تغییر بازی صنایع به نفع بزرگ‌تر‏‏‌ها

در فروردین‌ماه عمدتا صنایع ریالی کوچک‌تر شرایط بسیار بدی دارند. با وجود این، به دلیل انتظارات در خصوص کاهش فاصله دلار آزاد و نیما، صنایع بزرگ و دلاری بورس، عملکرد بهتری داشتند. تحولات قیمتی بورس کالا نیز به‌شدت بر عملکرد صنایع بزرگ اثرگذار بوده است.

به نظر می‌‌‌رسد تا زمانی که این انتظارات تقویت می‌‌‌شود، به طور موقت و در کوتاه‌مدت صنایع بزرگ برنده بازار خواهند بود. اما بعید به نظر می‌‌‌رسد که سال جدید سال خوبی برای بزرگ‌ترها باشد.

رشد نیما؛ محرک دلاری‌‌‌ها

اتفاقی که در بورس تهران، به‌واسطه افزایش فاصله دلار آزاد و نیما افتاده، انتظاراتی را در خصوص صنایع بزرگ به وجود آورده است. این درحالی است که هم‌اکنون، محصولات فولادی و فلزات گرانبها در بورس کالا، با دلار بیش از 50هزار تومان معامله می‌‌‌شوند. با توجه به شرایط نرخ ارز و ثبات نسبی در سطوح فعلی، انتظار می‌‌‌رود که دلار نیما تا 50هزار تومان رشد کند. در این صورت، این نماگر، افزایش 25درصدی را تجربه می‌‌‌کند. با این حال، بازهم فروش در بورس‌کالا با نرخ‌‌‌های بالا صرفه بهتری دارد. هم‌‌‌اکنون تولیدکنندگان ورق نرخ‌‌‌های بالایی را برای ورق‌‌‌های خود پیشنهاد می‌‌‌دهند و معاملاتی را با نرخ‌‌‌های مذکور انجام می‌‌‌دهند. فولاد خوزستان، در بورس کالا شمش‌‌‌های فولادی خود را با دلار 45هزار تومانی به فروش می‌‌‌رساند. با این حال، رشد نرخ نیما برای شرکت‌‌‌هایی خوب است که فروش صادراتی قابل توجهی دارند. بنابراین همچنان صنایع دلاری پتانسیل بالایی دارند تا در کوتاه‌مدت بخشی از عقب‌ماندگی خود را جبران کنند.

در میان عملکرد ماهانه صنایع، مواد شیمیایی و فلزات گرانبهای غیرآهنی، با ثبت بازدهی حدود 4درصدی از سایر صنایع جلوتر هستند.

 رشد شاخص صنعت مواد شیمیایی به دلیل گپ بالای دلار آزاد و نیماست که به نظر می‌‌‌رسد جبران شود. اما فلزات گرانبها، در فروردین‌ماه با افزایش قیمت‌‌‌های جهانی همراه شدند.

 ضمن آنکه مس با قیمتی در محدوده 500میلیون تومان به ازای هر تن در بورس کالا معامله شد و قیمت مس جهانی بالای 9هزار و 700دلار و قیمت روی هم  2هزار و 700دلار را به خود دید. به نظر می‌‌‌رسد با توجه به تقاضای بالای این فلزات، صورت‌‌‌های مالی خوبی در انتظار این صنایع باشد.

پس از دوصنعت مذکور، آهن و فولاد و سیمان نیز شرایط بهتری داشتند. بازدهی 1.71درصدی شاخص فولادی‌‌‌ها و بازدهی یک‌درصدی صنعت سیمان، قابل توجه بوده است و کارنامه بهتری را نسبت به شاخص کل برجای گذاشتند. با وجود آنکه بازارهای جهانی تحرکات شدیدی نداشته و حتی به‌واسطه کاهش رشد اقتصادی چین، چشم‌انداز تاریکی در انتظار صنعت فولاد است، فولادی‌‌‌ها به امید رشد دلار نیما نشسته‌‌‌اند. حجم معاملات آهن اسفنجی در بورس‌کالا طی اولین ماه از سال بالاست و ارزش معاملات نیز حاکی از آن است که حدود 13همت آهن اسفنجی در بورس کالا معامله شده است که رکورد جدیدی در معاملات این محصول میانی است. ارزش معاملات شمش فولاد نیز طی فروردین‌ماه دوباره پس از دوماه به بالای 14همت رسید. به همین سبب، احتمال آنکه صنایع بزرگ‌‌‌تر گزارش‌‌‌های ماهانه خوبی را طی اولین‌ماه از سال جدید ارائه دهند، بالاست.

 بازدهی صنایع مذکور، در حالی اتفاق افتاده است که صندوق‌‌‌های بخشی بازدهی به مراتب بدتری داشتند. در این میان، تنها صندوق «سمان» در فروردین‌ماه موفق شده است بازدهی 3.4درصدی را به ثبت برساند و از شاخص صنعت سیمان جلو بیفتد. صندوق پتروآگاه، طی این مدت، بازدهی منفی 8.9درصدی داشته و بازدهی «استیل»، حدود منفی 3درصد بوده است. به نظر می‌‌‌رسد بازدهی ضعیف صندوق‌‌‌های بخشی، عمدتا به دلیل عدم استفاده از بازار مشتقه و کارکرد پوشش ریسک آن است. برخی از کارشناسان معتقدند که استفاده از اختیار فروش در پرتفوی چنین صندوق‌‌‌هایی می‌‌‌تواند مانع ریزش بیشتر ارزش دارایی آنان شود.

سایر صنایعی که از آنها صحبت به میان نیامده است، عمدتا بازدهی منفی داشتند و موفق به ثبت بازدهی برای سهامداران نشدند. صنایع اوره و پالایشی، بازدهی منفی 1.1درصد و منفی 1.55درصدی را برای سهامداران خود به همراه داشتند. چشم‌‌‌انداز تاریک نفت و کاهش کرک‌اسپردها سبب شده است تا این دو صنعت که بیشترین حساسیت را نسبت به نرخ‌‌‌های جهانی دارند، در وضعیت ناگواری به سر ببرند. نکته قابل توجه آن است که همه صنایع کوچک‌‌‌ که نرخ آنها به دلار وابسته است نسبت به دلیل هیجانات منفی بازار، بازدهی کمتر از شاخص هموزن داشتند، به طوری که در نهایت حدود 5هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار خارج شده است. با وجود آنکه تمرکز بر صنایع بزرگ بازار است و احتمالا در کوتاه‌مدت هیجان مثبت بازار با رشد شاخص این صنایع آغاز می‌‌‌شود، همچنان به دلیل وجود موانع داخلی، نظیر عدم تعیین برخی از متغیرها در بودجه و سیاست‌‌‌های مالی و ارزی دولت، احتمالا این صنایع از رشد قیمت دلار جا می‌‌‌مانند. این امر عقب‌ماندگی بورس از سایر بازارها را رقم خواهد زد.