زندگی نامه استیون هاوکینگ: اخترشناس بزرگ عصر حاضر

استیون هاوکینگ 76 سال پیش در 8 ژانویه سال 1942 (18 دی 1320) به دنیا آمد. او یکی از دانشمندان شناخته شده ی عصر حاضر است. وی بیشتر به خاطر تحقیقات و نظریه های بی نظیر در خصوص سیاه چاله (Black hole) ها و نظریه نسبیت شناخته شده است. کتاب معروف «تاریخچه مختصر زمان» نیز از آثار هاوکینگ است که پرخواننده ترین کتاب کیهان شناسی بشمار می رود. زندگی نامه استیون هاوکینگ را با بامیلو بلاگ همراه باشید.

در این مطلب می خوانید:

استیون هاوکینگ کیست؟

هاوکینگ فیزیک دان نظری، کیهان شناس و نویسنده ای است که فعالیت های او در خصوص فیزیک و کیهان شناسی بسیار شناخته شده است. کتاب های وی علم را به زبان ساده برای همگان تشریح می کند.

استیون هاوکینگ در سن 21 سالگی در حال مطالعات کیهان شناسی در دانشگاه کمبریج (University of Cambridge) بود. در این برهه ی زمانی بود که بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (Amyotrophic lateral sclerosis) در او تشخیص داده شد. بخشی از زندگی نامه ی این دانشمند برجسته در فیلم «نظریه ای برای همه چیز» (The Theory of Everything) تولید سال 2014 موجود است.

ابتدای زندگی استیون هاوکینگ

 

استیون ویلیام هاوکینگ (Stephen William Hawking)  در شهر آکسفورد (Oxford) انگلستان (England) دیده به جهان گشود. او فرزند بزرگ فرانک (Frank) و ایزابل (Isobel) هاوکینگ است. مادر اصالتاً اسکاتلندی او طی دهه 1930 در دانشگاه آکسفورد تحصیل کرده است. این در حالی بود که در آن زمان تعداد محدودی از دخترها حتی به کالج راه می یافتند. فرانک نیز تحصیل کرده ی همین دانشگاه و یک محقق پزشکی با تخصص در زمینه ی بیماری های گرمسیری (Tropical disease) است.

تولد استفان در اوضاع مناسبی رخ نداد. والدین او در مضیقه ی اقتصادی به سر می بردند. از طرف دیگر جنگ جهانی دوم در جریان بود و یورش آلمانی ها هر لحظه انگلستان را تحت تأثیر قرار می داد.

هاوکینگ ها دو دختر به نام های مری (Mary) در سال 1943 و فیلیپا (Philippa) در سال 1947 به دنیا آوردند. پسر دوم آنها نیز به نام ادوارد (Edward) در سال 1956 متولد شد.

فرانک هاوکینگ (پدر استیون) در سال 1950 به عنوان سرپرست بخش انگل شناسی مؤسسه تحقیقات پزشکی ملی (National Institute of Medical Research) انتخاب شد. بدین ترتیب فصل زمستان را برای تحقیقات در آفریقا (Africa) گذراند. او می خواست که فرزند ارشد خود (استیون) به رشته ی طبابت مشغول شود. با این وجود در سال های ابتدایی زندگی، استیون علاقه ی فراوانی به علوم و فضا نشان می داد.

استیون با مادر خود بیشتر شب های تابستان را در حیاط پشتی به تماشای ستاره ها مشغول بود.

کتاب های استیون هاوکینگ

استیون هاوکینگ تاکنون نویسنده و نویسندۀ مشترک 15 کتاب بوده است. که در ادامه به معروف ترین آنها خواهیم پرداخت:

• تاریخچه مختصر زمان

استیون هاوکینگ در سال 1988 با نوشتن کتاب «تاریخچه مختصر زمان» (A Brief History of Time) خود را در سطح جهانی مطرح کرد. این کتاب کوتاه و آموزنده به عنوان پرخواننده ترین کتاب کیهان شناسی تابحال به بیش از 40 زبان زنده ی دنیا ترجمه شده است. تاریخچه مختصر زمان همچنین در صد و هشتاد و چهارمین هفته ی چاپ آن، به دلیل طولانی ترین حضور در فهرست پرفروش ترین کتاب های نشریه ی ساندی تایمز (The Sunday Times)، در فهرست رکوردهای گینس (Guinness World Records) ثبت شده است. در این کتاب در خصوص فضا، زمان، وجود خدا و آینده نیز صحبت شده است.

