ادراک

در بحثِ نفس گیرِ اصالت وجود یا اصالت ماهیت، ضرورت دارد ابتدا، نخستین قضیّه ای که مستند و خاستگاه این بحث است، بررسی و تحلیل شود، سپس چگونگی حصول تصوری که این تصدیق از آن به دست می آید مورد بحث قرار گیرد، آن گاه معنای قضیه وجودی یا کان تامّه روشن شود و سرانجام با بیان معانی لفظ ماهیت و معانی لفظ وجود و مقایسة آن ها با هم نشانه های خلط مبحث شناخت شن ...

ساختار چند مرتبه ای صورتهای ذهنی درادراک صحنه های دیداری

در قسمت نخست این مقال، پس از بیان معانی کشف و شهود عرفانی، به نیازمندی کشف و شهود به میزان صدق اشاره کردیم و گفتیم که سالک طریق حقیقت، ناگزیر از وسیله و ابزاری است برای رسیدن به مقصود و این وسیله همان علوم برهانی و نظری است که پس از تزکیه و تصفیه حاصل می آید. اینک ادامه مقاله را پی می گیریم.

در شماره گذشته، مساله رابطه نفس با قلب و نحوه ارتباط آنهااز دیدگاه قرآن و احادیث معتبر اسلامی و فلاسفه و صوفیه بود،مورد بحث قرار گرفت. اینک در این مقاله، رابطه نفس و قلب را ازدیدگاه عقل و دلائل عقلی مورد بحث و بررسی قرار می دهیم:

در این مقاله ابتدا میان منابع فردی شناخت و توجیه (مانند ادراک حسی و حافظه) و منابع اجتماعی آن (مانند گواهی) فرق گذاشته می شود و سپس بیان می شود که بخش اعظم دانسته های ما به مطالبی که دیگران به ما انتقال می دهند و بنابراین به گواهی آنها، وابسته است

مقاله حاضر با هدف کاوش و بررسی تکوین و پیدایش رویکرد جامعه شناختی به معرفت و علم تنظیم شده است، بر این اساس ابتدا به رویکردهای مختلفی که به مسأله علم و شناخت وجود دارد و از آن جمله به دو رویکرد وجودشناختی و معرفت شناسانه اشاره می شود و سپس به عواملی پرداخته می شود که موجب گردید تا سمت و سوی مباحث فلسفی به ترتیب از وجودشناسی به معرفت شناسی و از آن ...

این گفتار ضمن ارائه تصویری کلی از ارکان اصلی معرفت شناسی ایمانوئل کانت، مقولات کانت را با بحث معقولات اولی و ثانوی که در فلسفه اسلامی مطرح است، می سنجد و شباهتها و تفاوتهای آنها را بیان می کند.

آیه شریفه(الست بربکم) (1) بیانگر این حقیقت است که پروردگارانسانها، خودش اسباب معرفت به خود را برای آنها فراهم کرده است. اوست که به مقتضای آیه مزبور، ذریه انسانها را از پشتهای آنها برگرفت(اخذ)و آنها را بر خویشتن گواه قرار داد و از آنهاپرسید:(الست بربکم)؟ و آنها با کلمه «بلی » پاسخ مثبت دادند.

مبحث ادراک و معرفت از مسائل بسیار مهم فلسفی است که بخش قابل توجهی از مباحث فلسفه اسلامی، به ویژه فلسفه ملاّ صدرا را به خود اختصاص داده است. در این بررسی کوتاه، نظریه ملاّ صدرا را در زمینه حقیقت ادراک و مراحل آن، به گونه ای مختصر و روشن بیان می کنیم:

این جمله نتیجه اندیشه فلسفی لایب نیتز به روشن ترین صورت است که با انتقاد برخی مواجه شد . اما لایب نیتز فقط فیلسوف نبود بلکه در جهان دانش (علم) نیز صاحب نام است وی یکی از دانشمندان آلمانی است . که ارابه علم را در این کشور به پیش راند و در همان حال در حوزه دینی نیز در عالم کلیسا شناخته شده است .