به گزارش مشرق، اردیبهشت ماه همیشه برای عاشقان کتاب، یادآور نمایشگاه کتاب است و یادآور قدم زدن در سالنهای تودرتوی نمایشگاه و پیدان کردن کتابهایی که براساس یک لیست چند ماهه آنها را جمع و آمادهکردهایم برای اینکه نمایشگاه آغاز شود و بگردیم و کتابهایمان را پیدا کنیم. شاید هم در همان چمنهای معروف نمایشگاه نشستیم و کتابمان را خواندیم. در این گزارش که بهویژه برای نمایشگاه کتاب تهران منتشر میکنیم، از کتابهای جدیدی گفتیم که توسط ناشران مختلف به بازار آمدهاند. از طرف دیگر از چهرههای معروفی هم گفتهایم که کتابشان را به نمایشگاه رساندهاند. شاید این لیست بتواند برای کسانی که دنبال کتابهای جدید میگردند، راهگشا باشد.
کتابستان معرفت
45 کتاب جدید از سوی کتابستان معرفت در این دوره در کنار سایر آثار ارائه خواهد شد، باخ نوشته میثم امیری و رمان «برنگرد» نوشته مجید قنبری از جمله آثاری هستند که در نمایشگاه کتاب توسط این ناشر عرضه میشوند. رمان برنگرد، روایتی است از تلاشهای سرویسهای جاسوسی دنیا برای فروپاشی ایران از طریق نفوذ به نهادهای امنیتی کشور، فضای مجازی، چهرههای شاخص و….
«گمشده در غبار» نوشته فاطمه استکی، رمانی است که اتفاقات فتنه سال 88 را روایت میکند. آثاری با محوریت امام هادی (ع) و اثری با محوریت یکی از امامزادههای استان قم از دیگر کتابهای کتابستان در نمایشگاه است. دو مجموعه پنج جلدی شهدای منا که درباره پنج شهید قرآنی حادثه مناست و مجموعه کتابهای اخلاق در پنج جلد از تازهترین کتابهای این حوزه محسوب میشوند که هنوز توزیع نشدهاند.
در بخش ترجمه، انتشارات کتابستان معرفت امسال دست پری در نمایشگاه دارد، برخی آثار در بخش رمان و برخی در حوزه اندیشه هستند.
یکی از این کتابها «آن دختر یهودی» است. اثر دیگر ترجمه خاطرات هیلاری کلینتون است، که با عنوان «آنچه اتفاق افتاد» روانه بازار کتاب میشود، «روزهای سخت» نخستین کتاب خاطرات این مقام آمریکایی از روزهای حضورش در وزارت خارجه بود، اما کتاب دوم به انتخابات سال گذشته آمریکا اشاره دارد. کتاب «به من گفتند تنها بیا» توسط یک خبرنگار تالیف شده و «دنیای وارونه» نیز توسط نویسنده اهل آمریکای لاتین نوشته شده است. این اثر نقد جریان سرمایهداری است و اینکه در اثر جریان سرمایهداری برخی موارد وارونه شده، این اثر برای علاقهمندان این حوزه جذاب است.
مجموعه شعر «ای نشسته صف اول» با سرودههایی از میلاد عرفانپور، محمدمهدی سیار، محمدرضا وحیدزاده و علیمحمد مودب نیز از مجموعههایی است که در نمایشگاه عرضه میشود.
ریرا
انتشارات ریرا برای حضور در نمایشگاه کتاب تهران، علاوهبر کتابهای پیشین و ترجمه جدیدی که از رمان «سهدختر حوا» نوشته الف شفق چاپ کرده، تعدادی از آثار ادبیات و شعر معاصر ایران را نیز به چاپ رسانده که در این رویداد عرضه خواهد کرد.
یکی از این کتابها مجموعه داستان «کی میرسیم؟» نوشته سیما طاهرکرد است که درکنار مجموعه داستان دیگری باعنوان «هیچکس نمیآید» اثر فروغ آذر در نمایشگاه عرضه میشود.
دیگر مجموعه داستانی که این ناشر به نمایشگاه کتاب میآورد، شامل تعدادی از داستانهای ادبیات معاصر افغانستان است که باعنوان «درختهای بادام گل ندارد» چاپ میشود و گردآوری و ویراستاری داستانهایش توسط محبوبه جعفرقلی انجام شده است. «ریرا» همچنین مجموعهشعر «پشت خالی درون» سروده محمدهاشم جانجانی را با تخلص «رنجی» به چاپ رسانده که بناست در نمایشگاه عرضه شود.