• جهان در یک پوست گردو

درک کتاب تاریخچه مختصر زمان به اندازه ای که برخی افراد انتظار داشتند ساده نبود. بدین ترتیب استیون هاوکینگ در سال 2001 اقدام به نوشتن کتاب «جهان در یک پوست گردو» (The Universe in a Nutshell) نمود. این کتاب راهنمای مصوری از تئوری های بزرگ کیهان شناسی ارائه می دهد.

• تاریخچه مختصرتری از زمان

هاوکینگ در سال 2005 کتاب «تاریخچه مختصرتری از زمان» (A Briefer History of Time) را به رشته ی تحریر درآورد. این کتاب شرح ساده تری از کتاب اصلی در سال 1988 است و تازه ترین پیشرفت های عرصه ی کیهان شناسی را مورد بررسی قرار می دهد. «نظریه ریسمان» (String theory) یکی از بخش های مهمی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است.

مجموعه این 3 کتاب همراه تحقیقات و دست نوشته های شخص هاوکینگ بنیادی برای تحقیقات فیزیک دانان در خصوص نظریه جام مقدس (Holy Grail) است. جام مقدس نظریه علمی است که کیهان شناسی (Cosmology) و مکانیک کوانتومی (Quantum mechanics) را برای پی بردن به راز وجود جهان در هم می آمیزد.

همین روحیات بلندپروازانه است که به استیون هاوکینگ اجازه می دهد ادعای تفکر در 11 بعد مختلف را داشته باشد. وی معتقد است که سفر در زمان امکان پذیر است و انسان ها در آینده به دیگر کرات مهاجرت خواهند کرد.

• طرح بزرگ

در سپتامبر سال 2010 کتاب «طرح بزرگ» (The Grand Design) به قلم استیون هاوکینگ نوشته شد. این کتاب به کمک لئونارد ملودینو (Leonard Mlodinow) دانشمند اهل ایالات متحده نوشته شده است. هاوکینگ در این کتاب ادعای خلقت جهان به دست خداوند را زیر سؤال برد. هاوکینگ اخیراً استدلال کرده است که اعتقاد به خدا ممکن است با نظریه های علمی مدرن سازگاری داشته باشد. با این وجود نوشته های اخیر او بر این مبنا است که انفجار بزرگ (Big Bang) یا مه‌بانگ یک اتفاق ناگزیر، ناشی از قوانین فیزیک بوده است. وی در این خصوص می گوید:

به دلیل وجود قوانینی همچون گرانش (Gravity)، جهان می تواند (و همین طور هم هست) خود را از هیچ چیز به وجود بیاورد. خلقت خود به خودی دلیلی بر پیدایش جهان و همچنین وجود ماست.

استیون هاوکینگ در این کتاب یکی از بزرگترین فیزیک دانان تاریخ یعنی آیزاک نیوتن (Isaac Newton) را در خصوص عقیده به وجود خدا به چالش می کشد!

تشخیص بیماری استیون هاوکینگ

در سن 21 سالگی بیماری ای‌ال‌اس یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (Amyotrophic lateral sclerosis, ALS) در هاوکینگ تشخیص داده شد. به زبان ساده تر، این بیماری اعصابی که کنترل ماهیچه ها را در دست دارند از کار می اندازد. در این زمان دکترها 2 سال و نیم زمان برای زنده ماندن او تشخیص دادند.

استیون برای اولین بار در شهر آکسفورد به آثار این بیماری پی برد. گاهی اوقات اراده ی خود را از دست می داد و بر زمین می افتاد. همچنین نحوه ی گفتار او نیز با مشکل مواجه شده بود. او به این مشکلات تا اولین سال حضور در دانشگاه کمبریج طی سال 1963 اهمیت نداد. هاوکینگ بیشتر اوقات این مسأله را از دیگران مخفی می کرد. پس از اینکه پدرش از این مشکل باخبر شد، استیون را برای معاینه نزد پزشک برد. برای دو هفته بعد استیون هاوینگ در خانه خود مورد معاینات پزشکی قرار گرفت. وی در این خصوص می گوید:

آنها یک نمونه ی ماهیچه ای از من گرفتند. الکترودهایی به من متصل کردند، مایعی به ستون فقراتم تزریق کرده و با پرتو ایکس (X-ray) به آن نگاه کردند. پس از آن نیز در خصوص مشکل چیز خاصی به من نگفتند. تنها اشاره کردند که من بیماری ام‌اس (Multiple sclerosis) ندارم و مورد من مقداری غیرمعمولی است.

