شرکت شما چگونه مرفه می‌شود؟

جدیدترین نتایج نظرسنجی وب‌سایت ایندید، همه را غافلگیر کرد. در این نظرسنجی که در خصوص رفاه و آرامش کارکنان شرکت‌ها بود، Love’s Travel Stops & County Stores که به اختصار با نام تجاری «لاوز» فعالیت می‌کند، رتبه نخست را به دست آورد و از شرکت‌های شناخته‌‌‌شده‌‌‌تری همچون آی‌‌‌بی‌‌‌ام، دیزنی و اپل پیشی گرفت. لاوز یک کسب و کار خانوادگی زنجیره‌‌‌ای استراحتگاه کامیون در آمریکاست که در 42 ایالت این کشور بیش از 630 استراحتگاه دارد. این شرکت که نزدیک به 60 سال قبل پایه‌‌‌گذاری شده در رتبه‌‌‌بندی تازه رفاه و آرامش کارکنان از شرکت‌های ناموری همچون آی‌‌‌بی‌‌‌ام، نایکی و اپل پیشی گرفت.

سایت شغل‌‌‌یابی ایندید، در این نظرسنجی، نظرات ناشناس میلیون‌‌‌ها شاغل را تجزیه‌‌‌ و تحلیل کرده تا شرکت‌های آمریکایی را بر اساس شادمانی، استرس، رضایت و هدفمندی رتبه‌‌‌بندی کند. لاوز امتیاز 83 از 100 را به دست آورد. فقط شرکت‌هایی که بیش از ‌هزار نیرو داشتند، واجد شرایط شرکت در این نظرسنجی بودند و در 20 جایگاه برتر از خطوط هواپیمایی گرفته تا شرکت‌های مشاوره و رستوران‌‌‌های زنجیره‌‌‌ای حضور داشتند. شرکت خصوصی لاوز که علاوه بر استراحتگاه‌‌‌های کامیون، یک مجموعه خودروی سنگین، چند هتل و شرکت آماد و پشتیبانی هم دارد، بیش از 40500 نیروی کار دارد که فقط 1500 نفرشان در دفاتر مرکزی شرکت در شهر اوکلاهما مشغول به کار هستند.

بهترین شرکت‌ها در حوزه رفاه و آرامش کارکنان

در جدول، 20 شرکتی که از نظر میزان خوشحالی و رضایت، بیشترین امتیاز را از کارمندانشان دریافت کرده‌‌‌اند، آمده‌‌‌اند. این رتبه‌‌‌بندی حاکی از آگاهی و سرمایه‌گذاری بیشتر کارفرماها بر «رفاه و آرامش» کارکنان است؛ اصطلاح فراگیر و جامعی که در طول پاندمی که فرسودگی کارکنان و مشکلات سلامت روانی همچون اضطراب و افسردگی در آن به اوج خود رسید، اولویت پیدا کرد. طبق یافته‌‌‌های انجمن روان‌پزشکی آمریکا، بیش از 7 نفر از هر 10 نفر می‌‌‌گویند کارفرمایانشان بیش از گذشته به سلامت روانی آنها اهمیت می‌دهند.

با ‌‌‌وجود این‌، تلاش‌‌‌های سازمانی برای ارتقای رفاه و آرامش از نظر میزان اثرگذاری متفاوتند. نظرسنجی شرکت تکنولوژی منابع انسانی Alight از بیش از 2‌هزار شاغل در آمریکا نشان می‌دهد کمتر از نیمی از این افراد معتقدند کارفرمایانشان به رفاه و آرامش آنها اهمیت می‌دهند. دکتر سونیا لوبومورسکی، استاد روان‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا ریورساید که در ایجاد و توسعه متدولوژی رفاه و آرامش این نظرسنجی به ایندید کمک کرده است، می‌‌‌گوید اندازه‌‌‌گیری شادمانی کارکنان چالش‌‌‌برانگیز است. در این نظرسنجی چهار شاخص رفاه و آرامش- شادمانی، استرس، رضایت و هدفمندی- ضریب یکسانی داشتند و کارکنان باید به هر کدام از این شاخص‌‌‌ها امتیازی بین 1 تا 5 می‌‌‌دادند که به نمره‌‌‌ای بین 40 تا 100 تبدیل می‌‌‌شد. برای ورود به این لیست رتبه‌‌‌بندی هم حداقل 200 امتیازدهی متمایز لازم بود.