نشر شهید کاظمی
این انتشارات در مجموع با 300 عنوان کتاب در نمایشگاه حضور خواهد داشت که از این تعداد، 40 عنوان برای بار نخست عرضه خواهند شد و تعداد 80 عنوان کتاب نیز در سال 97 تولید شده بودهاند. ازجمله آثار جدیدی که درقالب داستان و رمان از سوی این انتشارات عرضه میشود، کتابهایی هستند از محمدعلی جعفری، حمید حسام، سیدمحسن امامیان، فائضه حداد غفاری، حسن و حسین شیردل، سیدمحمد ستاریوفایی، بهزاد دانشگر، زینب عرفانیان و….
کتاب سعی هشتم روایتی جدید از زندگی حضرت هاجر، نوشته سیدمحسن امامیان، «عروسی لاکچری» نوشته محمدعلی جعفری دربردارنده مجموعه داستان کوتاه و «دهلیز انتظار» اثر حمید حسام، «سقف سفید و تاتیک» اثر حسن و حسین شیر دل، «دوستت دارم دمشق» به کوشش جمعی از نویسندگان جوان از جمله مجموعه کتابهایی یاد کرد که در این دوره از نمایشگاه کتاب عرضه خواهند شد. همچنین در بخش مدافعان حرم میتوان به کتابهای هفت روز دیگر (روایتزندگی شهید سالخورده) نوشته مصیب معصومیان، من میمانم تو برگرد (شهید قبادی) نوشته صادق عباسیولدی، تیدا (زندگی شهید حیدر جلیلوند) به قلم شهلا پناهی، راز پلاک سوخته (خاطرات و دستنوشتههای شهید طهماسبی) اثر علی ابراهیمی، سرمشق خاطرات منتشر نشده از شهید محسن حججی به کوشش موسسه شهید کاظمی اشاره کرد. همچنین قرار است دو اثر از حمید داوودآبادی که شامل 37 سال (داستان ربودن حاجاحمد متوسلیان؛ طولانیترین گروگانگیری قرن) و کتاب ناگفتهها (ناگفتههای 40 سال انقلاب و دفاعمقدس زندگی حمید داوودآبادی) نیز در این دوره از نمایشگاه عرضه شود.
در بخش ترجمه نیز انتشارات شهیدکاظمی اقدام به ترجمه تعدادی از کتابهای برگزیده و پرفروش با محوریت فرهنگ مقاومت کرده است که از جمله این موارد میتوان به کتاب از افغانستان تا لندنستان، تاریخ درخشان آلسعود، پدر معنوی حزبالله و عطش اشاره کرد. این مجموعه با ترجمه وحید خضاب منتشر شده است. همچنین این انتشارات با 15 کتاب ترجمه شده در بخش بینالملل حاضر خواهد شد. گفتنی است که این کتب توسط واحد بینالملل نشر شهیدکاظمی به زبان عربی ترجمه و همزمان در کشورهای عربی چون عراق، سوریه، لبنان و… عرضه میشود.
ققنوس و رمان معروف چینی
رمان «مزهشناس» نوشته لو وِنفو، نویسنده چینی با ترجمه مرضیه بهرادفر، بهزودی و همزمان با برگزاری نمایشگاه کتاب تهران منتشر و رونمایی میشود. نسخه اصلی این کتاب در سال 2005 چاپ شده و ققنوس حق نشر آن را از انتشارات چاینا اینترکنتیننتال پرس خریداری کرده است.
ترجمه این رمان از زبان چینی به فارسی انجام شده و داستانش با داشتن عناصری از موضوعات قومی و تاریخی کشور چین از جمله آثار مهم ادبیات معاصر این کشور است. به اینترتیب مخاطب این رمان میتواند با مطالعه آن، با آداب و رسوم کشور چین آشنا شود.
رمان «مزهشناس» 12 فصل دارد که به این ترتیب هستند: خوردن و نوشیدن جاذبههایی کوچک، جدال با من، سوءتفاهم مسرتبخش، حمله خشمگینانه، پایان درد و رنج، حس چشایی آدمی، کدو تنبل، مسیرهای متفاوت سرانجام یکسان، بسیار سفر باید، رسم میهماننوازی، آداب غذا خوردن، شکلات. در قسمتی از این کتاب آمده است: «امان از دست شما آدمهای شکمپرست، که تا وقتی فقیرید، میخواهید با تنفر شیشههای رستورانهای اعیانی را بشکنید و آنها را نابود کنید. وقتی هم دو قران پول دستتان میآید، شتابزده توی همان رستورانهای اعیانی جمع میشوید، دیگر از اعیان بودن بدتان نمیآید و فقط نگرانید که مبادا جای خالی گیر نیاورید. اگر الهه گوانگ خَن در کاخش روی ماه رستورانی باز میکرد، احتمالاً هرطور شده خودتان را به نردبان ابرها میرساندید.»
