معتزله

پیدایش فرقه معتزله در اواخر قرن اول هجری و یا اوایل قرن دوم هجری صورت گرفت. بدیهی است که علم کلام مانند همه علوم دیگر تدریجا توسعه یافت و تکامل پیدا کرد.

در درس گذشته اجمالا به اصول پنجگانه معتزله اشاره کردیم درباره اصل اول آنها یعنی اصل توحید توضیحاتی دادیم. اکنون نوبت اصل دوم است و آن اصل عدل است.

آنچه در دو درس گذشته گفتیم به اصول مکتب معتزله مربوط بود. ولی همچنانکه اشاره کردیم معتزله مسائل زیادی طرح کردند و از آنها دفاع نمودند

چکیده: در کتب ملل و نحل و دیگر منابع کلامی و تاریخی، معتزله، یا حداقل جمعی از بزرگانشان، را به نفی اعجاز قرآن متهم کرده اند و گفته اند که اینان قرآن را معجزه نبوت پیامبر خاتم نمی دانند

مکتب اعتزالی با کناره گیری واصل بن عطا (131- 80 ق) از مجلس درس حسن بصری (ت 110ق) پا گرفت و دوره رونق آن در زمان خلافت مامون، معتصم و واثق بود

محمد العماره ...سید محمد رضا شریعتمدار

فرقه کلامی معتزله در قرون ابتدایی شکوفایی دین مبین اسلام، در پی سلسله عوامل داخل جامعه مسلمین و خارج از آن ظهور کرد

معتزله عنوان جنبشی مذهبی است که واصل بن عطا (متوفای 131ه/748م) در نیمه اول قرن دوم هجری / هشتم میلادی در بصره آن را بنیان گذاشت و بعدا یکی از مهم ترین مکاتب کلامی اسلام شد.

ابومحمد یمنی، یکی از علمای اهل سنت در قرن ششم است که در یمن اقامت داشته و در سال 540 ه کتابی در باب فِرَق نگاشته که مخصوصا درباره اسماعیلیه نکات بدیعی دارد. در زمان وی، صلیحیون اسماعیلی مذهب بر یمن حکومت می راند. همچنین کتاب های بسیاری از اسماعیلیان در نزد وی بوده که اکنون فقط نامی از آنها باقی مانده است.

گروه اندیشه: قاسمی معتقد است که باید با توجه به عوامل افول معتزله، به احیای آن پرداخت و یکی از مهم‌ترین عوامل افول ایشان افراط در تاویل خردورزانه قرآن بود.