روستای شاهینی در بیست کیلومتری شمال غربی شهرستان کامیاران قرار دارد که جاده آن از شهرستان کامیاران به طرف روستای تاریخی پلنگان امتداد دارد که در 500 متری نرسیده به روستای گشکی در سمت راست جاده از راه اصلی جدا شده وبه روستای شاهینی منتهی میشود وجاده دسترسی به این روستا آسفالت است.
وضعیت فعلی روستا شاهینی:
روستای است که از چهار طرف محاصره کوه های سربه فلک کشیده ای است ودر بین کوه ها ناپدیدشده است که این مسئله باعث پیشرفت روستا به طرفین شده است درضمن رود خانه ای از وسط که می گذرد باعث نصف شدن روستا به طرفین رودخانه شده است ونکته جالب که اینجا لازم است تاکید شود این است که طرفین رودخانه خانه ها را روبه همدیگر می سازند وهمانند سایر روستا ها خانه های پلکانی دارد وجاده چهار روستا(عصرآباد – پشاباد – گلیان – میرگسار) از این روستا می گذرد
معرفی روستا شاهینی:
از لحاظ وضعیت طبیعی و اقلیمی شاهینی یک روستا کوهستانی با آب و هوای سرد کوهستانی است که دارای تابستانهای ملایم و زمستانهای سرد میباشد.بافت منازل روستا بیشتر کاه گلی است ومنازل به صورت پلکانی قرار گرفته اند
مردمان روستا شاهینی:
مردمان این دیار به لباس کردی (کراس وشوال )خود را آراسته و مسلط به زبان کردی (زبان مادری) هستند که در مراسمات هه ل په رکی کواه وشوال وکلاش پوشیده ودر مراسم شرکت می کنند.مردمان این روستا مشغول کشاورزی(اندک زمین زراعی که از پدران خود به ارث برده اند)هستند
شغل جوانان شاهینی:
اکثر جوانان این روستا شیرینی پز هستند که در شهرهای کرمانشاه واهواز و…. مشغول به کار هستند که میشه گفت بهترین شیرینی پزهای ایران به حساب آورد ودر چندی پیش عده ای هم رو به جوشکار آورده اند
موسیقی شاهینی:
موسیقی شاهینی را میتوان در سه بخش تقسیمبندی نمود اولین بخش موسیقی دینی است که در مراسممولودی به مناسبت تولد پیامبر و یا اعیاد مذهبی و مراسم عرفانی دراویش، با آواز و دف ، ریتمهای متنوعی اجرا میگردد . دومین بخش را میتوان موسیقی مناطق روستایی نامید که به وسیلة موسیقیدانهای حرفهای اجرا میگردد. بیشتر این آوازها در واقع همان «گورانی»های کردی است که به همراه سازهای مختلف اجرا میشود. گورانی یکی از مهمترین فرمهای موسیقی کردی است مقام نیز در موسیقی مناطق کردنشین دارای جایگاه خاص خود است و تنوع آن در مناطق مختلف دلیلی بر تکاملش طی قرون متمادی میباشد. سومین بخش را میتوان موسیقی روستایی و سنتی ذکر کرد که بیشتر شامل آوازهایی چون بیت ، لاوک، سیاوچهمانه و چهپله و…. می شود.
مهمترین و عمومیترین جشنی که در میان مردم مرسوم است برگزاری جشن نوروزاست. جشن نوروز به صورت خودجوش برپائی آتش برگزار میگردد. عید فطر و عید قربان نیز به عنوان اعیاد مذهبی دارای اهمیت خاص هستند، همچنین میلاد پیامبر اکرم نیز به عنوان روزی خجسته همراه با مراسم مولودی خوانی و نواختن دف دارای جایگاه ویژهای در میان مردم استان میباشد، علاوه بر اینها جشن معراج پیامبر و شب برات نیز جزو اعیاد این منطقه است.
