سال گذشته 400 هزار اصله نخل در اراضی حاشیه رودخانه اروند به دلیل کاهش آورد آب رودخانه کارون خشک شد.
به گزارش ،روزنامه ایران نوشت: براساس برآورد سازمان جهاد کشاورزی خوزستان سال گذشته 400 هزار اصله نخل در اراضی حاشیه رودخانه اروند به دلیل کاهش آورد آب رودخانه کارون خشک شد. طبق آخرین بازدیدها متأسفانه به‌دلیل خشکی رودخانه جراحی، کشاورزان و نخلداران با بی‌آبی شدید روبه‌رو شدند. علاوه بر آن پساب نیشکر هدایت شده به‌سوی تالاب شادگان، به نخلستان‌ها و رودخانه‌های این منطقه هم نفوذ کرده و این مسأله باعث آلودگی و بارور نشدن نخلستان در سطح گسترده و زمین‌های کشاورزی شده است. حال اگراین رویه ادامه یابد باید منتظر نابودی یا مرگ تدریجی نخلستان‌های خوزستان باشیم.
خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب در بالادست عامل کم‌آبی جراحی
«احمدرضا لاهیجان زاده» مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان درگفت‌و‌گو با «ایران» دراین باره گفت: شهرستان شادگان تقریباً در مرکز تالاب شادگان مستقر است و از دیرباز تولید خرما جزو معیشت مهم مردمانش بوده و تأمین درآمد ساکنان این بخش از طریق کشاورزی و دامداری است. از طرفی تالاب شادگان هم از رودخانه جراحی تغذیه می‌کند که متأسفانه این رودخانه در 10 سال گذشته به‌دلایل گوناگون از جمله خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب در بالادست حوزه (سرشاخه‌های رودخانه مارون) برای توسعه کشاورزی کم آب شده است. در واقع آورد رودخانه به داخل تالاب از رودخانه جراحی بسیار کاهش پیدا کرده است.
لاهیجان‌زاده درباره آبیاری نخیلات درحاشیه رودخانه‌های«اروندرود» و«بهمن شیر» نیز گفت: آبیاری نخل‌ها در این محدوده به روش جزر و مدی صورت می‌گیرد. معمولاً با وقوع «مد» به‌دلیل کاهش دبی، آب شور می‌شود که برای آبیاری اصلاً مناسب نیست و موجب خشکسالی نخل‌ها می‌شود.
کاهش 40 درصدی بارندگی
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان به‌کاهش بارندگی در استان اشاره کرد و افزود: سال گذشته استان با 40 درصد کاهش بارندگی، رتبه اول کشور را داشت و این کاهش موجب شد دبی آب رود جراحی کم شود و در پایین دست هم به زیر 5 مترمکعب بر ثانیه برسد. از طرفی دیگر، شوری آب این رودخانه افزایش پیدا کرد و ورود زهاب‌های کشاورزی منطقه هم مزید برعلت شد.
ورود زهاب‌های نیشکر از سال 79به تالاب شادگان
وی درباره ورود زهاب‌های نیشکر که از سال 79 به تالاب شادگان سرازیر شده، گفت: به دلیل اینکه کیفیت زهاب‌ها پایین بود و شوری بالایی هم داشتند این مسأله با شکایت محیط زیست مواجه شد که پیرو آن کانالی به طول 46 کیلومتر ساخته شد تا با انتقال زهاب‌ها به‌سمت دریا، دیگر آبی وارد تالاب نشود. با وجود این کانال چند سالی زهاب وارد تالاب نمی‌شد تا اینکه در سال 78-77 خشکسالی شدید بر استان حاکم شد و آب تمام رودخانه‌های استان بشدت کاهش یافت. دراین میان تالاب شادگان هم به سمت خشک شدن رفت که با تقاضای اهالی شادگان و پیگیری فرمانداری وقت، بخشی از کانال بازگشایی شد تا مقداری از زهاب‌های نیشکر به منظور پرآب شدن تالاب و استفاده برای دامداری وارد آن شود.
