پس از گذشت یک ساعت از شروع فیلم «همه میدانند» Everybody Knows، اتفاقی میافتد، ماجرایی که در یک سریال تلویزیونی لاتین اتفاقی عادی محسوب میشود، بااینحال، زیر نظر نویسنده و کارگردانی ایرانی، اصغر فرهادی، این ماجرا فقط بخشی از یک پازل گیجکننده است. اولین فیلم اسپانیاییزبان فرهادی، مانند سایر فیلمهای درام تأثیرگذار او، «جدایی» A Separation، «گذشته» The Past و «فروشنده» The Salesman، شکافهای روابط خانوادگی در حال گسستن را، به نمایش میگذارد. شکافهای جدیدی در جایی که انتظارش نمیرود، به وجود میآید، برخی عمیقتر از بقیه، اما همه این مشکلات صرفاً رگهای یک داستان فوقالعاده و پیچیده هستند.
فرهادی علاوه بر داشتن مهرههای ارزشمندی چون خاویر باردم Javier Bardem و پنهلوپه کروز Penelope Cruz در فیلم جدیدش، توانسته بهترین ژانر برای داستانگویی خود را پیدا کند: داستان یک آدمربایی هیجانانگیز. مثل همیشه، فرهادی دوراهی اصلی فیلم را حول اتفاقی ناگهانی بنا میکند: مدتی پس از رسیدن لارا Laura (کروز) از آرژانتین به اسپانیا برای شرکت در عروسی یکی از اقوام، خواهر نوجوان او آیرین Irene (با بازی کارلا کامپرا Carla Campra) در نیمههای شب از اتاقخوابش ربوده میشود. لارا عصبانی و مستأصل، با کمک پاکو Paco (باردم)، مسئول تاکستان خانواده و از دوستان قدیمی لارا که قبلاً رابطه عاشقانهای باهم داشتهاند، به دنبال راهکاری میگردند.
حوادثی که در گذشته در محلهی شان اتفاق افتاده، نشان میدهد که نمیتوانند به پلیس گزارش بدهد، چراکه بهمحض خبردار شدن آدمرباها، آیرین را به قتل میرسانند و همچنین نباید فوراً پولی به آنها پرداخت کنند. داستان فرهادی کمکم وارد حیطه داستانهای جنایی آگاتا کریستی میشود، همه افراد مظنون هستند و همه به هم شک دارند.
موقعیت هیجانانگیزیست که هرلحظه ممکن است وارد حیطه داستانهای سریالهای تلویزیونی شود، اما فرهادی جزییات بهاندازهای را در مورد هر موقعیت به بیننده میدهد و بیشتر بیننده را درگیر مشاهده دقیق رفتارها و موقعیتها میکند. این فیلمساز، در قالب موقعیتی آشنا، بینش جالبتوجهی نسبت به تأثیر کلاس و منزلت اجتماعی در شرایط سخت، ارائه میدهد. در ابتدا، پاکو به کارگران تاکستان مشکوک میشود. احساسات مختلف باردم را از صورتش میتوان خواند. وقتی به نظر میرسد یکی از احتمالات به واقعیت تبدیل شده است، رشته دیگری به این ماجرا اضافه میشود. همسر لارا، آلخاندرو Alejandro (با بازی عالی ریکاردو دارین Ricardo Darin) که دلایلی برای دیر رسیدنش به عروسی دارد، به داستان وارد میشود. چیزی از داستان را لو نمیدهیم، فقط بدانید که دلایلش منطقی هستند.همانطور که اطلاعات جدیدی در مورد روابط قدیمی رو میشود، «همه میدانند» بهجای پرداختن به این موضوع که آیا این گروه ناکارآمد میتوانند راهی برای نجات دختر پیدا کنند، بیشتر بر روی پیدا کردن دلایل ربوده شدن او، تمرکز میکند. با اینکه ممکن است فرهادی در اکت سوم فیلم، اطلاعات زیادی را به مخاطب داده باشد، اما هیچکدام از این رازهای افشا شده، بهاندازه تأثیری که افشا شدن این حقایق بر شرایط و روابط شخصیتها دارد، اهمیت ندارد. ستاره فیلم فرهادی، کروز، بیشتر مدت فیلم را در ترس و نگرانی سپری میکند. صحنهای تأثیرگذار با تک دیالوگ او، فیلم را وارد حیطه داستانهای پیچیده میکند. بااینحال، «همه میدانند» فیلم باردم است، باردم است که پاکو را به ضدقهرمانهای فیلمهای فرهادی، تبدیل کرده است، کسی که با غرور مردانهاش، حاضر است برای درست کردن اوضاع دست به هر کاری بزند، حتی اگر به نابودی خودش منجر شود.
فیلمنامه فرهادی در هیچ قسمت داستان ساکن نیست، او جزییاتی از شخصیتهای نسلهای مختلف این خانواده را به زیبایی به تصویر میکشد. ازجمله پدر خشن لارا، آنتونیو Antonio (با بازی رامون بارآ Ramon Barea) که باعث نمایان شدن برخی از عصبانیتها و مسائل پنهان میان بعضی از شخصیتها میشود. بینندهها همراه با شخصیتها داستان را دنبال میکنند و بهمحض آشکار شدن اطلاعاتی جدید، سعی در حل این معما دارند، اما هر بار اتفاقی میافتد که بیننده را دوباره به فکر فرومیبرد.
گاهی جنبه تئاتری نوشتههای فرهادی بیشتر از کارگردانی او به چشم میآید، بااینحال او یک فیلمساز است، فیلمسازی که روش بیان خود را با حس بصری قابلتوجهی، پیچیده میکند. اولین صحنه فیلم، برج ساعت خاک گرفته و پنجره کج آنکه پرندهها از آن رفتوآمد میکنند، نشاندهنده تأثیری است که روابط و عادات قدیمی بر زمان حال میگذارند. این جمله بهتنهایی موضوع پیچیدهای نیست، اما فرهادی با اضافه کردن اتفاقات مختلف، سعی در عمیقتر کردن موقعیتها دارد. بار دیگر، فرهادی در فیلم خود، تفکر پویایی در مورد اهمیت ارتباط را ارائه کرده است. آگاهی قدرت است، اما در «همه میدانند»، هیچکس همه حقیقت را نمیداند.
«همه میدانند» در شب آغازین جشنواره فیلم کن امسال، اکران شد.
کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریهها، وبلاگها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.
Post Views:
3