طبق گفته گابریل دیویس، متخصص جریان‌‌‌های شغلی در ایندید، شرکت لاوز به لطف برنامه کاری منعطف و جو دوستانه‌‌‌اش در رتبه اول این لیست قرار گرفت. او می‌‌‌گوید: «با اینکه ممکن است این نتیجه برای عده‌‌‌ای غافلگیرکننده باشد، داده‌‌‌ها نشان می‌دهند که لاوز در اولویت دادن به رفاه و آرامش شغلی کارکنان بهترین بوده است.» این شرکت سال گذشته برنامه آموزشی تکنسین موتور دیزلی را راه‌‌‌اندازی کرد و سیستم‌های ماشین‌‌‌های سنگین را به کارکنان آموزش داد و این آموزشکده را امسال گسترش خواهد داد.

جنی لاو میرز، مدیرعامل 57 ساله شرکت که پدرش تام میرز، این شرکت را در سال 1964 در واتونگا اوکلاهما پایه‌‌‌گذاری کرده می‌‌‌گوید: «این‌‌‌گونه نبود که در اتاق بزرگی دور هم بنشینیم و ارزش شرکت را اختراع کنیم. این ارزش‌‌‌ها از رفتار پدرم و الگویی که برای همه بود حاصل شدند. آن ویژگی که مردم با آن از پدرم به یاد دارند، احترام گذاشتن به دیگران و حرف‌‌‌هایشان است.» هرچند تمام نظرات کارکنان این شرکت هم درخشان نبود. یکی از چیزهایی که در نظرسنجی ایندید به آن اشاره شده بود، کار زیاد و حقوق کم بود.

در دوره‌‌‌ای که بسیاری از کارفرماها در حوزه خرده‌‌‌فروشی و مکان‌‌‌های تهیه و عرضه غذا در جذب و حفظ نیرو به مشکل خورده‌‌‌اند، کسب جایگاه نخست می‌تواند در جذب نیروی کار به لاوز کمک کند. طبق داده‌‌‌های شرکت کاریابی «کورن فری»، نرخ ریزش سالانه کارکنان پاره‌‌‌وقت بخش خرده‌‌‌فروشی پیش از پاندمی حدود 75‌درصد بود. از آغاز پاندمی به این‌‌‌طرف این میزان به 95‌درصد رسیده است. هرچند میرز می‌‌‌گوید شرکت لاوز میزان ریزش نیروهایش را افشا نمی‌‌‌کند.

کارکنان بخش خرده‌‌‌فروشی علاوه بر ساعات کاری غیرقابل‌‌‌پیش‌بینی و حقوق اندک، حالا باید با دزدی بیشتر و مشتریان خشن و بی‌‌‌نظم هم سروکله بزنند. طبق نظرسنجی اخیر گالوپ، از هر 10 شاغل آمریکایی 4 نفر معتقدند شغلشان تاثیر منفی بر سلامت روانشان داشته و طبق یافته انجمن روان‌پزشکی آمریکا، بیش از 8 نفر از هر 10 نفر می‌‌‌گویند در آینده، حمایت کارفرما از سلامت روان کارکنان یکی از معیارهای مهمشان در انتخاب شغل خواهد بود.