عاشقانه کلاسیک دیگری از افق
رمان «مادام کاملیا»، نوشته الکساندر دوماً بهتازگی با ترجمه محمود گودرزی، توسط نشر افق منتشر و راهی بازار نشر شده است.
نویسنده این رمان، الکساندر دومای پسر است و الکساندر دومای پدر نیست که با رمانهایی چون «سه تفنگدار» یا «ملکه مارگو» شناخته میشود. دومای پسر متولد سال 1824 بود و در سال 1895 درگذشت. این نویسنده کودکی سختی داشت و مدتها در پانسیون زندگی کرد. الکساندر دوماً (پسر) توانست با نوشتن رمان «مادام کاملیا» شهرت زیادی برای خود دست و پا کرده و مانند پدرش خود را بهعنوان یکی از نویسندگان مهم ادبیات قرن نوزدهم فرانسه تثبیت کند. داستان «مادام کاملیا» درباره مرد جوانی به نام آرمان دووال است که در جامعه بورژواهای فرانسه در قرن نوزدهم رشد کرده است. دووال در ملاقات با دختری به نام مارگریت گوتیه، با نگاه اول عاشق میشود. مارگریت به عیاشی و سبکسری بین دیگران معروف است و دووال با عاشقشدنش دچار مشکلات مختلفی میشود. دووال پس از ملاقات و افتادن به دام عشق مارگریت، با چندین جدال بین دلدادگی، پول، حسادت، محافظهکاری و بیماریومرگ روبهرو میشود… در قسمتی از این رمان میخوانیم: «هیچکدام از مخالفتهایی را که بهعنوان محضردار و دوست مجاز بود بکند، نکرد و به من اطمینان داد که همه کارها را بهنحو احسن مرتب خواهد کرد.»
سوره مهر
سوره مهر امسال با 170 عنوان کتاب جدید به نمایشگاه کتاب تهران میآید؛ قرار است کتابهای جدیدی که به خاطرات زنان در جنگ میپردازد در نمایشگاه عرضه شود. سوره مهر در نمایشگاه کتاب تهران در مجموع 540 عنوان چاپ اول و تجدید چاپی را خواهد داشت. همچنین کتاب شعر فاضل نظری با عنوان «اکنون» که در اسفند ماه سال گذشته رونمایی شد طی برنامه ویژهای در نمایشگاه کتاب عرضه میشود.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
در آستانه سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی با آمادهسازی و انتشار آثار مختلف و متعدد، 400 عنوان کتاب را در حوزههایی همچون تاریخ نهضت اسلامی، تاریخ جمهوری اسلامی، دفاع مقدس، جریانشناسی احزاب و گروهها، تاریخ شفاهی و خاطرات، کتب اسنادی، تاریخ منطقهای انقلاب اسلامی، دانستنیهای انقلاب اسلامی برای جوانان، سیاست خارجی و روابط بینالملل، فتنه 88، رمان و داستان، اندیشهسیاسی، جامعهشناسی سیاسی و فرهنگنامههای تاریخی را به عموم مخاطبان بهویژه جوانان، دانشجویان، دانشآموزان، پژوهشگران و اساتید ارائه میدهد.
