فرادید؛ در سه ماهه اخیر با سیلی از افزایش کیفیت
خودروهای تولید داخل مواجه شدهایم که بسیاری از کارشناسان با دیده شک و تردید به
ان نگاه می کنند. افزایش یکباره ستارههای خودروهای چینی از برندهایی نظیر چری و
جک در کنار رشد تعداد ستارههای محصولات دو شرکت ایران خودرو و سایپا در حالی
نگرانکننده به نظر میرسد که مشاهده خودروهای داخلی از نمای نزدیک و نیز مراجع به
نمایندگی های خدمات پس از فروش، در بهترین حالت حاکی از ثبات و نه افزایش سطح
رضایتمندی خریداران داشته و تردیدهایی جدی در مورد میزان کیفیت محصولات داخلی را
در ذهن ایجاد میکند.
به گزارش فرادید، نگاهی به شیوه بررسی و امتیاز بندی خودروها و مطابقت آن با
روشهای جهانی نشان میدهد میتوان شکافهای عمیقی از دل گزارشهای کیفی شرکت
بازرسی و استاندارد ایران پیدا کرد، شکافهایی که به راحتی نیز قابل رفع نیستند. برای نمونه در حالی که قاعده سنجش میزان
رضایتمندی خریداران و یا میزان افزایش کیفیت خودروها در سنجشهای جهانی موسساتی
نظیر جی.دی پاور یا کانسیومر رپورتز کاملا شفاف است، شرکت بازرسی کیفیت و
استاندارد ایران تنها به ارائه آمار ماهانه میزان ستارههای هر خودرو بسنده کرده و
چیز چندانی از دلایل رشد ستارههای هر خودرو بازگو نمیکند.
برای نمونه در مورد
متاخر مشخص نیست خودرویی همچون سایپا 151 یا وانت پراید به چه علت افزایش کیفیت
یافته و هم سنگ محصولاتی نظیر دنا، جک اس5 و دو ستاره شده است؟ آیا استانداردهای
این خودرو در بخش ایمنی ارتقا یافته و یا سطح مواد به کار رفته در اتاق رشد داشته
است.
از دیگر سو موضوعی که شائبه شبههناک بودن گزارشهای
شرکت مذکور را تقویت میکند، همکاری تنگاتنگ و همکارانه با خودروسازان، ایدرو و
بخش دولتی به عنوان مالک بخشی از سهام شرکتهای بزرگ داخلی است که میتواند در جهتگیری
شرکت بازرسی تاثیر گذاشته و موجبات افزایش و یا کاهش ستارههای برخی محصولات را
سبب گردد. در عین حال انتخاب شیوه پیمانکاری برای بررسی سطح کیفیت خودروهای تولید
داخل از طریق موضوع دیگری است که با لحاظ آن میتوان به کلیت قضیه سنجش کیفیت شرکت
بازارسی ایراد گرفت.
در حالی که دو موسسه مشهور جی.دی پاور و کانسیومر رپورتز به
عنوان دو نهاد کاملا خصوصی، اطلاعات خود را مستقیما از مصاحبه با مشتریان به دست
میآورند، گفته میشود پروسه مذکور در ایران شکلی دیگر داشته و خودروسازان مستقیما
افراد را به شرکت بازرسی جهت مصاحبه معرفی میکنند. این مورد که می تواند به تورش
اطلاعات و نیز جهت دادن عمدی به نتیجه گزارشهای کیفی یا سطح رضایت منجر گردد، گویا
روش اصلی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران است و در مورد بسیاری دیگر از شرکتهای
داخلی فعال در حوزه بازرسی هم مصداق دارد.
در نهایت اینکه رشد صنعت تولید خودروی ایران از
مجرای نظارت دولتی هرگز محقق نخواهد شد و تا مادامی که دولت سهامدار، قانونگذار،
ناظر و بازیگر بازار خودرو است، نباید به افزایش واقعی سطح کیفیت خودروهای ایرانی
امیدوار باشیم و باید تنها نظارهگر سرریز
ستارهها روی دوش پراید و دیگر رفقای بیکیفیت این خودروی قدیمی بود.