سرویس سیاست مشرق - در دی ماه 1397 در مقطعی که 3 سال از موعد اعلام شده توسط مقامات دولت سابق درخصوص لغو یکباره تحریم ها سپری شده بود، «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه دولت روحانی در گفت و گویی اظهار داشت: «هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود»!
این اظهارنظر با واکنش منفی افکار عمومی مواجه شد. چرا که مقامات ارشد دولت روحانی به دفعات همه امور کشور را به برجام گره زده و توافق هسته ای را فتح الفتوح اقتصادی نامیده و بارها وعده سیب و گلابی های برجام را مطرح کردند.
نکته قابل تأمل اینجاست که در آن مقطع رسانه ها و فعالین اصلاح طلب اصلا به وزیر خارجه دولت سابق اعتراض نکرده و نگفتند که چرا می گویید «هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود»!؟
اما به غیر از وزیر خارجه دولت روحانی، دیگر مقامات دولت وی نیز در اظهارات جداگانه تاکید کردند که هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود.
برای نمونه، در آبان 1398 «غلامرضا انصاری» معاون وقت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت: «هدف برجام اقتصادی نبود... ما در مذاکرات هستهای به دنبال حق مسلم خود برای غنیسازی بودیم. حرف ما این بود که دنیا باید غنیسازی ایران را به رسمیت بشناسد. این مساله برای ما مهمتر از مسائل اقتصادی بود».
معاون ظریف در ادامه گفته بود: «یکی از ویژگیهای برجام این بود که یک همدردی بینالمللی را به نفع ایران رقم زد».
حالا روزنامه اعتماد در شماره 16 آبان در مطلبی با عنوان «اگر من در جلسه بودم» نوشته: «جناب رییسجمهور!... امیدوارم نفرمایید که ما نمیخواهیم اقتصاد کشور را به برجام و مذاکرات وین گره بزنیم. اینها در واقع به یکدیگر گره خوردهاند و جداکردنی نیستند. اگر وضع اینگونه باشد شما نمیتوانید نه یک میلیون مسکن در سال بسازید و نه وزیر کار شما میتواند مدعی ایجاد 1.8 میلیون شغل بشود. تلاش خودتان را متوجه رفع تحریم کنید و الا کارتان ابتر میماند».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «جناب رییسجمهوری! بدون تعارف بگویم که تا تحریم هست، کاری از پیش نخواهید برد یا با مشکلات زیادی مواجه خواهید بود. وقتی پول نباشد چه فرقی میکند شما رییسجمهور باشید یا جناب روحانی؟ وقتی پول نباشد سرمایهگذاری نخواهیم داشت. سرمایهگذاری نباشد تولید رشد نخواهد کرد. تولید نباشد ما درآمد نخواهیم داشت. درآمد که نباشد باز سرمایهگذاری ناممکن خواهد شد. با این وضعیت، این چرخه فلاکت و فقر تکرار خواهد شد و ما نه قادر به رفع فقر میشویم و نه میتوانیم بیکاری را حل کنیم و نه توسعهای اتفاق میافتد».
در حقیقت جماعتی که در دولت قبل علیرغم وعده لغو یکباره تحریم ها به واسطه برجام، بعدها آن را انکار کرد و مدعی شد «هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود»!، حالا به دولت سیزدهم خرده گرفته که چرا می خواهید به «شرطی سازی اقتصاد» و گره زدن معیشت مردم به خشم و لبخند مقامات آمریکایی و اروپایی پایان دهید.
روزنامه اعتماد- به مدیرمسئولی «الیاس حضرتی» نماینده اصلاح طلب و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس دهم- آذر 97- در مطلبی نوشته بود: «متاسفانه در شرایط کنونی در مساله توافق هستهای هیچ راه حل منفعت آوری در مقابل کشورمان وجود ندارد... متاسفانه در تیم کارشناسان مذاکره کننده ما تعداد کافی از متخصصان به ویژه در حوزههای مالی، تجاری و بانکی حضور نداشتند که خط به خط و بند و به بند توافق را دقیق و به طور تخصصی بررسی کنند تا امروز دچار چنین شرایط ناشی از بی تعهدی آمریکا و اروپا نشویم».
حالا این روزنامه اصلاح طلب که پیش از این چنین اعترافی را مطرح کرده بود، اکنون مدعی شده است که دولت رئیسی نباید اقتصاد کشور را از برجام جدا کند!
روزنامه اصلاح طلب «آرمان» - تیر 98- در مطلبی نوشته بود: «متأسفانه برجام به شکلی تنظیم شده که هرگونه بیتعهدی ایران در مقابل برجام همراه با هزینه است و در مقابل اقدامات آمریکا و کشورهای اروپایی علیه برجام بدون هزینه و یا با هزینههای کمی همراه خواهد بود. در نتیجه اشکال از ذات برجام است... هنگامی که توافقی امضا میشود که ماهیت ساختاری ندارد و فاقد رویکردهای الزامآور برای طرف مقابل است و در نتیجه احتمال برگشت تحریمها وجود دارد، طبیعی است که دستاورد قابل توجهی به دست نخواهد آمد».
دولت سیزدهم در پی آن است تا سفره مردم و اقتصاد کشور را از مذاکرات هسته ای و برجام جدا کند. این اقدام بسیار مهم و کارشناسی، با سنگ اندازی و مانع تراشی بانیان وضع موجود مواجه شده است.
جماعتی که در سال 92 مدعی بودند که اگر رئیسی یا قالیباف رئیس جمهور شود، دلار 5 هزارتومان شده و شرایطی کشور بحرانی و بغرنج می شود، در ادامه دلار 32 هزارتومانی را به مردم تحمیل کرد. حالا همان طیف، جداکردن سفره مردم از برجام را به شوخی تشبیه کرده است.
نکته قابل تأمل اینجاست که این طیف نه تنها معیشت مردم را به مذاکرات هسته ای گره زده است، بلکه در پی تعمیم این مسئله به دیگر حوزه ها و از جمله توان دفاعی و قدرت منطقه ای ایران است.
جریانی که در 8 سال گذشته با سوءمدیریت و قصور و تقصیرهای فراوان، تورم افسارگسیخته را به مردم تحمیل کرد، در حال حاضر نیز با تمسخر ایده های کاربردی و راهگشا، همچنان در پی استمرار وضعیت خسارت باری است که خود نسخه آن را پیچیده است.