سست شدن باورهای دینی در محیط خانواده

عوامل تزلزل خانواده (7)

بدون تردید از مهم ترین عوامل پیوند پایدار، ازدواج موفق و زندگی آرام، همسویی بینش و باورهای دینی و پای بندی علمی زوجین به ارزش ها و فرایض عرشی است، بر همین اساس مردان و زنان خدا باور و پاک اندیش در آرزوی داشتن همسری مؤمن و نیک سیرت و عامل به ارزش های قرآنی هستند، چنین گرایشی در امر ازدواج، برخاسته از نهاد پاک و فطرت کمال جوی انسان است. از همین رو است که خداوند متعال بهترین ازدواج را وصلت پاکان و متقیان با یکدیگر می داند.
( وَ الطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ ) (1)
زنان پاک از آن مردان پاک و مردان پاک از آن زنان پاکند.
« کم توجهی یا بی توجهی به این امر مهم ازدواج، به معنای بنای ستون های کانون زندگی بر زمینی سست و نا پایدار است ». (2)
شاید مهم ترین عاملی که بنیاد خانواده را تهدید می کند، سست شدن باورهای مذهبی و اصول اخلاقی و فقدان معنویت است. زن و شوهری که دچار « بحران ارزش ها» و از خود بیگانگی شده اند، ازدواجشان تا چه حد پایدار و موفق خواهد بود؟ هر گاه زن و شوهر در روابط خود، خدا را فراموش کنند و یا در حضور و غیاب یکدیگر گونه ای برخوردار کنند که خدا غایب است، با دست خود کانون خانواده را به سوی تزلزل و نابودی سوق داده اند.
یکی از رسم های پسندیده ی هنگام عقد ازدواج، گذاشتن قرآن بر سر سفره ی عقد است. به نظر می رسد این رسم به معنی آن است که زن و شوهر به قرآن اعتقاد دارند و آنچه را که قرآن گفته عمل می کنند و قرآن را در زندگی و پیوند مشترک خود حاکم و داور قرار می دهند و خداوند را حاضر و ناظر به اعمال، رفتار و گفتارشان می دانند. حال چنانچه این وضعیت تغییر کرد و این اعتقادات و باورها سست شد و از بین رفت، سلامت و تعادل خانواده به خطر می افتد.
« زمانی که ارزش ها و نگرش ها و باورهای حاکم بر روابط زن و شوهر بر اساس لذت جویی، مصلحت گرایی، مادی گرایی و سود طلبی استوارند، بی شک روابط انسانی از معنویت تهی می شوند. این نوع روابط بسیار سست و شکننده خواهند بود و به محض بروز موقعیتی خاص مانند بی پولی، تنگ دستی، بیماری، کهولت و افزایش سن و نظایر آن از درون متلاشی می گردد و با هر بهانه ای از هم می گسلد (ساروخانی، 1372) از این باب با حافظ هم صدا می شویم و می گوئیم ». (3)
هر آن که جانب اهل وفا نگهدارد *** خداش در همه حال از بلا نگهدارد
زن متدین و با تقوا به همان اندازه که در فکر و عقیده با شوهر متدین هماهنگ است در عمل نیز در کنار او قرار می گیرد. خانواده هایی که به ارزش های دینی و اخلاقی، و باورهای دینی اهمیت نمی دهند و حجاب و حیا و عفاف را رعایت نمی کنند، با معاشرت های آلوده، مهمانی های مختلط و مصرف مال حرام و عدم تعهد در قبال رعایت اخلاق اسلامی و عبادتهای دینی، زمینه ی تزلزل خانواده را فراهم می آورند. نتیجه ی سست شدن باورهای دینی این است که زندگی برای انسان سخت می گردد.
خداوند می فرماید:
( وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْکاً ) (4)
هر کس از یاد من روی گردان باشد، پس زندگی او سخت خواهد شد.
مراد از زندگی سخت این نیست که صرفاً دچار فقر می شود. چه بسا کافر وضع دنیایی خوبی هم داشته باشد، مراد آن است که بخل و حرص و طمع، آسایش را از او سلب می کند. هر چه دارد باز فریاد (هل من مزید) سر می دهد. در پاره ای از روایات آمده است: مراد از معیشة ضنکا اعراض از ولایت علی علیه السلام است. علامه طباطبایی در این مورد می نویسد:
« اینکه می فرماید زندگیش تنگ می شود، دلیلش این است که هر کس پروردگار خود را فراموش کند و به یاد او نباشد، راهی برایش نمی ماند، جز این که به دنیا چنگ زند و آن را تنها مطلوب و هدف خویش قرار دهد و برای تحصیل آن بکوشد ». (5)

پی نوشت ها :

1. سوره ی نور، آیه ی 26.
2. دکتر غلامعلی افروز، همسران برتر، ص 66-65.
3. دکتر به پژوه، خانواده و فرزندان، ص 250 و 249.
4. سوره ی طه، آیه ی 124.
5. ناصر رفیعی، گفتار رفیع، ج 1 ، ص 230.

منبع مقاله :
رفیعی محمدی، علی محمد؛ (1389)، نسیم عشق: عوامل تحکیم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله علیه و آله و سلم )، چاپ هفتم