دینی

علم تجربی در لایه های پنهان خود بر بنیانهای فلسفی و فرهنگی استوار است. در علم دینی پیش فرضها از دین اخذ می گردد و بر آن اساس، مفهوم سازی و فرضیه سازی می شود

کسانی که حکومت دینی و حکومت دموکراتیک را ناسازگار و غیر قابل جمع می دانند، خواه از طرفداران حکومت دینی و خواه از طرفداران حکومت دموکراتیک، هردو از دو سوی این تناقض یک تعریف و تفسیر دارند و آنها را به دو مقوله ثابت، مطلق و کلیشه ای مبدل می سازند

این نوشتار سلسله مقالاتی است که به بحث پیرامون حکومت دینی و حکومت دموکراتیک می پردازد. در این مقالات، نویسنده در چهار بافت یا رهیافت این موضوع را مورد بررسی قرار داده است

اصلاحات دینی و اصلاحات سیاسی و اجتماعی در جامعه ما دچار خلا نظری است; زیرا اصلاحات دینی نیازمند تبیین نظریه ای در باب روش قرائت متون دینی است و اصلاحات اجتماعی نیازمند یک فلسفه اجتماعی و سیاسی است

آقای ملکیان درباره مضار و منافع حاکمیت دینی نسبت به دینداری مردم سخن گفته است. همچنین از مفهوم نواندیشی دینی و مسائل و موضوعات آن، مساله معنویت و جنبش اصلاحات و ارزیابی این جنبش گفتگو کرده است

نویسنده با طرح این پرسش که آیا براساس اندیشه دینی می توان نظامی دموکراتیک بنا نهاد، به تشریح مبانی اندیشه سیاسی شیعه پرداخته و حکومت جمهوری اسلامی را تنها راهل عملی و ممکن تحقق حاکمیت دینی در عصر دموکراسی دانسته است

در این مقاله نویسنده با اشاره به سه مؤلفه تعقل، آزادی و اصلاح طلبی در تعریف روشنفکری، نسبت دین با روشنفکری را مورد بررسی قرار می دهد و تلاش می کند تا به نوعی میان روشنفکری و دینداری پیوند برقرار نماید.

اصلاحات دو نظریه مختلف داشته است. نخست، گروهی از علما هستند که سعی می کنند دین را از پیرایه ها پاک و آن را احیا کنند و دوم، گروهی از روشنفکران هستند که با الهام از فرهنگ و تحولات غرب، تحت عنوان پیرایه زدایی، دین زدایی می کنند

نویسنده با رد تفکیک مشروعیت شرعی و مقبولیت مردمی و یکسان دانستن شیوه مردمی در حکومت دینی و غیردینی، ادعا می کند که وصف دینی یا غیردینی وصف ذاتی حکومت نیست، بلکه دموکراتیک و غیردموکراتیک وصف ذاتی حکومت است

در این بخش نگاهی ویژه به پنج مقاله داریم.این مقالات به جهت اهمیت خاص موضوع یا اهمیت مطالب مطرح شده در آنها با تفصیل بیشتری مورد تحلیل و نقد قرار گرفته اند.