تأثیر اولیه بیماری

در نهایت پزشکان تشخیص دادند که استیون هاوکینگ در مراحل اولیه از بیماری ای‌ال‌اس به سر می برد. این یک خبر بسیار ناخوشایند برای او و خانواده اش بود اما چند رخداد باعث شد که او به طور کلی ناامید نشود.

مورد اول به وقتی برمی گشت که استیون هنوز در بیمارستان بود. تخت کناری او بیماری بود که از سرطان خون (Leukemia) رنج می برد. در قیاس با مشکل آن فرد، بیماری هاوکینگ قابل تحمل تر بود. پس از رهایی از بیمارستان، او اعدام خودش را در خواب می بیند. بعد از این ماجرا، هاوکینگ درمی یابد که هنوز برای زندگی خود برنامه دارد.

بیماری هاوکینگ باعث شد که او به یک دانشمند شناخته شده تبدیل شود. قبل از این بیماری بخش عمده ی تمرکز او روی مطالعات نبود. هاوکینگ اظهار می دارد که:

قبل از تشخیص این بیماری زندگی برای من بسیار خسته کننده بود. چیز خاصی برای من ارزش انجام دادن نداشت.

با توجه به اینکه عمر زیادی برای گرفتن مدرک پی‌اچ‌دی برای او باقی نمانده بود، بیشتر زمان خود را صرف تحقیق و مطالعه نمود.

استفاده از ویلچر و از دست دادن صدا

هاوکینگ در سال 1969 مجبور به استفاده از ویلچر شد. وضعیت جسمانی او هر روز وخیم تر می شد و به موازات آن سطح علمی او هر روز بالاتر می رفت.

هنوز غذا خوردن و بیرون آمدن از تخت برای او امکان پذیر بود اما برای بقیه ی کارها به کمک احتیاج داشت. صحبت کردن او نیز به طور قابل ملاحظه ای با مشکل روبرو شده بود و تنها نزدیکان او صحبت هایش را می فهمیدند. در سال 1985 او صدایش را به دلیل تراکستومی (Tracheotomy) در راستای روند بهبودی ذات الریه (Pneumonia) از دست داد. در نتیجه او به مراقبت 24 ساعته توسط پرستار سرخانه احتیاج پیدا کرد.

اختراعی که به نجات هاوکینگ آمد

این عوامل انجام تحقیق و مطالعات را نیز برای هاوکینگ دشوار می کرد. اوضاع او توجه یک برنامه نویس کامپیوتر اهل کالیفرنیا (California) را جلب نمود. وی برنامه ای برای صحبت کردن طراحی کرده بود که به طور مستقیم از مغز و حرکت چشمها دستور می گرفت.

این اختراع به هاوکینگ اجازه می داد که کلمات را از روی یک نمایشگر کامپیوتری انتخاب کرده و کلمات از طریق ترکیب کننده صدا به گوش مخاطب برسد. در این زمان استیون هاوکینگ هنوز قادر به حرکت انگشتان خود و انتخاب کلمات برای استفاده از این دستگاه بود. امروزه که وی کنترل تمام بدن خود را از دست داده، کنترل دستگاه را از طریق یک عضله ی گونه که به سنسوری متصل است در اختیار دارد.

استیون هاوکینگ به کمک این دستگاه، پرستار سرخانه و دستیارهای خود به پیشرفت در زمینه علوم ادامه داد. جدای از مقالات علمی متعدد، وضعیت او برای جامعه ی غیر علمی نیز بسیار الهام بخش است.

با این وجود نگرانی ها در خصوص مشکل جسمانی او همواره پابرجا بوده است. به عنوان مثال در سال 2009 وی در کنفرانسی در آریزونا (Arizona) به دلیل عفونت سینه حضور پیدا نکرد. در آوریل این سال که او اعلام کرده بود از کرسی ریاضیات لوکاسین (Lucasian Professor of Mathematics) دانشگاه کمبریج پس از 30 سال کناره گیری می کند قبل از حضور در مراسم خداحافظی به بیمارستان منتقل شد.

تحصیلات اولیه

با اینکه استیون دانشجوی خوبی بشمار می رفت اما هیچ گاه فردی استثنایی در دانشگاه نبود. سال اول او در مدرسه ی سن آلبانس (St Albans) شهرستان هارتفوردشر (Hertfordshire) با کسب رتبه ی سوم از انتها همراه شد. با این وجود هاوکینگ تمرکز خود را در بیرون از مدرسه گذاشته بود. او هچنین بازی های تخته ای مانند شطرنج، تخته نرد، مونوپولی و از این قبیل را دوست داشت.