گنجینه تاریخ شفاهی و خاطرات مرکز اسناد انقلاب اسلامی یکی از بینظیرترین منابع تاریخ شفاهی محسوب میشود که از این حوزه تخصصی 70 عنوان کتاب در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب به مخاطبان و علاقهمندان عرضه میشود. امسال در غرفه مرکز اسناد انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب، حدوداً 30 عنوان کتاب به علاقهمندان مطالعات اسنادی ارائه میشود. این مرکز در چند سال اخیر نگاه ویژهای به مخاطبان جوان بهمنظور آگاهیبخشی به نسل چهارم و پنجم انقلاب داشته و در این دوره از نمایشگاه کتاب هم بیش از 60 عنوان کتاب در مجموعه دانستنیهای انقلاب اسلامی برای جوانان آماده کرده است. مهمترین آثار در این زمینه، کتابهای دستاوردهای بینالمللی، سیاسی، علمی، اقتصادی و فرهنگی انقلاب اسلامی است که ویژه چهلمین سال پیروزی انقلاب چاپ و منتشر شده است. 40 عنوان کتاب درحوزه دفاع مقدس هم در غرفه مرکز اسناد انقلاب اسلامی دراختیار علاقهمندان قرار خواهد گرفت. 35 عنوان کتاب در حوزه سیاست و روابط خارجی، 37 عنوان کتاب درباره جمهوری اسلامی، 15 عنوان در حوزه تخصصی مطالعات آمریکا، 35 عنوان کتاب با موضوع اندیشهسیاسی، 20 عنوان در حوزه جامعهشناسی سیاسی، بیش از 10 عنوان کتاب در نقد تاریخنگاری، بیش از هشت عنوان کتاب در زمینه فتنه 1388، پنج عنوان فرهنگنامه و حدوداً 10 اثر در حوزه داستان و رمان در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در غرفه مرکز اسناد انقلاب اسلامی به مخاطبان و علاقهمندان عرضه خواهد شد.
نشر اسم
«پل» نوشته آراز بارسقیان و غلامحسین دولتآبادی، اثر تازه از «نشر اسم» است که در نمایشگاه کتاب تهران عرضه میشود. «پل» با یک دوجین شخصیت تک و جفت هستند که برای یک فردای بهتر تلاش میکنند، غافل از اینکه هیچکس به تنهایی خوشبخت نمیشود. آراز بارسقیان و غلامحسین دولتآبادی با دامنهای وسیع از مشاهدات و پیگیری انگیزههای شخصیتهای پرشمار و رفتارهای آنان، خواننده را دعوت میکنند تا به تماشای جامعه ایرانی بنشینند، در منشوری از روایتها و داستانگوییها متقاطع و متضاد. آنها با به کارگیری التقاطی لنز رئالیستی در کنار سایر روشها و تکنیکهای بازنمایی، پیام مخفی پیچیدهای را به ما منتقل میکنند که نتیجهاش در پایان 582 صفحه حیرتانگیز است.
«سهشنبه» تازهترین رمان «آراز بارسقیان»، شرح تلاشهای یک مرد است برای بیرون آمدن از یک بنبست شخصی. «آربی» شخصیت اصلی داستان، کارگردان تئاتر است اما پس از جدایی همسرش کمتر توانسته کار درخورِ تحسینی روی صحنه ببرد یا اینکه عمداً نخواسته چیزی را که جامعه میخواهد دو دستی تقدیمش کند. در این رمان ما با شخصیتی طرف هستیم که میخواهد دست از بازی کردن نقشش بکشد و نقابش را از صورت بردارد.
«پسران سالخورده» چهارمین اثر داستانی و دومین مجموعه داستان «حسامالدین مطهری» است که مانند داستانهای قبلیاش درونمایهای روانشناختی- فلسفی دارد. داستانهای این مجموعه در عین سادگی و کوتاهی دریچههایی به جهانِ داستانی اخلاقگرایانه نویسندهاند. زبان داستانها استوار و سادهاند و میتوان هر کدام را در یک نشست خواند. داستانهای پسران سالخورده از دل زندگی عادی بیرون آمدهاند اما دمِ دستی نیستند.
رمان رگ و ریشه نوشته جان فانته با ترجمه محمدرضا شکاری هم امسال برای اولین بار توسط «نشر اسم» در نمایشگاه عرضه میشود. «رگ و ریشه» آخرین رمان مهم جان فانته است. 25 سال پس از «سرشارِ زندگی» و پنج سال پیش از آخرین رمانش درباره زندگی آرتورو بندینی است.
فانته در ارائه روایتی روان، پرشور، هوشمندانه و شوخ در این اثر به اوج توانایی خود میرسد. او در این کتاب همچون دیگر آثارش دست به کنکاش در مورد دغدغههای همیشگیاش، خانواده، مذهب، خشونت و مرگ میزند، آن هم با چنان صداقتی که بیدرنگ خواننده را به دل قصه فرو میبرد و با شخصیتها همراه میکند. «شکوه مرگبار» نوشته دانیال حقیقی هم تازهترین اثر غیرداستانی «نشر اسم» است که یک روایت شخصی است از گوشه و کنار یک تاریخ مختصر اما سودایی.
نشر نیماژ و کتابهای برنده جایزه گنکور
رمانهای «نبرد»، «سه زن توانمند»، «ردپای خدا» و «شکارچی صفر» که در ادوار مختلف برنده جایزه گنکور شدهاند، به فارسی برگردانده شده و توسط نشر نیماژ در نمایشگاه کتاب به علاقهمندان رمانهای خارجی عرضه میشود.
