دیابت نوع ۲ در طول بارداری

زنان مبتلا به دیابت نوع 2 نیاز به مراقبت بیشتری در طول دوران بارداری دارند. در صورتی که مراقبت های ویژه به منظور کنترل قند خون انجام شود، زنان مبتلاء به دیابت نوع 1 و 2 می توانند بارداری بی خطری را تجربه کنند. زنان دیابتی در صورتی که دستورالعمل های پزشک را به دقت رعایت کنند، می توانند فرزندانی سالم به دنیا آورند. این نوع دیابت به عنوان دیابت حاملگی نیز نامیده می شود. عوارض خطرناک برای زنان مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 بسیار بالاتر از زنان با دیابت حاملگی می باشند. سبک زندگی بی تحرک و رژیم غذایی نامناسب منجر به چاقی می گردد و عوامل ژنتیکی مانند سابقه ی خانوادگی نیز مسئول توسعه ی دیابت نوع 2 در زنان می باشد.

دیابت نوع 2 چیست؟

دیابت نوع 2 بیماری بوده که در آن سلول های بدن به انسولین مقاومت نشان می دهند. این سلول ها نمی توانند به هورمون انسولین پاسخ دهند و از این رو گلوکز از خون جذب نمی شود. به منظور پایین آوردن سطوح بالای قند خون، غده ی پانکراس شروع به انتشار مقدار زیادی انسولین می کند. ظرفیت پانکراس به منظور تولید انسولین محدود بوده و در نهایت مقدار انسولین به منظور پایین آوردن سطوح بالای قند خون کافی نمی باشد. دیابت نوع 2 در افراد مسن شایع تر بوده اما این روزها کودکان و بزرگسالان نیز به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند. تشنگی بیش از حد، ادرار زیاد و درمان آهسته ی زخم ها برخی از علائم شایع دیابت در زنان می باشد.

عوارض مربوط به دیابت نوع 2 در طول بارداری

قبل از کشف انسولین، زنان مبتلا به دیابت در طول بارداری در معرض خطرات بالایی بودند. اما امروزه، این زنان می توانند یک بارداری و زایمان بی خطر را تجربه کنند. زنان مبتلا به دیابت نوع 2 قبل از لقاح نیاز به کنترل سطوح قند خون دارند. سطوح قند خون آن ها باید به صورت روزانه تحت نظارت قرار گرفته و بر این اساس دوز انسولین مورد نیاز آنان تنظیم گردد. بدون کنترل قند خون و رژیم غذایی مناسب، یک زن باردار مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است با مشکلات مختلفی در طول بارداری مواجه شود. در این جا به برخی عوارض ایجاد شده توسط سطوح قند خون بالا در طول بارداری اشاراتی خواهیم کرد.
سطوح بالای قند در سه ماهه ی اول منجر به افزایش احتمال سقط جنین و نقص مادرزادی که شامل نقص در قلب، ستون فقرات و لب های نوزاد می باشد، می گردد. زنان با ای وان سی بیشتر از 8 درصد یا متوسط گلوکز خون بیشتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر در معرض خطر بالای سقط جنین یا نقص های هنگام تولد قرار دارند. تست خون به نام ای وان سی می تواند یک بار در ماه در طول بارداری انجام شود. زنان باید سعی کنند ای وان سی خود را تا زیر 7 درصد و در صورت ممکن، زیر 6 درصد حفظ کنند.
زنانی که دارای سطوح بالای قند خون در سه ماهه ی اول بارداری خود هستند، کودکانی بزرگتر از اندازه ی طبیعی خواهند داشت. وزن این کودک نیز بیش از حد خواهد بود. در نتیجه، سزارین تنها گزینه برای تولد نوزاد می باشد. این امر می تواند منجر به صدمات و عوارضی در طول زایمان گردد.
سطوح قند خون بالا در طول بارداری می تواند منجر به افزایش سطوح فشار خون گردد. تورم در صورت و پا از علائم شایع فشار خون بالا در طول بارداری می باشد. این بیماری به عنوان مسمومیت حاملگی نامیده شده که می تواند علائمی مانند پروتئین بالا در ادرار نشان دهند. این یک بیماری جدی بوده و باید با درمان مناسب از این بیماری پیشگیری کرد.
نکاتی به منظور پیشگیری عوارض دیابت در طول بارداری

نظارت بر سطوح قند خون

زنانی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستند، باید سطوح گلوکز خون خود را در محدوده ی نرمال حفظ کنند. در صورتی که قصد باردار شدن دارند، باید قبل از اقدام به این کار با یک متخصص غدد مشورت کنید. در طول بارداری نیز باید به صورت منظم با متخصص غدد و متخصص زنان مشورت کرده و سطوح قند خون خود را به طور منظم بررسی کنند.