هاوکینگ در دوران نوجوانی با چند نفر از دوستان خود کامپیوتری از قطعات دست دوم جهت حل معادلات ابتدایی ریاضی سر هم کرده بود. او در سن 17 سالی به کالج دانشگاهی (University College) در دانشگاه آکسفورد (Oxford University) وارد شد. گرچه او به تحصیل در رشته ی ریاضیات علاقه مند بود اما دانشگاه مدرکی در این زمینه به او اعطا نکرد. این گونه بود که استیون به فیزیک و بخصوص کیهان شناسی علاقه مند شد.

استیون هاوکینگ در دوران تحصیل تمرکز زیادی روی مطالعه نداشت و حدود 1 ساعت در روز را به مطالعه اختصاص می داد. وی در سال 1962 در رشته ی علوم طبیعی (Natural Science) عنوان فارغ التحصیل افتخاری (20 درصد دانشجویان برتر  کالج) را به دست آورد. پس از آن به کالج ترینتی هال دانشگاه کمبریج (Trinity Hall at Cambridge University) رفت تا پی‌اچ‌دی خود را در رشته ی کیهان شناسی کسب کند.

دانشگاه کمبریج

در سال 1968 استیون هاوکینگ به عضویت مؤسسه نجوم کمبریج درآمد. سال های آتی برای او و تحقیقاتش سال های پرباری بود. در 1973 اولین کتاب خود را با عنوان «ساختار وسیع فضا-زمان» (The Large Scale Structure of Space-Time) به همراه جورج الیس (George F. R. Ellis) منتشر کرد.

در سال 1979 هاوکینگ بار دیگر به دانشگاه کمبریج بازگشت. بدین ترتیب در کرسی ریاضیات لوکاسین این دانشگاه مشغول به کار شد. همان طور که اشاره شد، وی 30 سال بعد از این کرسی کناره گیری کرد. این کرسی در سال 1663 توسط هنری لوکاس (Henry Lucas) در این دانشگاه پایه گذاری شده است. آیزاک بارو (Isaac Barrow) و آیزاک نیوتن (Isaac Newton) جزو اولین کسانی بودند که به این کرسی دست یافتند.

خانواده استیون هاوکینگ

ابتدای سال 1963 مدتی قبل از ابتلا به این بیماری، استیون با یک دانشجوی زبان های خارجه به نام جین وایلد (Jane Wilde) آشنا شد. آنها در سال 1965 ازدواج کردند. استیون و جین در سال 1967 صاحب پسری به نام رابرت (Robert) شدند و در سال 1970 دختری به نام لوسی (Lucy) به خانواده ی آنها اضافه شد. سال 1979 نیز با تولد فرزند سوم آنها تیموتی (Timothy) همراه شد.

در سال 1990 این دو از همدیگر جدا شدند و استیون هاوکینگ با پرستار خود ایلِین میسون (Elaine Mason) ازدواج کرد. ازدواج آنها در سال 1995 رسمی شد. در سال 2006 نیز آنها برای جدایی اقدام کردند. در سال های اخیر رابطه ی او و خانواده اش بهبود یافته است. او با همسر اول خود جین (که با شخص دیگری ازدواج کرده) آشتی کرده است و 5 رمان علمی کودکان را نیز با دخترش لوسی منتشر کرده است.

تحقیق پیرامون جهان و سیاه چاله ها

تحقیقات استیون هاوکینگ در سال 1974 بر روی سیاه چاله ها وی را در سطح جهانی مطرح نمود. او نشان داد که بر خلاف تصور دانشمندان، سیاه چاله ها خلأ اطلاعاتی نیستند. به زبان ساده هاوکینگ نشان داد که ماده در فرم تابشی می تواند از رمبش گرانشی (Gravitational collapse) یک ستاره ی فروریخته بگریزد.

یک کیهان شناس جوان دیگر به نام راجر پنروز (Roger Penrose) پیش تر به اطلاعات فوق العاده ای در خصوص سرنوشت ستاره ها و نحوه ی ایجاد سیاه چاله ها دست یافته بود که شروع خوبی برای پی بردن به راز خلقت هستی بود. این دو با هم روی یافته های قبلی پنروز شروع به کار کردند. این تحقیقات جوایز متعدد و تقدیرهای بیشماری برای استفان هاوکینگ به دنبال داشت. تحقیقاتی که تصور انسان را از سیاه چاله ها و خلقت هستی به طور کلی تغییر داد.