رمانهای «نبرد» نوشته پاتریک رامبو با ترجمه قاسم صنعوی (برنده گنکور 1997)، «سه زن توانمند» نوشته ماری آندیای با ترجمه مرضیه کردبچه (گنکور 2009)، «ردپای خدا» نوشته مکسانس وندرمرش با ترجمه نرگس کریمی (گنکور 1936) و «شکارچی صفر» نوشته پاسکال رُز و با ترجمه راحله فاضلی (گنکور 1996) به فارسی برگردانده شدهاند و امسال در نمایشگاه کتاب تهران در غرفه نشر نیماژ به مخاطبان عرضه میشوند.
پاتریک رامبو، نویسنده فرانسوی متولد نویی سور سن، در دانشگاه نانت، ادبیات مدرن خواند و قبل از نوشتن رمانهایش، سالها به روزنامهنگاری پرداخت. او در چهار کتاب با عنوانهای «نبرد»، «برف میبارید»، «غایب» و «گربه چکمهپوش»، رویدادهای تاریخی مربوط به دوران ناپلئون را بهنحوی رمانگونه نقل میکند و در هریک از آنها شخصیتی ثانوی میآفریند تا بتواند ناپلئون و نزدیکانش را نشان دهد. سال 1997، رمانِ نبرد علاوهبر جایزه گنکور، برنده جایزه بزرگ رمان آکادمی فرانسه هم شد و «نبرد» بهنوعی مهمترین اثر پاتریک رامبو بهشمار میرود. شاید سطر نخست رمان تاحدی نشان دهد با چه اثر تاثیرگذاری روبهرو هستیم: «ناپلئون بیرنگ بود، پوست تقریباً شفاف، چهره صاف و عاری از احساسِ مجسمهای ناتمام را داشت.»
رمان «سه زن توانمند»، شامل روایت مستقل سه زن است: نورا، فانتا و کادی، که هریک به شیوه خود، سرنوشتشان را میان فرانسه و داکار پیمیگیرند و با وجود همه ترسها، تردیدها و نگرانیها در برابر آنچه که شرایط تحقیرآمیز زندگی بر آنها تحمیل میکند، برای حفظ شرافتششان میجنگند.
رمان «ردپای خدا»، داستان زندگی کارلینا، دختری روستایی را روایت میکند که در یک روستا در بلژیک حوالی رودخانه لیس زندگی میکند. کارلینا به ناچار با مردی خشن ازدواج میکند که پس از مدتی بهعلت قاچاق به زندان میافتد. پس از این اتفاق کارلینا نزد شوهرخالهاش وانبرگن دومیسین میرود که نویسنده معروفی است و در شهر آنتورپ زندگی میکند. با اینکه کارلینا در منزل جدید با استقبال گرمی روبهرو شده اما ناچار میشود نزد شوهرش برگردد و پس از آن داستانها و اتفاقات زیادی در انتظارش است.
«شکارچی صفر»، داستان زندگی لورا کارلسون را روایت میکند که پدرش در جنگ جهانی کشته شده است اما مرگ پدر تازه آغاز ورود شکارچی صفر به زندگی لورا بوده است. شکارچی صفر نام یک هواپیمای شکاری است که خلبانش عمداً خود را به ناو حامل پدر لورا و سایر همرزمان آمریکاییاش کوبیده است. این خلبانهای ژاپنی که کامیکازه نام داشتند میدانستند که سرنوشتی جز مرگ در انتظارشان نیست اما درمورد لورا همهچیز فرق میکند و قصه کامیکازه جور دیگری رقم میخورد. شکارچی صفر به ظاهر سقوط کرده اما هر روز صبح بر فراز آسمان محل زندگی لورا به پرواز درمیآید و خلبانش وارد زندگی لورا میشود و بهواسطه او جان مییابد. لورا و محبوبش برونو بهسختی تلاش میکنند از پس این جدال ذهنی برآیند و همین جدال است که رمان را جذاب و خواندنی میکند.