رقص کردی (ههلپهرکی) شاهینی:
رقص کردی که در میان مردم به آن «ههلپهرکی» می گویند ، با زیبائی خاص ، آئینهای تمام نما از زندگی گذشته این مردم است که به صورت زنده در زمان حال در وجود آنان در حرکت و جریان است. اگر به ریشهیابی و علل به وجود آمدن این هنر توجه نمائیم باید اذعان نمود که این هنر ریشه در زندگی و کار روزانه مانند کشاورزی، اعتقادات دینی، مراسم و جشنهای بزرگ، بازیهای محلی، جنگ و دفاع حالات روحی و درونی افراد دارد برونگرایی مردم کرد تأثیر کاملی بر این رقص داشته به طوریکه رقص کردی کاملاً بیانگر فعالیتهای درونی، طرز فکر و شرح اتفاقاتی است که بازآفرینی این اتفاقات در قالب ههلپهرکی پدیدار گشته است. رقص کردی به علت دور بودن از ابتذال از یک سو و پیوند تاریخی و اجتماعی با زندگی از سوی دیگر، در میان تمام طبقات مردم به عنوان یک ارزش تلقی میگردد به طوریکه در تمام مراسم برگزاری آن مرسوم بودند و بیشتر مردم نیز در دایره رقص قرار میگیرند
رقص کردی به صورت جمعی و حرکت آن به صورت دایرهوار بوده و نفر اول به علت دستمالی که در دست دارد «سرچوپی» نام دارد. دستمال نمادی از نشانه و پرچم هر منطقه و قوم بوده است. تغییر ریتم رقص و یک سری حرکات هماهنگ با ههلپهرکی توسط سرچوپی انجام میشود مردم کرد دارای یک رقص مشترک به نام چپی بوده و مابقی شیوه ها مربوط به مناطق مختلف است که بعضاً در یک منطقه با هم مشترک در مناطق دیگر دارای خصوصیات خود با حفظ حالات دستهجمعی و حرکت دایرهوار میباشند در این رابطه گروههای رقص بیشتری در این شهرها شکل گرفته است به عنوان نمونه مهمترین شیوه های ههلپهرکی عبارتند از: گَریان، هُلگرتْن، فتاح پاشایی، چُپی،
طایفه شاهینی
روســـــتای شـــاهینی بر گـــرفته از 18 قـــــوم (طایفه) تشکیل شده اســــت کــــــه این طایفه ها هرکدام از یـــک جـــای دیگر به روســـتا مهاجرت کرده اند که به شرح زیر طایفه ها معرفی می شوند.
1- طـایفه ملاء صادق : پدر ملاء فتاح :پدر ملاء جلیل اسکندری
2- طـایفه چراغ ویس : پدر ابراهیم حسن : پدرمحمد رشید
3- طـایفه دوستی : کدخدا احمد – کدخدا حسین – اسماعیل
4- طـایفه اسکه : معروف – رحمان – رئوف و عارف
5- طـایفه امیرخان : حاجی امیر – حاجی امین – صالح و….
6- طـایفه با ویس : حسن ؟ خجه – جلیل وخلیل
7- طـایفه حسن حلیمه : عزت – یدالله – عبدالله – نامدار – بختیار
8- طـایفه بابا ابراهیم : حاجی عظیم – منصور- شهاب و شورش
9- طـایفه قمر وبابا علی پچه : میرزا علی احمد – غلام قمر- حاجی معروف
10- طـایفه عظیم صالی : رحمان – امین – علی – احمد – ولی
11- طـایفه فقیلی معروف به ملا محمد قدیمی : ملا محمد رحیم زاده
12- طـایفه فلامرض : اسکه – یوسف خطائی – محمد
13- طـایفه مصطفی علی : لطف الله – عبدالعلی – ابراهیم سفیه
14- طایفه عبدالقادر شاپسند(معروف به طایفه قبادی) : حاجی عبدالله – فتعلی – عبدالعلی
15- طـایفه فته : احمد فته – ولی فته – علی فته – سیدمحمد فته
16- طـایفه حسینه : احمد – صمد – محمد شرک – رستم شرک –
17- طـایفه وسینه : پدر وسینه عبدالله – صالح استاد میرزا – بخشی وحبیب الله
18- طـایفه بابا دیوانه : یاره دیوانه – محمد حسن – لطف الله