هنگامی که تئوری تابش هاوکینگ (Hawking radiation) منتشر شد، موجی از تعجب و هیجان دنیای علوم را در بر گرفت. استیون هاوکینگ در سن 32 سالگی عضو انجمن سلطنتی (Royal Society) بود و چندی بعد به جایزه ی معتبر آلبرت اینشتین (Albert Einstein Award) دست یافت.

در سال 2015 استیون هاوکینگ در یک کنفرانس در سوئد (Sweden) تئوری جدیدی در خصوص سیاه چاله ها و پارادوکس اطلاعات سیاه چاله (Black hole information paradox) ارائه کرد.

استیون هاوکینگ و سفر به فضا

استیون هاوکینگ در سال 2007 و در سن 65 سالگی قدم بزرگی در راستای سفر به فضا برداشت. او در حالی که از پایگاه فضایی کندی (Kennedy Space Center) در فلوریدا (Florida) دیدن می کرد این شانس به او داده شد که در یک محیط بدون جاذبه معلق بماند. طی یک پرواز 2 ساعته بر فراز اقیانوس اطلس در یک بوئینگ 727 (Boeing 727) اصلاح شده او از ویلچر خود جدا شد تا حالت بی وزنی را تجربه کند. تصویری از او در این حالت سراسر رسانه های جهان را درنوردید.

او به عنوان یکی از پیشگامان سفر به فضا توسط صنایع گردشگری فضایی ویرجین گلکتیک (Virgin Galactic) ثبت نام کرده است. استیون هاوکینگ در اظهارنظری در سال 2007 گفته است:

حیات روی زمین بیش از هر زمان دیگری در معرض مشکلاتی همچون گرمایش ناگهانی زمین، جنگ هسته ای، یک ویروس ژنتیکی مهندسی شده و دیگر خطرات قرار دارد. از دیدگاه من اگر نژاد انسان به فضا نرود آینده ای در انتظارش نخواهد بود. بنابراین می خواهم عموم مردم را به سفر به فضا ترغیب کنم.

استیون هاوکینگ در فیلم و سریال

ترکیب نبوغ بیش از حد، ظاهر متفاوت و زندگی نامه متفاوت، استیون هاوکینگ را به گزینه ای مناسب برای فیلم و برنامه های تلویزیونی تبدیل کرده است.

• در سال 2012 استیون هاوکینگ با حضور در سریال کمدی آمریکایی تئوری بیگ بنگ (The Big Bang Theory) حس شوخ طبعی خود را به رخ کشید. این کمدی در خصوص عده ای دانشمند جوان است.
• در نوامبر سال 2014 فیلمی در خصوص زندگی استیون هاوکینگ و همسرش جین وایلد ساخته شد. نظریه ای برای همه چیز (The Theory of Everything) با هنرنمایی ادی ردمین (Eddie Redmayne) در نقش هاوکینگ و کارگردانی جیمز مارش (James Marsh) ساخته شده است. این فیلم شامل سال های ابتدایی زندگی هاوکینگ، بیماری، زندگی زناشویی و دستاوردهای علمی او است.

استیون هاوکینگ و فضایی ها

هاوکینگ در تابستان سال 2015 بار دیگر به صدر خبرها بازگشت. در ماه جولای این سال او در یک کنفرانس خبری در لندن اعلام کرد که پروژه دستاورد شنود (Breakthrough Listen) را کلید زده است. این پروژه توسط یک میلیاردر روسی به نام یوری میلنر (Yuri Milner) حمایت می شود. دستاورد شنود به صورت اختصاصی روی حیات خارج از زمین تمرکز دارد.

از کار افتادن سرور دانشگاه

در اکتبر 2017 دانشگاه کمبریج در اقدامی تز دکترای سال 1965 هاوکینگ را در وبسایت خود منتشر کرد. تقاضا برای مشاهده ی این پایان نامه با عنوان «سودمندی های گسترش گیتی» (Properties of Expanding Universes) به حدی زیاد بود که سرور دانشگاه را از کار انداخت. حتی با این وجود، قبل از اتمام روز اول انتشار این سند، بیش از 60 هزار نمایش برای آن به ثبت رسید.

منبع: biography