یوسفعلی میرشکاک
«نامههایی به یک بسیجی» اثر یوسفعلی میرشکاک توسط نشر نارگل منتشر شد که به نمایشگاه کتاب میآید. در بخشی از این کتاب آمده است: «شگفتا از همت این قوم که دعوی تشیع دارند و خود را پیرو امامانی میدانند که در باب علم و تفکر بیشترین تاکید را داشتهاند، اما حاضر نیستند در تمام مدت عمر خویش زحمت خواندن یک کتاب را بر خود هموار کنند. تو گویی مغز غدهای زائد است که همچون باری گران بر گردن این قوم افتاده است و اگر چارهای داشته باشند آن را همچون آپاندیس عمل میکنند. با چنین مردم کاهلی چگونه میشود به مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب پرداخت؟ اگر جنگ و دفاع از مرزهای مادی، با حضور فیالمثل یک یا دو میلیون نفر به فرجام میرسد و سامان میپذیرد، جنگ در عرصه تفکر و تمدن و فرهنگ و دفاع از کیان دانش و دین و شرف و حیثیت معنوی، جز با حضور تمام مردم، راه به جایی نمیبرد و مقرون به پیروزی نیست.» «نامههایی به یک بسیجی» در 128 صفحه با قیمت 14 هزار تومان توسط نشر نارگل در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه خواهد شد.
نیلوفر لاریپور
شاعره نیلوفر لاریپور، در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران دو کتاب دارد. نخست مجموعه شعر سپید عاشقانه باعنوان «امروز چند شنبه است؟» که توسط نشر آنیما منتشر شده و دیگری «خواب دم صبح» که مجموعه نثرهای عاشقانه اوست و انتشارات برکه خورشید آن را به مخاطبان عرضه میکند.
سعید تشکری
«اوسنهی گوهرشاد»، «آبیها» و «موقف» بهعنوان جدیدترین آثار سعید تشکری از نویسندگان و مدرسان ادبیات داستانی و دراماتیک توسط انتشارات بهنشر در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه میشود. «اوسنهی گوهرشاد» عنوان رمانک فانتزی، مجموعهای از داستانهای بههم پیوسته از این نویسنده برجسته کشور است که با موضوع رمان انقلاب اسلامی در دست انتشار است. «اوسنهی گوهرشاد» به رویدادی میپردازد که با یک فانتزی ایرانی بهروزرسانی شده است، در این داستان نو و مبتنیبر حقیقت که به فانتزی تمایل دارد، گوهرشاد بیگم بعد از هزار سال به جایی میآید که خود ساخته است و حالا با ملکهای روبهرو میشود تا آنچه را که او ساخته یعنی مسجد گوهرشاد، قرار است ویران شود و این آغاز رمان فانتزی است. «آبیها» با موضوع رضوی روایتگر پزشکی است که بهدنبال گوهر کامل معاصر خویش است و دیگر نمیخواهد در پستوی قدرت راهبان بماند، شهر انطاکیه و حران، تبعیدگاه دانش این طبیب دلداده است، او در سیر این هجرت، هم عشق زمینی مییابد و هم آسمانی و توفان آبیترین رویداد زندگیاش را به تلاطم میرساند.
موقف هم درباره سرزمینی است که دعبل خزایی، شاعر شیعی متصل به آستان امام هشتم (ع) برای خود انتخاب کرده است، او هر چند از این سرزمین دور است اما با کلام و خدمتش در موقف سرزمین امام هشتم قرار میگیرد.
شفیعی کدکنی
نشر سخن در سیودومین دوره نمایشگاه کتاب تهران، «تذکرهالاولیا»، اثر ارزشمند عطار نیشابوری را با تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعیکدکنی عرضه میکند.
به گفته محمد استعلامی، از اساتید زبان و ادب فارسی و از مصححان، سطح کار شفیعیکدکنی بسیار بالاتر از کارهایی است که پیش از آن روی منظومههای عطار انجام شده است. کار وی درحدی است که میتوان گفت سنگتمام گذاشته و کتابهای وی همواره مأخذی برای همه محققان و پژوهشگران است.
علاقهمندی شفیعیکدکنی به مجموعه آثار و مواریث برآمده از مکتب عرفانی خراسان از کلاسهای زندهیاد استاد فروزانفر آغاز شد، وقتی که استاد شاگردش را به تحقیق و مطالعه درباره آثار ابوسعید ابوالخیر، عارف نامی اهل مهینه مرو مکلف کرد. این آغاز راهی بود که شفیعیکدکنی را به تحقیقی همهجانبه و طولانیمدت درباره چهرههای عرفانی خراسان بزرگ کشاند و نخستین طلیعه آن در تصحیحهای شفیعی از دو کتاب ذکراحوال و آثار «ابوسعید ابوالخیر» و «اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابوسعید» دیده شد. شفیعی در این کتابها بسیاری از مشکلات درباره زندگی، آثار، شخصیتها و روایتها درباره زندگی ابوسعید ابوالخیر را حل و تصویری روشن و همهجانبه از این عارف نامی ارائه کرد. کتاب «تذکرهالاولیا» با مقدمه، تصحیح و تعلیقات شفیعیکدکنی در دو جلد و در یکهزار و 779 صفحه و به قیمت 300 هزار تومان منتشر شده است.