رژیم غذایی مناسب

رژیم غذایی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 در طول بارداری باید شامل غذاهایی با شاخص قند خون پایین باشد. این غذاها گلوکز را به جریان خون آزاد کرده و باعث پیشگیری از بالا رفتن سطح قند خون می گردد. بنابراین به حفظ سطح پایدار قند خون کمک می‎کنند. دانه ی گندم، سبوس، جو دو سر، چاودار، سیب، آووکادو، گیلاس، زردآلو خشک، پرتقال، هلو، آلو، گلابی، مارچوبه، کلم بروکلی، بادمجان، کدو سبز، لوبیا قرمز پخته، ماست کم چرب و سویا برخی از غذاهای با شاخص قند خون پایین می باشند. زنان دیابتی می توانند از فیبرهای غذایی که در تعدادی از میوه ها و سبزیجات وجود دارد نیز استفاده کنند. فیبر به حفظ سطوح قند خون کمک می کند.
رژیم غذایی باید حاوی کربوهیدرات های پیچیده ای مانند کربوهیدرات های یافت شده در لوبیا، آجیل، سبزیجات و غلات باشد. کربوهیدرات های پیچیده به آرامی هضم شده و منجر به نوسانات شدید در سطوح قند خون نمی گردند. زنان با دیابت نوع 2 باید غذاهای حاوی چربی پایین مصرف کنند. این زنان می توانند ماهی، گوشت بدون چربی، سویا، گردو، مرغ، حبوبات و روغن های گیاهی مایع مصرف کنند. آن ها باید از خوردن غذاهایی مانند چربی های اشباع شده، غذاهای فراوری شده، نمک اضافی و غیره اجتناب کنند.

مشورت منظم با پزشک

زنان مبتلا به دیابت نه تنها در طول دوران بارداری نیاز به انسولین بیشتری دارند، بلکه آن ها نیاز به دوز های مختلف در زمان های مختلف نیز دارند. دوزهای انسولین ممکن است در طول دوران بارداری تغییر کند. مشورت منظم با پزشک به منظور مدیریت سطوح قند خون ضروری می باشد. مقدار مطلوب کالری، مصرف کربوهیدرات و انواع وعده های غذایی در طول روز باید بعد از مشورت با پزشک برنامه ریزی شود. این زنان باید مولتی ویتامین های دوران بارداری و مکمل های اسید فولیک بعد از مشورت با پزشک مصرف کنند. تا حد ممکن از مصرف داروهای خوراکی دیابت در طول دوران بارداری خودداری گردد.

ورزش منظم

زنان دیابتی باردار می توانند ورزش های خفیفی مانند پیاده روی انجام دهند. بدون ورزش و تنها استفاده از رژیم غذایی مناسب کمکی به کنترل سطح قند خون نمی کند. ورزش برای تعادل هورمونی و عملکرد نرمال متابولیکی ضروری می باشد.

سطوح قند خون در طول دوران بارداری

زنان باردار بیش از هر زمان دیگری نیاز به مدیریت بیماری خود دارند. با کمک پزشک، آن ها می توانند برنامه ریزی مناسبی برای وعده های غذایی، دوزهای انسولین و فعالیت های خود داشته باشند. آن ها باید انجام تست سطح قند خون را یاد بگیرند چون نیاز به انجام 2 تا 4 مرتبه تست در طول روز دارند.
جدول زیر سطوح قند خون مطلوب در طول دوران بارداری را نشان می دهد.
توصیف سطح نرمال (میلی گرم در دسی لیتر)
سطح قند خون ناشتا کمتر یا برابر با 95
سطح قند خون قبل از غذا کمتر یا برابر با 100
سطح قند خون یک ساعت بعد از غذا کمتر یا برابر با 140
سطح قند خون دو ساعت بعد از غذا کمتر یا برابر با
میانگین قند خون مویرگی کمتر یا برابر با 100
سطح گلوکز در شب بیشتر از 60
زنان مبتلا به دیابت نوع 2 باید سطح قند خون خود را چندین بار در طول روز چک کنند. مراقبت های قبل از لقاح و همچنین در طول بارداری برای مادر و کودک بسیار ضروری می باشد. با رژیم غذایی مناسب و ورزش، زنان دیابتی می توانند بارداری بی خطری را تجربه کنند.