بهبود قابل توجه نرخ رشد اقتصادی

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، براساس گزارش مرکز آمار ایران از تغییرات فصلی اقتصاد ایران از پاییز 1396 تا پاییز 1398، شاخص های کلیدی از انتهای سال 1396 با یک شیب نزولی مواجه شده و از اواخر سال 1397 این روند به اوج خود رسیده است. اما از سومین فصل سال گذشته بسیاری از شاخص ها با بهبود نسبی روند دیگری را آغاز کرده اند که امید روزهای بهتری برای اقتصاد ایران می دهد. البته شیوع ویروس کرونا در کشور همانند سایر کشورهای دنیا بر روی روند حرکتی شاخص های کلان تأثیر منفی خواهد داشت که میزان این تأثیر به دامنه زمانی و میزان ماندگاری این ویروس در کشور بستگی دارد.

برپایه آمار و اطلاعات مرکز آمار ایران، نرخ رشد اقتصادی کشور با نفت و بدون نفت درپاییز سال گذشته بهترین عملکرد را در چهار فصل گذشته خود داشته است.

هرچند نرخ رشد اقتصادی کشور در پاییز سال 1396 با ثبت نرخ 3.6 درصدی بهترین عملکرد را در9 فصل مورد بررسی ثبت کرده و در فصول زمستان همان سال و بهار 97 به ترتیب با نرخ 1.4 و 1.7 درصد همچنان مثبت بوده است، ولی از تابستان 97 با منفی 9 دهم درصد وارد فاز منفی شده است. فازی که در پاییز 97 با منفی 11.5 درصد پایین ترین نرخ را تجربه کرده است. درزمستان 97 گرچه نرخ رشد به منفی 7.9 درصد رسیده اما دوباره در بهار و تابستان سال گذشته به ترتیب با نرخ منفی 10.1 و 10.4 درصد، رکود شدیدی را تجربه کرده است. این درحالی است که درپاییز سال گذشته نرخ رشد اقتصادی با منفی 1.7 درصد، بهبود قابل توجهی نسبت به فصول قبل و فصل مشابه سال قبل داشته است.

درنرخ رشد اقتصادی بدون نفت نیز اتفاق مشابهی افتاده است. درپاییز سال 96 این شاخص عدد 4.1 درصد را نشان می دهد که از تابستان 97 وارد فاز منفی شده است و بدترین عملکرد خود را در پاییز 97 ثبت کرده است. این درحالی است که با روند تدریجی از بهار 98 این شاخص بهبود یافته است. درحالی که در زمستان 97 نرخ رشد بدون نفت منفی 3.3 درصد بوده این نرخ دربهار سال گذشته به منفی یک درصد، در تابستان گذشته صفر و در پاییز گذشته به 9 دهم درصد ارتقا یافته است. تشدید تحریم ها سهم نفت را درتولید ناخالص داخلی کشور کمرنگ کرد و بستری برای خودنمایی بخش غیرنفتی اقتصاد فراهم کرده است.

 افت و خیز شاخص فلاکت

دراین گزارش، شاخص فلاکت که مجموع نرخ تورم و بیکاری را به عنوان مهمترین متغیرهای مربوط به معیشت مردم نشان می دهد، در9 فصل (پاییز 96 تا پاییز 98) اعلام شده است. همانند سایر شاخص ها، بهترین عملکرد این شاخص نیز در پاییز 97 رقم خورده که شاخص 19.9 درصد بوده است. اما از تابستان 97 با رشد نرخ تورم و بیکاری شاخص فلاکت نیز روند صعودی به خود می‌گیرد به طوری که دراین فصل به 23.5 درصد می رسد. درپاییز و زمستان 97 نیز به ترتیب با نرخ 29.7 و 39 درصد این شاخص به افزایش خود ادامه می دهد تا این که در بهار و تابستان سال گذشته به اوج خود می رسد. در بهار سال گذشته شاخص فلاکت به 48.4 درصد می رسد و در تابستان سال گذشته عدد 53.1 درصد را تجربه می کند. اما با کاهش نرخ تورم و ثبات نسبی نرخ بیکاری درپاییز سال گذشته شاخص فلاکت با کاهش 2.5 درصدی به 50.6 درصد می رسد. گفتنی است با توجه به روند نزولی مداوم نرخ تورم و همچنین بیکاری انتظار می رود که درماه های آتی روند کاهشی شاخص فلاکت نیز ادامه یابد.

گفتنی است نرخ بیکاری در پاییز سال گذشته به 10.6 درصد رسیده که 2 دهم درصد از فصل قبل بیشتر است، 1.1 درصد از پاییز 97 کمتر است. درنرخ تورم نیز هرچند نرخ 40 درصد پاییز سال گذشته افزایش زیادی نسبت به نرخ 18 درصد پاییز 97 داشته است، ولی 2.7 درصد از نرخ تابستان سال گذشته کمتر شده است.

  وضعیت متغیرهای اعتباری

درکنار شاخص های واقعی اقتصاد ایران، متغیرهای اعتباری روند متفاوتی درپیش گرفته است. براساس گزارش مرکز آمار ایران، میزان رشد نقدینگی (نسبت به پایان سال قبل) در 9 فصل مورد بررسی نوسان بسیار زیادی داشته است. درحالی که درپاییز 96 این نرخ رشد 15.3 درصد بوده درزمستان همان سال به 22.1 درصد می رسد. اما در بهار 97 نقدینگی با 3.4 درصد کمترین رشد را داشته است که درتابستان همان سال با 9.3 درصد همچنان زیر 10 درصد است. با این حال از پاییز 97 دوباره رشد این شاخص به 15.3 و درزمستان با 23.1 به بالاترین رشد در 9 فصل می رسد. در سه فصل سال قبل نیز رشد نقدینگی نسبت به پایان سال گذشته برای بهار، تابستان و پاییز به ترتیب 5.2، 12.9 و 20.2 درصد بوده است.

پول به عنوان متغیر دیگر این بخش روندی مشابه نقدینگی داشته است. درحالی که در پاییز 96 رشد پول نسبت به پایان سال قبل 6.4 درصد محاسبه شده در زمستان همان سال به 19.4 درصد می رسد. همانند فصول بهار رشد پول در بهار 97 نیز با 5.8 درصد کمترین رشد را داشته است که درفصل های بعدی به اوج خود می رسد، به طوری که درتابستان، پاییز و زمستان 97 رشد این شاخص به ترتیب به 25.2، 25.7 و 46.5 درصد می رسد. درپاییز سال گذشته نیز رشد پول به 27.4 درصد رسیده است که بالاتر از نرخ 25.7 درصدی پاییز 97 است.