رفاه و آرامش کارکنان در محیط کار چیست؟

رفاه و آرامش کارکنان در محیط کار سلامت جسمی، روانی و مالی افرادی است که در یک سازمان مشغول به کار هستند. این مقوله شامل تمام جنبه‌‌‌های کار می‌شود، از کیفیت و امنیت محیط کار فیزیکی گرفته تا احساس کارکنان نسبت به یک شغل. میزان حجم کار محول شده، فرهنگ سازمان و رابطه فرد با همکاران می‌تواند بر احساس آنها نسبت به اشتغال در سمت خاصی در شرکت تاثیرگذار باشد. عوامل خارجی همچون محل اقامت یا مشکلات خانوادگی هم می‌توانند بر کارآیی کارکنان تاثیر بگذارند.

سلامت جسم و روان از جنبه‌‌‌های ضروری رفاه و آرامش کارکنان است که بر میزان بهره‌‌‌وری یک شرکت تاثیر بسزایی دارد. شرکت‌هایی که فرصت‌‌‌ها یا فعالیت‌‌‌هایی را فراهم می‌کنند تا رفاه و آرامش را ارتقا دهند می‌توانند سطح بالایی از کارآیی را حفظ کنند و در صنعت به مزیت رقابتی دست یابند. اما ماجرا به همین‌‌‌جا ختم نمی‌شود. دلایل دیگری هم وجود دارند که اهمیت رفاه و آرامش کارکنان و ضرورت توجه به این مقوله و تلاش برای حفظ آن از سوی سازمان‌ها را نشان می‌دهند، از جمله:

• رفاه و آرامش بیشتر کارکنان به خدمات مشتریان بهتری منجر می‌شود.

• حسن شهرت یک شرکت در توجه به رفاه و آرامش کارکنان به جلب استعدادهای بهتری منجر می‌شود.

• رفاه و آرامش، وفاداری کارکنان را نسبت به سازمان افزایش می‌دهد.

• و درنهایت، رفاه و آرامش، بهره‌‌‌وری محل کار را افزایش می‌دهد.

کارکنان چگونه مرفه می‌شوند؟

خبر خوب برای مدیران این است که روش‌های عملی و دست‌‌‌یافتنی برای طراحی مجدد کار با هدف حمایت از رفاه و آرامش و دستیابی به مزایای طولانی‌‌‌مدت برای سازمان وجود دارد. به‌‌‌عنوان ‌‌‌مثال، تحقیقات اخیر نشان می‌دهد تغییر استراتژیک شرایط محل کار با هدف بهبود رفاه و آرامش کارکنان، نه‌‌‌تنها سلامت کارکنان را بهبود می‌‌‌بخشد، بلکه می‌تواند نتایج اقتصادی مطلوبی همچون کارآیی شغلی بیشتر و فرسودگی کمتر نیروی کار به همراه داشته باشد. قرار نیست طراحی مجدد محیط کار حتما گران و هزینه‌‌‌بر باشد تا رفاه و آرامش کارکنان را افزایش دهد. در حقیقت، این رویکرد بیشتر یک سرمایه‌گذاری خوب محسوب می‌شود تا هزینه.

طبق تحقیقات نشریه هاروارد، می‌توانید با این هفت رویکرد شروع کنید:

1- به کارکنان اختیار بیشتری درباره نحوه انجام کارشان بدهید. تحقیقات نشان می‌دهند که نداشتن قدرت تصمیم‌گیری درباره نحوه انجام کار، هم سلامت روان کارکنان را تضعیف می‌کند و هم می‌تواند نرخ بیماری‌‌‌های قلبی را بالاتر ببرد. از آن گذشته، ترکیب مطالبات کاری سنگین و کنترل اندک روی کار خطر ابتلا به دیابت و مرگ بر اثر مشکلات قلبی عروقی را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد. حتی تغییرات نسبتا کوچک در استقلال نیروی کار هم می‌تواند در رفاه و آرامشش تاثیرگذار باشد.

