اصالت

اصالت وجود در دیدگاه صدرالمتألهین با وجوب ذاتی آن ملازم نیست؛ زیرا اصالت وجود به معنای موجود بودن وجود است بدون واسطه در عروض، و وجوب ذاتی وجود به معنای موجود بودن وجود است بدون واسطه در ثبوت

اصالت وجود یا ماهیت از مباحث بسیار مهمی است که از زمان میرداماد (ره) و صدرالمتالهین شیرازی (ره) با همین عنوان به عرصه فلسفه گام نهاد و از مباحث رسمی فلسفه اسلامی شد

یکی از دغدغههای فلسفی در عرفان و حکمت متعالیه، مسئله «وحدت وجود» است. عرفا قایل به وحدت شخصی وجود هستند، در حالی که در فلسفه و بخصوص در حکمت متعالیه، کثرت وجود بدیهی یا قریب به بدیهی تلقّی شده است

حکیم صدرالمتألّهین (ملاّصدرا) از جمله معدود فرزانگانی است که در زمینه حکمت و فلسفه، گوی سبقت از سایران ربوده، چنان که دیگران را بال پرواز تا بلندآسمان کمال او نیست

معمولاً در تقسیر علل و انگیزه های رفتارهای انسانی نظرگاههای مختلفی ابراز شده که همگی مبتنی بر مقادیری تجربه و آمار و استنباط و استدلال است

هدف این مقاله تبیین وحدت و کثرت از دیدگاه شهاب الدین یحیی سهروردی معروف به شیخ اشراق است.ابتدا معنا و مفهوم واحد و عدد (کثرت)را بیان کرده سپس مطرح می کنیم که آیا شیخ اشراق قائل به اعتباری بودن وحدت و کثرت است و یا اینکه همانند ابن سینا قائل به این است که وحدت و کثرت در خارج ما به ازاء دارند.

آن چه پیش رو دارید، مشروح دومین جلسه از سلسله کرسی های نقد و نظریه پردازی با موضوع اصالت وجود و ماهیت است که در شماره پیشین قسمتی از آن به چاپ رسید و دراین شماره ادامه آن تقدیم خوانندگان می گردد. میهمانانی که در این نشست حضور دارند عبارتند از:

محصول کار مسلمین در قرنهای گذشته درباره احکام وجود چه بوده است؟ آیا فقط به بازگو کردن گفته های پیشینیان یونانی اکتفا کرده اند و نقش واسطه و رابطه را ایفا نموده اند یا اینکه به نقد و بررسی اصول پیشین پرداخته و حتی اصول و براهین جدیدتری آورده اند؟ و از این مهمتر، بابها و عناوین و مباحث جدیدی را گشوده اند و در تکامل فلسفه نقش در خوری ایفا نموده اند؟ ...

افرادی برای اصالت وجود اهمیت چندانی قائل نیستند، اما محقّقانی هم به حمایت از آن پرداخته وبه نقش فوق العاده آن تأکید کرده اند

«در بخش نخستین مقاله، برخی گرایشهای غیر اصالت وجودی که به صورت مدوّن مطرح شده بود، بررسی شد.در ین بخش، چند گرایش نوظهور که تا حدودی نیز نامدوّن مطرح شده، به بوته نقد نهاده می شود