داوود غفارزادگان
داوود غفارزادگان، داستاننویسی که هم بومینویسی را تجربه کرده و هم نوشتن از جنگ را هم اجتماعینویسی کرده و هم با مخاطبان کودک و نوجوان سخن گفته است. غفارزادگان پیش از همه اینها معلم بوده و در مقام معلمی به شیوههای گوناگون سخن گفتن با مخاطبش را مزهمزه کرده است. چنین تجربهای است که او را پس از نزدیک به پنج دهه قلمزدن در مقام و جایگاهی قرار داده تا سوای از داستاننویسی به بازگویی خرده روایتهای فکری و ذهنی خود که گاه دستمایه خلق داستان میشوند نیز بپردازد. کتاب نیستان که بهتازگی تمامی آثار غفارزادگان را بازچاپ کرده، اینبار آخرین اثر او باعنوان «تا از سخن دور نیفتیم» را منتشر کرد. این اثر به روایت غفارزادگان چنانکه در برخی از مصاحبههای خود نیز از آن یاد کرده، یادداشتهای کوتاهی است درباره موضوعات مختلف که ذهن او را به خود مشغول کرده است. این یادداشتهای کوتاه که تقسیمبندی موضوعی نیز نشدهاند، بیشتر روایت و گرتهبرداری از موقعیتهای فکری و فیزیکی است که او در مقام نویسنده و معلم در آن قرار گرفته و موقعیت قابلتوجهی را از زاویه دید تیزهوش یک نویسنده برای او فراهم ساخته است. از سوی دیگر طنز و نمک روایی نویسنده که در بسیاری از آثارش و نیز طبع و خوی آذری او جاری است در زیبایی و خوشخوانی این یادداشتها کمک شایان توجهی کرده است.
این کتاب نمونه عملی و قابل دسترسی است از ایده بسیاری از نویسندگان برای ثبت و ضبط بسیاری از آنچه ناگهان به آن دست پیدا میکنند یا در موقعیتی غیر از موقعیت خلق رمان به آن میرسند و لاجرم از ثبت آن برای استفاده در موقعیتهای دیگری هستند.
غفارزادگان که بهتازگی مجموعه پنج جلدی خرده مینا بر خاک، بازنویسیهایش از متون کلاسیک ادبیات فارسی را نیز در نیستان منتشر کرده؛ در این یادداشتها مخاطبش را به لایههای نامرئی و کمتر دیده شده از زندگی و زیست فکری یک نویسنده حرکت میدهد و او را در یک میهمانی بیواسطه به درون ذهن و بافت فکری خود هدایت میکند.
احمد دهقان
احمد دهقان مجموعه داستان تازه خود را باعنوان «جشن جنگ» از سوی انتشارات کتاب نیستان روانه بازار کتاب کرد.
این اثر شامل 10 داستان کوتاه با عناوین جشن جنگ، تانکچیها، آخرین زمستان جنگ، رفیق، قربانی، بوی کافور و گلاب، نشانه، بیمروت، تک تیرانداز و فراموشی است.
دهقانِ «جشن جنگ» نویسندهای عصیان کرده از روزگاری است که ارزشها و معانی را تهی کرده است و او حالا در دل روایت از جبهه یا انسانهای باقیمانده از جبهه بهدنبال کشف و یادآوری دوباره این معانی است. او چه در وقتی که داستانی درباره اجرای یک نمایش مینویسد و در آن خوی خونطلب جامعه و حس بیتفاوت آنها نسبت به مرگ یک انسان را در کنار تجربه و نمایش چهره واقعی انسانی که آن را لمس کرده و به همین خاطر از آن تبری میجوید و چه در وقتی که داستانی جنگی روایت میکند که در آن شجاعت در کنار صدق در کلام و پایداری در رفاقت مایه داستان میشود همواره بهدنبال این خط تماس است که در جنگ و موقعیت سخت آن میتوان بسیاری از احساسات ناب را بار دیگر در کالبد زندگی تهیشده از معنای امروز قرار داد و جامعه را به سمت کشف روحی تازه برای جسم بیجان خود حرکت داد.