2- نسبت به زمان و مکان انجام کار کارکنان انعطاف‌‌‌پذیری بیشتری به خرج دهید. تحقیقات متعددی ثابت کرده‌‌‌اند که دادن حق انتخاب یا کنترل بیشتر در خصوص برنامه کاری کارکنان سلامت روانشان را بهبود می‌‌‌بخشد. این کار می‌تواند حتی در این حد باشد که برای شغل‌‌‌هایی که حتما باید در محل انجام شوند زمان‌‌‌های ورود و خروج گوناگون و امکان جابه‌‌‌جایی شیفت ساده‌‌‌تری فراهم کنید.

3-ثبات برنامه کاری کارکنان را افزایش دهید. بسیاری از شرکت‌های خدماتی و خرده‌‌‌فروشی این روزها از عبارت برنامه کاری «لحظه آخری» استفاده می‌کنند تا نیروی کارشان را با مطالبات نوسان‌دارشان هماهنگ کنند؛ درحالی ‌‌‌که برنامه کاری غیرقابل‌‌‌پیش‌بینی و متغیر باعث می‌شود کارکنان نتوانند زندگی شخصی و مسوولیت‌‌‌های خانوادگی‌‌‌شان را به‌‌‌درستی مدیریت کنند. تحقیقات نشان می‌دهند کارکنانی که برنامه کاری متغیر دارند عواقب منفی گوناگونی را تجربه می‌کنند و پژوهشی نشان می‌دهد که ثبات برنامه شغلی می‌تواند هم به نفع شرکت و هم به نفع کارکنانش باشد.

4- فرصت‌‌‌هایی را برای کارکنان فراهم کنید که مشکلات محل کار را شناسایی و حل کنند. اعطای فرصتی به کارکنان برای مشارکت در بهسازی محل کار می‌تواند رویکرد موثری برای تقویت رفاه و آرامششان باشد. یک پژوهش بر روی پزشکان، پیراپزشکان و پرستاران، دریافت آن گروهی که دعوت شدند تا در فرآیند سازمان‌‌‌یافته‌‌‌ای برای تشخیص و حل مشکلات محل کارشان مشارکت داشته باشند، فرسودگی کمتر و رضایتمندی شغلی بیشتری از خود نشان دادند. همچنین احتمال اینکه کارکنانی که این فرصت را داشتند که در کنار یکدیگر به حل مساله بپردازند و بگویند تصمیم به ترک محل کار خود دارند هم کمتر شده بود که برای سازمان‌هایی که سعی دارند نیروهای ارزشمندشان را حفظ کنند یک مزیت کلیدی به‌‌‌حساب می‌‌‌آید.

5- مدیران سازمانتان را تشویق کنید تا از نیازهای شخصی کارکنان حمایت کنند. خیلی از کارکنان مسوول نگهداری از کودک یا فرد سالمندی هستند و در تلاش برای ایجاد تعادل بین کار و زندگی شخصی‌‌‌شان با چالش‌‌‌هایی مواجه‌‌‌اند. تحقیقات نشان می‌دهند داشتن مدیرانی که نسبت به چالش‌‌‌های این دسته همدلی و همراهی بهتری دارند نه‌‌‌تنها وضعیت رفاه و سلامت روان کارکنان را بهبود می‌‌‌بخشد که به سود کارفرمایان هم عمل می‌کند، چون کارکنانی که چنین مدیرانی دارند رضایت بیشتری از کار و درنتیجه عملکرد بهتری دارند و علاقه کمتری به ترک کار نشان می‌دهند.

واقعیت روشن است. روش‌های مدیریتی که رفاه و آرامش کارکنان را بهبود می‌‌‌بخشند، به نفع کارفرما هم عمل می‌کنند. جای تعجبی هم ندارد. در درازمدت، شرکت‌هایی که به سلامت و رفاه کارکنانشان اهمیت می‌دهند، کارکنانی خواهند داشت که به سلامت و رفاه شرکت اهمیت می‌دهند و این نتیجه‌‌‌ای است که تمام رهبران سازمانی خوب در پی آن هستند.