای رنگ کردن استفاده شد توصیه می شود مدت طولانی به روی صورت کودکان باقی نماند و حداکثر طی چند ساعت با آب و صابون یا شیرپاکن از روی صورت آنها پاک شود. مهم ترین عامل بروز درماتیت تماسی، نگهدارنده ها و عطرهایی است که در محصولات آرایشی و گریم یافت می شود. عطرها یا افزودنی های خوشبو شایع ترین عامل بروز درماتیت تماسی هستند و بیش از 5 هزار نوع مختلف آنها در محصولات آرایشی و زیبایی یافت می شوند. در محصولاتی که این افزودنی ها از نوع غیرحساسیت زا یا Less Allergic باشند، مشکلات پوستی ناشی از این محصولات کمتر خواهد بود.
از طرفی نگهدارنده ها « Preservative» عامل بروز واکنش های پوستی است که وجود آنها از رشد و تکثیر قارچ و باکتری که باعث بروز عفونت پوستی می شود جلوگیری کرده و محصول را از اثرات مخرب اکسیژن و نور محافظت می کند.
در صورتی که فردی به یک نوع ماده نگهدارنده حساس باشد لزوما به اشکال دیگر آن حساس نیست.
نمونه های این نگهدارنده ها شامل پارابن، ایمیدازولیدینیل اوره،DMDM، فنوکسی اتانول، فرمالدئید و... است که روی برچسب محصول مشخص است.
در محصولات گریم انتخاب نوع محصول بسیار مهم است چون مدت زیادی روی پوست می ماند. بنابراین این ترکیبات باید فاقد حساسیت و غیرجوش زا باشند و با بسته شدن دهانه منافذ پوستی باعث بروز آکنه نشوند.
3.اگزما در کودکان
اگزما واکنش آلرژیک در پوست است که باعث خارش، خشکی، پوسته ریزی و نقاط قرمز رنگ در پوست سطوح موضعی اندام ها می شود.
شایع ترین مشکل اگزما در کودکان اگزمای سرشتی(آتوپیک) است که اغلب از بین 3-2 ماهگی یا تا 5 ماهگی با شروع تغذیه کمکی دیده می شود. برخی غذاها به خصوص محصولات لبنی و تخم مرغ و تحریک کننده های پوستی مثل موی حیوانات خانگی، پشم یا پودرهای شست و شو از جمله مواد شایع ایجاد کننده اگزما هستند.
حملات اگزما همچنین می تواند توسط استرس و فشارهای روحی شروع شود. اگزما به طور شایع همراه سایر انواع حساسیت ها مثل تب یونجه یا حساسیت به پنی سیلین دیده می شود. همچنین درمان کودکان مبتلا به اگزمای سرشتی آسم شایع است. هر چند در اغلب کودکان اگزمای آتوپیک تا 3 سالگی برطرف می شود؛ اما سایر وضعیت های آلرژیک ممکن است باقی بماند. شکل دیگر اگزما، اگزمای سبورئیک است. این اگزما هنگامی ایجاد می شود که غدد چربی پوست به تعداد زیاد در پوست وجود داشته باشند. این اگزما بیشتر در پوست سر کودکان، کانال گوش خارجی و نقاط چرب اطراف بین گوش ها و کشاله ران ایجاد می شود. اگزمای سبورئیک به اندازه اگزمای آتوپیک خارش ندارد و به درمان خوب پاسخ می دهد.
علائم اگزمای آتوپیک به صورت خشکی، قرمزی و پوسته ریزی در پوست بدن همراه با خارش شدید است. ضایعات پوستی اغلب به صورت دانه های ریز در سطح پوست دیده می شود. در صورت خارش شدید ممکن است خواب کودک مختل شود.
*در مورد کودک شیرخوار
1 ـ اگر کودک دچار خارش است، نخست گردن، پوست سر، صورت، دست ها و سطوح مفصلی اندام هایش را برای یافتن بثورات پوستی بررسی کنید.
2 ـ ناخن های او را برای جلوگیری از خراشیدگی پوست کوتاه نگه دارید، اگر پوست خراشیده و زخم شد، دست های کودک را برای جلوگیری از عفونت مرتب شسته و دستکش دستش کنید.
3 ـ برای کاهش تحریک و خارش پوست از یک کرم نرم کننده پوست استفاده کنید.