احمد دهقان در «جشن جنگ» به تعبیری حکم یک باستانشناس را دارد. باستانشناسی که از دل کشف و نمایش آنچه پیدا کرده، سعی دارد گذشته باشکوه مردمی را به آنها نشان دهد که شاید امروزه چیزی همانند آن را در زندگی خود حس نمیکنند و این شکوه نه از جنس تفاخر که از جنس کشف لحظهها و دمهای انسانی برای زندگیکردن است. کتاب نیستان مجموعه داستان «جشن جنگ» را در 112 صفحه با قیمت 22 هزار تومان منتشر کرده است.
حمیدرضا برقعی
کتاب جدید حمیدرضا برقعی به اسم «یحیی» است که پنجمین مجموعه شعر او است. برقعی درباره کتاب جدیدش میگوید: «اشعاری که در این مجموعه چاپ شده منهای سه یا چهار شعر تماماً اشعاری هستند که بارها در فضای مجازی آنها را شنیدهاید. اما لطف این کتاب این است که همه اشعار را در یک مجموعه میبینید. حتماً نواقصی هم دارد که اگر ایرادی باشد در چاپهای آتی تصحیح خواهد شد.» این کتاب توسط انتشارات فصل پنجم در نمایشگاه کتاب عرضه خواهد شد.
مسعود فراستی
مسعود فراستی کتاب رویا، پناهگاه- اینگمار برگمان و سینمایش را پنج سال پیش منتشر کرد اما در همان هفته اول به دلایلی که با ناشر مشکل پیدا کرد، کتاب جمعآوری شد و حالا در آستانه نمایشگاه کتاب تهران قرار است کتاب جدیدش دوباره توسط نشر ساقی به بازار کتاب بیاید.
محمود دولتآبادی
تازهترین اثر داستانی محمود دولتآبادی با نام «بیرون در» منتشر و در نمایشگاه کتاب تهران عرضه میشود.
در بخشی از این رمان که از سوی نشر چشمه منتشر میشود، آمده است: «… اما چه مدتی از زمان لازم است تا متوجه بشوی سرانجام نشانهای از حیات در خلوت مکان جاری خواهد شد یا نخواهد شد؟ چنین لحظاتی زمان نمیایستد، کند میشود. شاید به طول سالیان باشد، چه میدانی! شاید به همان میزان زمان میبرد تا لنگه در ساختمان گشوده شود و آن یکی لنگهاش هم - و سپس انسانی به ریخت تنه پیر شده یک درخت گلابی، خشکیده و ساکت از ورودی بیرون بیاید با یک تکه آهن - میلگرد زنگزده به جای عصا - و یک روز تمام طول بکشد تا همان سه چهار قدم را بردارد و بیاید روی یکی از آن مبلها به دشواری نشسته شود، تکه میلگرد را تکیه بدهد به دیوار، کف دستش را بکشد روی پیشانی و پایین بیاورد، بعد از آن دست را سایبان چشمها کند تا بتواند به جایی نگاه بیندازد، انگار به سرابی در دور دستها.»
کتاب «عبور از خود؛ از سرگذشت» جدیدترین اثر مجوز گرفته محمود دولتآبادی است که از سوی نشر چشمه منتشر خواهد شد. محمود دولتآبادی درباره این کتاب میگوید: «این کتاب، داستانی نیست و حدود 10، 12 سال پیش برای گرفتن مجوز به وزارت ارشاد ارسال شده است که بالاخره امسال و بعد از یک دهه مجوز انتشار گرفته و قرار است که بهزودی از سوی نشر چشمه راهی بازار نشر شود. در این کتاب به مسائل مبتلا به ادبیات پرداختهام و در آن چند مصاحبه نیز آمده است؛ اما اینکه موضوع آن دقیق چیست، چیزی در خاطرم نیست و این به آن دلیل است که زمان زیادی از نگارش آن گذشته است. در این کتاب سرگذشتی آمده که درباره اتفاقاتی است که به سر من و زندگیام آوردهاند و گویا قبول این حرفها و اجازه انتشار آن تا مدتها برای دوستان سخت بوده است. در این کتاب یک مصاحبه درباره آقای طالقانی آمده است؛ فردی که من مدتی در زندانهای ساواک با او همسلول بودهام و خاطراتی زیادی از او دارم.» کتاب «عبور از خود؛ از سرگذشت»، اثر محمود دولتآبادی در 120 صفحه و به بهای 16 هزار تومان از سوی نشرچشمه راهی بازار نشر خواهد شد.
*فرهیختگان