ضرورت تخصیص یارانه جهت اجرای سامانه آبیاری نوین برای نخیلات
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان تخصیص یارانه به کشاورزان شادگان به‌منظور اجرای سامانه آبیاری نوین برای نخیلات را از راه‌های برون رفت از خشکسالی و وضعیت موجود نخل‌های این منطقه بیان و تأکید کرد: در صورت تداوم خشکسالی و شوری آب تالاب شادگان نخیلات منطقه از بین خواهد رفت. گفتنی است، شهرستان شادگان دارای 13 هزار و 600 هکتار نخیلات و 2 میلیون و 600 هزار اصـــله نخل است که از این سطح 10 هزار هکتار آن بارور و3 هزار و 600 هزار هکتار آن غیر بارور است. 80 درصد نخیلات این شهرستان مربوط به حوزه «جراحی» و 20 درصد مربوط به حوزه «دارخوین» است.
نمونه‌گیری از زهاب‌های نیشکر
لاهیجان‌زاده یادآور شد: به تازگی(شهریور ماه امسال) از تمام زهاب‌های نیشکر نمونه‌گیری کردیم، طبق این نمونه‌گیری میزان شوری آب تالاب به 4 هزار و 250 میکروموس برثانیه رسیده که این میزان شوری برای بخش میانی تالاب که به اصطلاح به آن «لب شور» گفته می‌شود، قابل قبول است و تنها برای صید و دامداری قابل استفاده است. ذکر این نکته حائز‌اهمیت است که آلودگی زهاب‌ها بیشتر روی کودها اثر می‌گذارد و به مرور شرایط نامناسبی را برای تالاب ایجاد خواهد کرد.
طرح انتقال آب از رودخانه «مارون»
این مقام مسئول در محیط زیست خوزستان درباره حقابه تالاب شادگان نیز اظهار داشت: برای حقابه تالاب، طرح انتقال آب از رودخانه «مارون» به میزان 150 میلیون مترمکعب را از3 سال گذشته دردست اجرا داریم که ازجنوب«دارخوین» به داخل تالاب هدایت می‌شود. این طرح در این مدت 70 درصد پیشرفت داشته که به‌دلیل تأمین نشدن اعتبار، تاکنون زمان برده است. از اول مهرماه برای تکمیل آن با پیمانکار قرارداد بسته شده تا در 8 ماه دیگر آن را به‌پایان
برساند.
تأمین حقابه تالاب شادگان از رودخانه جراحی با انتقال آب کارون
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان تصریح کرد: طرح انتقال آب به‌میزان 6 مترمکعب برثانیه از رودخانه کارون برای تأمین آب رودخانه جراحی هم از دیگر طرح‌هایی است که دردست اجراست. با اجرای این طرح بخشی از حقابه تالاب شادگان از رودخانه جراحی تأمین می‌شود، بخشی هم برای آبیاری نخل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پروژه 2 تا 3سال زمان می‌برد و با پایان یافتن آن 60 تا 70 درصد مشکلات تأمین حقابه تالاب شادگان حل خواهد شد.
انجام 30 درصد کل کشت نخیلات خوزستان در منطقه شادگان
«محمد قاسمی نژاد»، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان هم درگفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه منطقه شادگان با 13 هزار هکتار نخیلات 30 درصد کل کشت نخیلات استان را به خود اختصاص داده، گفت: متأسفانه براثر خشکسالی‌های مستمر و کاهش آورد آب رودخانه جراحی در چند سال اخیر نخیلات منطقه شادگان با چالش آبی مواجه شده‌اند. آب به اندازه کافی به روستاهای پایین‌دست رود جراحی برای آبیاری نمی‌رسد و این مسأله موجب شده کشاورزان با کاهش محصول بین 30 تا 35درصد مواجه شوند که این اتفاق با توجه به هزینه‌ای که کشاورز برای محصولش می‌کند، مقرون
به صرفه نیست.
تأمین آب رودخانه جراحی با تخصیص آب از سد «کوثر»
وی یکی از راهکارهای تأمین آب رودخانه جراحی را تخصیص آب از سد «کوثر» عنوان کرد و افزود: انتقال آب از کارون به جراحی نیز پیشنهاد دیگر برای جبران کم آبی رودخانه جراحی است که وزارت نیرو باید هرچه سریع‌تر شرایط این کار را فراهم کند.
قاسمی‌نژاد با اشاره به این نکته که 3 سال از مطرح شدن این موضوع در وزارت نیرو می‌گذرد و حتی جزو مصوبات شورای منابع آب استان هم قرار گرفته، گفت: تاکنون در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان درباره اینکه این طرح تأمین اعتبار شده نیز خاطرنشان کرد: اینکه تا الان تأمین اعتبار شده یا نشده، اطلاعی ندارم اما هنوز درخصوص انتقال آب از کارون به جراحی کاری انجام نشده است.
