حرام

قال ابو جعفر علیه السلام: لا یقبل الله عز و جل حجا و لاعمرة من مال حرام

هدف اصلی در نظام آفرینش حیات برپایه کمال و بالندگی است. براین اساس ، نقش آفرین هستی در تدارک این مقصود ،بهترین ابزار انتقال را در خدمت بشر قرار داده تا برای دریافت هدایت و سوق او در طریق سعادت، به شایستگی، او را کفایت نماید

حفظ کتب ضلال در مکاسب شیخ انصاری یکی از مشاغل حرام شمرده شده است. مقاله حاضر، ابتدا به بررسی فقهی سه مفهوم «حفظ » ، «کتاب » و «ضلالت و گمراهی » می پردازد و سپس ادله عقلی، نقلی و اجماعی فقهای شیعه را درباره حرمت یا عدم رمت حفظ کتب ضلال می آورد و سرانجام نتیجه می گیرد که سه نظریه فقهی در این خصوص وجود دارد:

«هو الذی سخر البحر لتاکلوا منه لحما طریا و تسخترجوا منه حلیة تلبسونها.» (1)

فقیهان بزرگ، گاه بنابر نیاز زمان و پاسخ گویی به مردم مسلمان، در موضوعی ویژه به بررسی و کندوکاو پرداخته اند و این گونه پژوهشها، با همه اهمیت و راه گشایی که داشته و دارند، کم تر مورد توجه قرارگرفته اند و گاه همراه دیگر کتابهای فقهی به چاپ رسیده اند; از این روی مهجور مانده و آن گونه که باید، در دسترس اهل تحقیق و نظر قرار نگرفته اند.

حج گزار، همین که احرام بست و به قصد محرم شدن، لبیک های ویژه را گفت، انجام بیست (1) و یا بیست وچهار کار (2) بر وی حرام می شود.

در گفتار نخست، بیان شد: احکام شرعی، در جاهایی با ابزار، پیوستگی دارند و سپس این مساله طرح شد که آیا، با دگرگونی این ابزار، حکم شرعی دگرگون می شود یا خیر؟ بنا شد که از هر یک از این موارد و نمونه ها، تحلیل فقهی بشود و در پایان نتیجه گیری کلی صورت پذیرد، شاید از این رهگذر بتوان، به یک قاعده فقهی ست یافت.

بی گمان ظهور اسلام حکومتی، در پهنه جهان پرتحول و پر پدیده امروز، فقه پویا، همه سونگر، توانا و روش مند می طلبد، تا با درک درست پدیده ها و نیازها، پاسخهای درخور را عرضه کند. عرصه های گوناگون اجتماعی، سیاسی، اقتصادی امروز با انبوه پرسمانها همراه است.

چندی پیش، نخستین بخش این نوشتار را در آغازین شماره مجله فقه در نظرگاه اهل تحقیق نهادیم.