به گزارش ایسنا، اطلاعات ثبت شده در سامانه‌های گمرک نشان می‌دهد روزانه به طور میانگین 10 هزار محموله در سراسر کشور از طریق پنجره واحد گمرکی و سامانه جامع گمرکی به ظن قاچاق توقیف و جهت اطمینان از ورود رسمی از طریق گمرکات به صورت الکترونیکی استعلام می‌شود.
بر این اساس پنجره واحد و سامانه جامع گمرکی در کمتر از یک دقیقه پاسخ هر استعلام را از طریق پیامک و بدون دخالت عوامل انسانی و به صورت اتوماتیک در اختیار واحد استعلام کننده قرار می‌دهد که بخش عمده‌ای از این محموله‌ها به ظن قاچاق در بررسی کنترل تردد حامل‌ها توقیف و جهت تعیین تکلیف، مأموران نیروی انتظامی از طریق پنجره واحد گمرکی و سامانه جامع گمرکی موضوع را استعلام می‌کنند.
قبل از راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی فرآیند استعلام محموله‌هایی که به ظن قاچاق توقیف می‌شدند، به صورت دستی و کاغذی انجام می‌شد که این موضوع علاوه بر زمان‌بر بودن، امکان جعل و سوء استفاده از اسناد کاغذی را فراهم می‌کرد.
یکی از مهم‌ترین خدمات سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی به امر مبارزه با قاچاق کالا، حذف پروانه‌های کاغذی و جایگزینی پروانه‌های الکترونیکی بود و با این اقدام احتمال جعل و سوء استفاده از پروانه‌های گمرکی به صفر رسیده است.
ثبت الکترونیکی تمامی فرآیندها از جمله اظهار صاحب کالا، مجوزهای سازمان‌های همجوار، اظهارنظر ارزیاب، کارشناس، ارزش گذاری، تعرفه کالایی و حتی مقصد بارگیری، پلاک کامیون، مشخصات راننده و انبار مقصد از دیگر قابلیت‌های این سامانه است که حتی پس از ترخیص محموله نیز امکان پیگیری سیستمی تخلفات احتمالی را فراهم می‌کند.
برخی قاچاقچیان برای منحرف کردن مسیر پرونده‌ها و دستگاه کاشف اعلام می‌کنند که از طریق گمرکات، کالا را وارد کرده‌اند، اما این اقدامات بدون ارائه شماره کوتاژ اظهارنامه مورد ادعا و پته الکترونیکی فاقد اعتبار است.
یکی از شگردهای قاچاقچیان این است که بخشی از کالا را با پرداخت کامل حقوق و عوارض گمرکی و کاملا قانونی از گمرک خارج و پس از خروج کالای قاچاق از همان نوع کالا را به عمق کشور وارد می‌کنند که البته وظیفه گمرک صرفا در ارتباط با کالایی است که به گمرک اظهار و اطلاعات آن در سامانه جامع گمرکی ثبت‌و کوتاژ برای همان کالا ثبت شده است.
با توجه به اینکه فرآیند گمرک کاملا الکترونیکی شده و حتی عدل بندی، بارنامه و فاکتور خرید هم به روش الکترونیکی در سامانه گمرک ثبت می‌شود، گمرک اسناد مثبته گمرکی و کوتاژ کالاهای ورودی را در خصوص چگونگی ورود این کالاها درخواست می‌کند که نمونه عینی آن قاچاق 80 تن پوشاک طی هفته‌های اخیر بوده است، اما هیچ سندی ارائه نشده و اعلام می‌شود ورود کالاها از طرق دیگری صورت گرفته است.
در صورتیکه قاچاقچیان اسنادی مبنی بر ورود این کالاها با اظهار غیر واقعی ارائه می‌کردند گمرک به صورت الکترونیکی صحت و سقم این ادعا را بررسی کرد، اما با توجه به اینکه هیچ‌گونه سند گمرکی از سوی قاچاقچیان ارائه نشده و در پرونده موجود نیست، بنابراین قاچاق این کالاها محرز شده و باید علاوه بر جرایم قاچاق، کالاها توقیف شود.
بر اساس این گزارش، گمرک ایران اعلام آمادگی کرده است که در صورت ارائه شماره کوتاژ یا پته الکترونیکی هر گونه محموله ادعایی مبنی بر اظهار غیر واقعی موضوع را به کمک سامانه‌های الکترونیکی در سریع‌ترین زمان ممکن، پیگیری و با اعلام جزئیات اظهار و ارزیابی کارشناسان به سازمان کاشف، کالای اظهاری، میزان اخذ حقوق و عوارض پرداختی، نوع اظهار، نوع کامیون بارگیری و روز و حتی ساعت حرکت را به منظور تنویر افکار عمومی در اختیار رسانه‌ها قرار دهد. اطلاعات کامل تمامی محموله‌های خروجی از گمرکات در سامانه‌های گمرک موجود است و هرگونه ادعایی در رابطه با محموله‌های خروجی از گمرکات، بدون وجود اطلاعاتی از محموله در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی فاقد اعتبار است.
در خصوص پرونده اخیر قاچاق پوشاک نیز قاچاقچیان در اظهارات اولیه ادعا می‌کنند از طریق گمرکات جنوبی محموله را با اظهارنامه غیر واقعی وارد کرده‌اند و اظهار نظر مسئولان سازمان کاشف نیز در مرحله مقدماتی و بر پایه ادعاهای قاچاقچیان بوده که در بررسی‌های بعدی مشخص شد نه تنها اظهار غیرواقعی در کار نبوده، بلکه اساسا پته یا کوتاژی هم در اختیار نداشته‌اند که نوبت به بررسی‌های بعدی برسد، بنابراین این ادعاها کذب محض بوده و گمرک ایران آمادگی دارد در صورت ارائه هر گونه سند گمرکی سریعا پرونده را بررسی و نتایج را در اختیار رسانه‌ها قرار دهد.
