مصرف اسید فولیک و ویتامین قبل از بارداری

دکتر رضوان خوش بین؛ داروساز

ویتامین‌‌ها و فولیک اسید بخورید

خوردن اسید فولیک بسیار ضروری است. با مصرف حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک در طول روز برای حداقل یک ماه پیش از بارداری و سه ماه نخست بارداری، می‌‌توانید 50 تا 70 درصد از احتمال داشتن نوزادی با نقص لوله عصبی همچون اسپینا بیفیدا جلوگیری کنید. استفاده از اسید فولیک همچنین می‌‌تواند از دیگر ناهنجاری‌‌های تولد نیز جلوگیری کند.می توانید از همه داروخانه‌‌ها اسید فولیک یا دیگر مولتی ویتامین‌‌های پیش از تولد را تهیه کنید. اما پیش از خرید مولتی ویتامین، ببینید آیا حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک در خود دارد یا خیر.
از مصرف دوز بالایی از هر ویتامین به ویژه ویتامین‌‌های محلول در چربی (A ، D ،K ،E ) خودداری کنید.
مصرف بالاتر از حد نرمال از این ویتامین‌‌ها به صورت روزانه، باعث نقص‌‌های مادرزادی می‌‌شود
مکمل‌‌های گیاهی را مصرف نکنید. مطالعه دقیقی مبنی بر سلامت گیاهان دارویی بر حاملگی انجام نشده است.

به سابقه پزشکی خود توجه کنید

آیا مصرف برخی از داروها بر باروری و احتمال باردار شدن تاثیر دارد؟
به طور کلی داروهایی که مانع باروری می‌‌شوند معمولا داروهایی هستند که به راحتی هم در دسترس همه نیستند و باید با نسخه پزشک از داروخانه تهیه شوند. چنانچه به دلیل بیماری، مدت زمان طولانی است که تحت درمان هستید، بهتر است پزشکتان را از اینکه قصد باردار شدن دارید مطلع کنید تا در صورت لزوم آنها تغییر دهد

برای مثـال

ایزوترتینوئین با نام تجارتی رو آکوتان، مؤثرترین داروی در دسترس جهت درمان آکنۀ التهابی و کیستیک می‌باشد مهم‌ترین عارضه در رابطه با مصرف روآکوتان، تراتوژن بودن آن است. ریسک بالای ابتلای جنین به نقایص و ناهنجاری‌های متعدد مادرزادی و نیز سقط، مصرف آن را در خانم‌های باردار، مطلقاً ممنوع ساخته است. حتی در خانم‌های غیر حامله که در سن و شرایط باروری قرار دارند، استفاده از یک روش مؤثر جلوگیری از بارداری، به طور مداوم از یک ماه قبل تا یک ماه بعد از مصرف روآکوتان ضروری است بنابراین قطع مصرف این دارو حداقل 2 ماه پیش از بارداری توصیه می‌شود. 

کنار گذاشتن روش‌‌های پیشگیری

اکنون می‌‌توانید با روش‌‌های پیشگیری از بارداری خداحافظی کنید. افرادی که از قرص‌‌های ضد بارداری استفاده می‌‌کنند باید پیش از بارداری مواردی را در نظر داشته باشند. پیش از کنار گذاشتن این قرص‌‌ها، باید دوره خود را تمام کنید تا پریود شما دچار بی نظمی و اشکال نشود. شاید چند ماه طول بکشد تا دوره پریود شما دوباره به حالت نرمال بازگردد اما بیشتر خانم‌‌ها از همان ماه اولی که قرص‌‌ها را کنار می‌‌گذارند، بارور هستند.
برخی از کارشناسان معتقد هستند، بهتر است پس از قطع مصرف قرص‌‌های ضدبارداری از روش‌‌های طبیعی همچون کاندوم استفاده کنید تا دوباره پریود شما به حالت نرمال برگردد. منتظر ماندن برای داشتن پریود نرمال به شما کمک می‌‌کند تا زمان دقیقی داشته باشید و بتوانید به راحتی برای انجام آزمایش‌‌های مورد نظر خود در سه ماهه نخست بارداری، برنامه‌ریزی کنید.

- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که برای درمان التهاب مفاصل یا روماتیسم مفصل استفاده می‌شوند معمولا تخمک‌گذاری را مختل می‌‌کنند. یکی از این داروها ایبوپروفن است.
توجه داشته باشید که اگر این دارو را گهگاه استفاده می‌‌کنید خطری برای باردار شدن شما وجود نخواهد داشت و جای نگرانی نیست
داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی و استروئیدها (مثل کورتیزون و پردنیزولون) که در بیماری‌هایی مثل آسم و لوپوس استفاده می‌شوند، ممکن است موجب بی نظمی در سیکل‌‌های قاعدگی و در نتیجه عدم باروری شوند. اما این اتفاق زمانی رخ می‌‌دهد که با دوزهای بالا و به مدت طولانی مصرف شوند.
بعضی از داروهای ضد فشارخون ممکن است موجب بالا رفتن سطح پرولاکتین خون و اختلال در تخمک‌گذاری شوند.
-به‌طور کلی هر داروئی که سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد (مثل داروهایی که برای درمان صرع استفاده می‌‌شوند) با تغییراتی که در سطح هورمون پرولاکتین ایجاد می‌‌کنند موجب مختل شدن تخمک گذاری می‌‌شوند.
-داروهایی که در بیماری‌های تیروئید استفاده می‌‌شوند، چنانچه با دوز خیلی بالا یا خیلی پایین مصرف شوند، می‌‌توانند باروری را تحت تاثیر قرار دهند. مصرف  بعضی از داروهای ضد افسردگی و داروهایی که برای درمان آسم مورد استفاده قرار می‌‌گیرند، می‌‌توانند در سیر تخمک گذاری اختلال ایجاد کنند اما این به آن معنی نیست که حتما این اتفاق می‌‌افتد. البته بعضی از داروها هم تغییری در تخمک گذاری یا باروری ایجاد نمی کنند مانند مهار کننده‌‌های انتخابی باز جذب سروتونین  نظیر فلوکستین.
-توصیه می‌‌شود چنانچه قصد باردار شدن دارید از مصرف کرم‌‌ها یا ژل‌‌های پوستی حاوی استروژن یا پروژسترون اجتناب کنید، هر چند میزان جذب پوستی این داروها کم است.
-دوز بالای استروئیدها یا مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک در آقایان هم می‌‌تواند موجب کاهش تعداد و کیفیت اسپرم‌‌ها شود.
سولفاسالازین (که برای درمان التهاب روده بزرگ استفاده می‌‌شود) و سایمتیدین نیز همین اثر را دارند.
بتا بلاکرها (مثل پروپرانولول) که برای درمان افزایش فشار خون مصرف می‌‌شوند و داروهای روان گردان، باعث نا توانی جنسی در مردان می‌‌شوند. بجز اینها ،در سایر موارد کمتر داروئی است که باروری مردان را تحت تاثیر قرار دهد.
نکته مهم اینکه، چنانچه تحت درمان با هر یک از این داروها هستید، بعد از تصمیم به باردار شدن به طور خودسرانه و ناگهانی آنها را قطع نکنید. در بسیاری از موارد لازم است سطح خونی این داروها به تدریج و تحت نظارت پزشک پایین آورده شود.