روغن ماهی، به دلیل مزایای سلامتی فراوان که معمولا در اینترنت و مجلات از آن یاد شده است، بسیار شناخته شده است. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مصرف بلند مدت روغن ماهی و روغن تخمه آفتابگردان ممکن است خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را افزایش دهد.
دانشمندان با آزمایش بر روی موش‌ها دریافتند که مصرف طولانی مدت روغن ماهی و آفتابگردان منجر به تغییراتی در کبد می‌شود و آن را نسبت به استاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) آسیب پذیر می‌کند. NASH یک فرم جدی‌تر بیماری کبد چرب غیر الکلی یا NAFLD (که بر اثر مصرف الکل نباشد) است.
بر اساس تخمین دانشمندان، حدود 20 درصد افرادی که دچار NAFLD هستند، همچنین مبتلا به NASH نیز می‌باشند و این وضعیت با افزایش سن بدتر می‌شود.
NASH با بوجود آمدن چربی در کبد مشخص می‌شود و دلیل آن ربطی به مصرف الکل، التهاب و آسیب سلولی در کبد ندارد. آسیبی که در بیماری NASHبه کبد وارد می‌شود می‌تواند ریسک ابتلا به سیروز کبد (التهاب شدید کبد) و سرطان کبد را افزایش دهد.
برخی از عوامل خطر اصلی برای NASH می‌تواند شامل اضافه وزن و چاقی، فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت نوع 2 باشد که رژیم غذایی بد و نامناسب نیز می‌توانند بر تشدید این عوامل تاثیر گذار باشند.
چگونه برنامه‌های غذایی چرب بر کبد ما تاثیر می‌گذارند؟
دانشمندان در رابطه بین رژیم غذایی و بیماری NASH متوجه شدند که نوع چربی‌هایی که مصرف می‌کنیم می‌توانند نقش مهمی در ریسک ابتلا به شرایط کبد چرب را بازی کنند.
بدین منظور آنها تاثیرات انواع مختلف روغن‌ها شامل روغن آفتابگردان، روغن ماهی و روغن زیتون را بر روی کبد موش‌ها آزمایش کردند. آنها می‌خواستند دریابند که مصرف طولانی مدت این چربی‌ها چه تاثیراتی بر روی کبد و همچنین فیبروسیس کبدی( یا زخم کبد) ، استرس اکسیداتیو (عدم تعادل رادیکال های آزاد و پیروزی آنها بر دفاع آنتی اکسیدانی بدن) و طول تلومرها می‌گذارد. تلومرها کلاهک‌هایی در انتهای هر رشته DNA هستند که از کروموزوم‌های ما محافظت می‌کنند. هرچقدر طول تلومرهای بدن ما کوتاه‌تر شود، آسیب بیشتری به سلول‌ها بدن ما وارد می‌شود.
محققان نشان دادند که کاهش طول تلومرها باعث پیری سریع‌تر سلول‌ها و بیماری‌های مرتبط با پیری می‌شود. همچنین تلومرهای با طول بیش از حد نرمال بلندتر نیز می‌توانند ریسک سرطان را بالا ببرند.
روغن زیتون بهترین چربی برای سلامتی کبد
محققان نه تنها دریافتند که با افزایش سن، چربی کبد افزایش می‌یابد، بلکه همچنین دریافتند نوع چربی که در کبد تولید می‌شود به نوع چربی که می‌خوریم بستگی دارد.
مطالعه و آزمایش بر روی موش‌ها نشان داد که روغن ماهی و روغن تخمه آفتابگردان بر روی سلامتی کبد تاثیر منفی می‌گذارند.
مشخص شد که مصرف بلند مدت روغن آفتابگردان باعث فیبروسیس کبد می‌شود و ساختار کبد را تغییر می‌دهد. این امر منجر به برخی تغییرات در ژن و افزایش اکسیداتیو در سلول‌های کبد می‌شود.
همچنین موش‌هایی که برای مدت طولانی روغن ماهی مصرف کردند، اکسیداتیو سلولی مربوط به افزایش سن در آنها بالا رفته بود و فعالیت زنجیره انتقال الکترونی در میتوکندری ( نیروگاه اصلی سلول) آنها کاهش یافته بود که باعث نقض و مشکل در عملکرد سلول‌ها می‌شود. همچنین مشخص شد روغن ماهی بر روی طول تلومرهای تاثیر می‌گذارد. روغن زیتون با اینحال مشخص شد که صدمه کمتری نسبت به دو روغن دیگر بر روی کبد می‌گذارد.
تیم محقق گفتند: یافته‌های ما نشان داد که روغن زیتون طبیعی و خالص بهترین نوع چربی برای سلامتی کبد است.
*مصرف بلند مدت روغن ماهی و تخمه آفتابگردان، کبد را به بیماری استاتو هپاتیت غیر الکلی یا NASH حساس می‌کند. یک بیماری بسیار جدی که به عنوان یک کاتالیزگر و تسریع دهنده برای انواع مختلف بیماری‌های کبد مانند سیروز (لتهاب شدید کبد) و سرطان کبد عمل می‌کند*