4.در نور آفتاب
محافظت از آفتاب باید از نوزادان شروع شود و طی زندگی ادامه یابد. تخمین زده شده حدود 80 درصد تماس با نور آفتاب در طول زندگی در 18 سال اول زندگی رخ داده است. بنابراین پیشگیری از آفتاب در کودکی برای پیشگیری از سرطان های پوستی لازم است. کودک خود را با این جملات آموزش دهید:
-در میانه روز از آفتاب دور بمان.
-استفاده از ضد آفتاب با SPF 15 و بالاتر از آن لازم است.
-از لباس و کلاه مناسب استفاده کن.
-با افراد فامیل و دوستان در مورد محافظت از آفتاب صحبت کن.
پوشش مناسب برای محافظت از آفتاب چگونه است؟
پوشش با کلاه و لباس های روشن لازم است. لباس و کلاه مناسب پس از شنا می تواند از آفتاب محافظت کند. به علاوه نور خورشید را فیلتر می کند. از طرفی این لباس ها باعث بازتاب گرما شده و فرد را خنک می کند. عینک آفتابی از امواج ماورای بنفش جلوگیری کرده و چشم و پلک را محافظت می کند و بهتر است از چتر یا پوشش مناسب روی کالسکه کودک استفاده شود.
چگونه می توان از امواج مضر آفتاب جلوگیری کرد؟
جلوگیری کردن از امواج ناشی از آفتاب با استفاده از محلول، ژل یا Sunstick ضد آفتاب با 15 SPF و بالاتر و استفاده مکرر آنها هر 2 ساعت حتی در روزهای ابری لازم است.
اگر ورزش می کنید یا شنا، دفعات مصرف ضد آفتاب باید بیشتر باشد.
قدرت ضد آفتاب با معیار SPF بررسی می شود که هر چه SPF بالاتر باشد، محافظت بیشتر است. SPF 14 نشان دهنده مدت زمانی است که می توان بدون وجود احساس خطر از آفتاب سوختگی در آفتاب ماند. وقتی ضد آفتاب با SPF 15 استفاده شود، افراد با پوست روشن که به طور نرمال 20 دقیقه در میانه روز دچار آفتاب سوختگی می شوند می توانند 15 برابر 20 دقیقه (300 دقیقه ) بدون آفتاب سوختگی در معرض آفتاب باشند. بهتر است برای پوست های خشک، غلظت بیشتری از ضد آفتاب استفاده کرد و آن را به کل پوست پوشیده نشده حتی گوش و لب پخش کرد ولی از کاربرد آن روی پلک اجتناب کرد. باید ضد آفتاب 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب استفاده و پس از شنا یا تعریق شدید تجدید شود.
ضد آفتاب های غیرمرئی برای تغییر انرژی امواج UV و جلوگیری از آسیب پوستی عمل می کنند. ولی ضد آفتاب های مشخص سفید یا رنگی که به شکل کرم هستند تمام نورهای رسیده به پوست را دفع می کنند. این ترکیبات داروی اکسید زنگ هستند یا دارای تیتانیوم دی اکساید هستند (ضد آفتاب های غیر شیمیایی ).این ضد آفتاب ها برای مناطق در معرض خطر بالا مثل بینی، لبها و شانه مناسب هستند.
نوزادان زیر 6 ماه باید از تابش مستقیم نور آفتاب و با پوشش مناسب محافظت شوند. شروع مصرف ضد آفتاب از سن 6 ماهگی است. این کودکان نباید به مدت طولانی با نور خورشید تماس داشته باشند.
چرا باید از آفتاب اجتناب کرد؟
در ساعات میانه روز که امواج آفتاب شدید است از آفتاب دور بمانید . برای فعالیت و بازی قبل از ساعت 10 صبح و بعد از 4 بعد ازظهر فعالیت کنید. انرژی خورشید موقعی که به بالای اتمسفر مسافرت می کنید شدیدتر است. امواج خورشید در ارتفاعات، کوه یا در تابستان شدیدتر است. امواج مضر خورشید با بازتاب از سطوح آب، شن های سفید و برف بیشتر به پوست می رسد. از ماندن طولانی در آفتاب و تماس با نور آفتاب اجتناب کنید و در سایه بنشینید. از آفتاب سوختگی اجتناب کنید و بدانید که فقط 15 دقیقه آفتاب برای بروز آفتاب سوختگی در افراد با پوست روشن لازم است.
منبع:نشریه شهرزاد، شماره 19.