در میان این همه هیاهو و حاشیه‌ای که در موسیقی کشور به وجود آمده است، خبر درگذشت استاد «فرهنگ شریف» هم، غمی دیگر بر جان جامعه‌ی موسیقی گذاشت. فرهنگ شریف نوازنده‌ی برجسته‌ی تار کشورمان روز چهارشنبه 17 شهریورماه در سن 85 سالگی درگذشت. با بنیتا همراه باشید تا نگاهی به زندگی این استاد فقید داشته باشیم.
فرهنگ شریف، در سال 1310 به دنیا آمد. در «آمل» مازندران. تا دوسالگی در زادگاهش زندگی کرد و سپس همراه خانواده‌اش راهی تهران شد. نوازنده‌ی صاحب سبک تار. وی از چهار سالگی تحت تأثیر آموزش موسیقی به وسیله پدرش و نیز رفت و آمد بزرگان موسیقی به منزل آن‌ها خصوصاً «عبدالحسین خان شهنازی» برادر «علی اکبرخان شهنازی»، موسیقی را فرا گرفت. پدر فرهنگ شریف دکتر داروساز بود و با اهل هنر نیز معاشرت می‌کرد.
وی تار را نزد استادان عبدالحسین شهنازی و «مرتضی نی داوود»، تارنوازان بزرگ اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی آموخت، اما شیوه‌ی نوازندگی وی به اساتیدش شباهتی ندارد و مخصوص خود اوست. وی تکنواز و بداهه‌نوازی برجسته بود.
در سن دوازده سالگی نخستین تک نوازی خود را که به صورت زنده از رادیو پخش می‌شد با موفقیت اجرا کرد و به دنبال آن در اغلب برنامه‌های «گل‌ها» به عنوان تک نواز آواز، خوانندگان برنامه را همراهی می‌کرد. او تار نوازى است برخاسته از عصر ویولن در موسیقى معاصر ایرانى. براى آن‌ها که هم‌دوره او هستند و موسیقى را نه از طریق کاست و سى.دى و ...، بلکه از طریق نشستن پاى رادیوى یک موج تهران سال‌های 1330 شنیده‌اند، درک این موضوع چندان مشکل نیست.
کودکى فرهنگ، مصادف با یکى از حساس‌ترین دوران تاریخ بوده است؛ هم از لحاظ سیاسى ـ اجتماعى و هم از لحاظ موسیقى. در این دوره (1324ـ1312)، موسیقى اصیل ایرانى، یک بار در میانه سلطنت «رضا شاه» طرد شد و آموزش موسیقى کلاسیک اروپایى در هنرستان ها برنامه رسمى موسیقى کشور ابلاغ گردید و یک بار هم با آغاز سلطنت «محمدرضا شاه» و آزادی‌های اجتماعى برخاسته از هرج و مرج جامعه و درگیر شدن با جنگ جهانى دوم (1324ـ1318)،همان موسیقى طرد شده، رواج و رونق فوق‌العاده یافت و تحولات اجتماعى ایران برداشت‌های تازه و فضاهاى جدیدى را در موسیقى ایرانى پدیدار می‌کرد. . عصر تار در موسیقى ایرانى بعد از دوره «میرزا حسینقلى« و «درویش» تمام شده بود و بعد از کنار رفتن شاگردانشان همچون نى داوود، «موسى معروفى»، علی‌اکبر شهنازى و ... از صحنه‌های موسیقى در اواسط دهه ،1320 تار تبدیل شده بود به سازى دست چندم، در رده‌ای پایین‌تر از ویولن، پیانو و قره‌نی. حدود یک دهه بعد (دهه 1340ـ1330) که موسیقیدانان جوانى (از متولدین سال‌های 1315ـ1305) در برنامه‌های موسیقى رادیو تهران درخشیدند، در کنار نام‌هایی چون «پرویز یاحقى»، «حبیب‌الله بدیعى»، «حسن کسایى»، «جهانگیر ملک»، «همایون خرم»، «رضا ورزنده» و بسیارى دیگر، تنها فرهنگ شریف بود که تار می‌نواخت. هنگامى که عبدالحسین شهنازى درگذشت، فرهنگ شریف پانزده ساله بود؛ و بایستى آموزشى را ادامه می‌داد. متأسفانه اطلاعات خیلى دقیقى از سال‌های آموزش او در دست نیست، در یکى دو منبع آمده است که او از محضر استاد علی‌اکبر شهنازى و استاد مرتضى نى داوود، دو نوازنده بزرگ در سال‌های 1320ـ1300 استفاده کرده است. فرهنگ شریف در سال‌های 1356ـ1331 در برنامه‌های مختلف موسیقى رادیو، تلویزیون و جشن هنر شیراز شرکت کرد. صداى ساز او همه جا شاخص بود و دوستداران خود را در بین ایرانیان تمام جهان، حفظ کرده است.
از نمونه‌های بسیار زیباى نوازندگى او، اولین برنامه آوازى زنده یاد «محمودى خوانسارى» است که شادروان «محمودى» نیز همیشه از آن به زیبایى یاد می‌کرد. فرهنگ شریف چند سالی را در دانشگاه‌های مطرح آمریکا به امر آموزش موسیقی مشغول بود. او نخستین هم‌نوازی را با خوانندگانی چون محمودی خوانساری،محمدرضا شجریان و «اکبر گلپایگانی» داشت و نخستین تصنیف اکبر گلپایگانی از ساخته‌های اوست.
فرهنگ شریف در کارنامه هنری خود با خوانندگانی چون «تاج»، «غلامحسین بنان»، شجریان، محمودی خوانساری، «ایرج» و ... هم نوازی داشته است و در چند فستیوال بین‌المللی از جمله فستیوال موسیقی «برلین» توانسته است ساز تار را به خوبی به جهانیان بشناسد. هم‌نوازی وی با شجریان در آواز همایون از جمله به یادماندنی‌ترین آثار آوازی این استاد و شجریان به شمار می‌رود.
وی دارای گواهی‌نامه درجه یک هنری معادل دکترا است که در دوره‌ی ریاست جمهوری «محمد خاتمی» به وی اهدا شده است.
استاد شریف سال‌های پ‍ایانی خود را در کشور و با دست و پنجه نرم کردن با بیماری گذراند. در این اواخر علاوه بر بیماری با مشکلات مالی نیز دست به گریبان بود، به گونه‌ای که ناچار به فروش ساز اصلی خود شد. این استاد بزرگ سرانجام در روز 17 شهریورماه امسال برای همیشه چهره در نقاب خاک کشید اما صدای سازش در گوش ایرانیان طنین‌انداز خواهد بود.
روانش شاد.
