علل اصلی ریزش مو

فشار جسمی
هر نوع ضربه جسمی مانند جراحی، تصادف با اتومبیل یا یک بیماری سخت، حتی آنفولانزا می‌تواند باعث ریزش موقت مو شود. این ضربه جسمی باعث ایجاد نوعی ریزش مو به نام  telogen effluvium می‌شود. مو یک چرخه زندگی با برنامه دارد: مرحله رشد، مرحله استراحت و مرحله ریزش. زمانی که یک اتفاق واقعاً استرس‌زا برایتان پیش می‌آید، ممکن است چرخه مو دچار شوک شود و موهای بیشتری را وارد مرحله ریزش کند. معمولاً این نوع ریزش 3 الی 6 ماه پس از ضربه جسمی مشاهده می‌شود.
راه‌حل: با این حال، خبر خوب این است که پس از تجدیدقوای بدن، موها مجدداً رشد می‌کنند.

بارداری
بارداری نوعی فشار جسمی است که باعث ریزش مو می‌شود. ریزش مویی که در اثر بارداری به وجود می‌آید، معمولاً پس از زایمان مشاهده می‌شود. زایمان ضربه جسمی بسیار تکان‌دهنده‌ای است.
راه‌حل: اگر دچار این نوع ریزش مو هستید، مطمئن باشید که طی چند ماه موهایتان مجدداً رشد خواهند کرد. این نوع ریزش مو امری طبیعی است و خودبه‌خود از بین می‌رود.

میزان زیاد ویتامین A
مصرف بیش‌ازاندازه مکمل‌ها یا داروهایی که دارای ویتامین A هستند، باعث ریزش مو می‌شود. میزان مناسب این ویتامین در روز برای افراد بالغ و کودکان بالای 4 سال، 5000 واحد بین‌المللی است. این در حالی است که ممکن است مکمل‌های غذایی بین 2500 الی 10000 واحد ویتامین A داشته باشند.
راه‌حل: این نوع ریزش مو که در اثر میزان زیاد ویتامین A به وجود می‌آید، برگشت‌پذیر است و با توقف مصرف میزان اضافه ویتامین A، موها مجدداً رشد خواهند کرد.

کمبود پروتئین
اگر به اندازه کافی پروتئین مصرف نمی‌کنید، بدن شما با توقف رشد مو، پروتئین را جیره‌بندی می‌کند. این نوع ریزش ممکن است 2 الی 3 ماه پس از کاهش مصرف پروتئین، اتفاق بیفتد.
راه‌حل: منابع بسیار خوبی برای پروتئین وجود دارد، از جمله ماهی، گوشت و تخم‌مرغ. اگر گوشت یا محصولات حیوانی نمی‌خورید، می‌توانید از سبزی‌هایی که سرشار از پروتئین هستند، مانند نخود سبز استفاده کنید.

طاسی مردان
نزدیک به دوسوم مردان تا سن 60 سالگی دچار ریزش مو می‌شوند و اغلب این ریزش به دلیل طاسی الگویی است. این نوع ریزش مو به دلیل گروهی از ژن‌ها و هورمون‌های جنسی مردان اتفاق می‌افتد و معمولاً یک الگوی کلاسیک دارد که مو در قسمت شقیقه‌ها عقب می‌رود و خط مویی به شکل M ایجاد می‌کند.
راه‌حل: یک سری کرم‌های موضعی مانند ماینوکسیدیل (Minoxidil) و داروهای خوراکی مانند Finasteride وجود دارند که باعث توقف ریزش یا حتی رشد مجدد مو می‌شوند. همچنین جراحی کاشت یا پیوند مو نیز راه‌حل دیگری برای این نوع ریزش مو محسوب می‌شود.

ریزش موی ارثی
ریزش مویی که الگوی خاصی دارد و در زنان اتفاق می‌افتد، androgenetic alopecia نام دارد. این نوع ریزش مو در واقع همان طاسی سر الگویی مردان است که در زنان مشاهده می‌شود. اگر در خانواده شما، زنان در سن خاصی ریزش مو پیدا می‌کنند، احتمالاً شما نیز دچار این مشکل خواهید شد. برخلاف مردان، خط موی زنان عقب نمی‌رود، بلکه فاصله موها از هم بیشتر شده و موها به شدت نازک می‌شوند.
راه‌حل: زنان نیز مانند مردان می‌توانند از ماینوکسیدیل استفاده کنند تا موهایشان مجدداً رشد کند یا حداقل موهای باقی‌مانده را حفظ کنند. این دارو در تمام داروخانه‌ها موجود است و برای استفاده زنانی که دچار چنین ریزش مویی هستند، مناسب است.

هورمون‌های زنانه
همان‌طور که تغییرات هورمون‌ها در حین بارداری می‌تواند باعث ریزش مو شود، تغییر یا قطع مصرف قرص‌های کنترل بارداری نیز ممکن است باعث ایجاد چنین شرایطی شوند. این امر ممکن است باعث ایجاد ریزش موی telogen effluvium نیز شود و اگر در خانواده خود سابقه ریزش مو دارید، احتمال ابتلا به آن بیشتر است. تغییر تعادل هورمون‌ها که در دوره یائسگی اتفاق می‌افتد نیز چنین شرایطی را ایجاد می‌کند. در این حالت، دریافت‌کننده‌های هورمون مردانه استروئید در پوست سر فعال می‌شوند. فولیکول‌های مو بسیار کوچک شده و ریزش مو آغاز می‌شود.
راه‌حل: اگر نسخه پزشک برایتان مشکل ایجاد کرده، با وی صحبت کرده و روش کنترل بارداری خود را تغییر دهید. توقف مصرف داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری نیز باعث ریزش مو می‌شود؛ اما این حالت موقتی است. مشکل خود را با استفاده از رژیم‌های غذایی زیبایی که به مو آسیب می‌رسانند، حادتر نکنید.

فشار احساسی
فشار احساسی در مقایسه با فشار جسمی کمتر باعث ایجاد ریزش مو می‌شود؛ اما به عنوان مثال به هنگام طلاق، پس از مرگ یک عزیز یا پرستاری از والدین پیر اتفاق می‌افتد. اغلب اوقات فشار احساسی باعث ریزش ناگهانی مو نمی‌شود. این شرایط معمولاً مشکلی که قبلاً وجود داشته، شدیدتر می‌کند.
راه‌حل: اگر دچار ریزش مو در اثر فشار احساسی هستید، باید بدانید این موضوع به تدریج از بین می‌رود. اگرچه مشخص نیست که کاهش فشار به موها کمک می‌کند یا خیر؛ اما بهتر است فشار احساسی کمتر شود. اقداماتی مانند ورزش کردن، گفتاردرمانی یا برخورداری از حمایت بیشتر به کاهش فشار احساسی کمک می‌کند.

کم‌خونی
تقریباً از هر 10 زن 20 الی 49 ساله، یک نفر به کم‌خونی ناشی از فقر آهن مبتلا است که به راحتی می‌تواند باعث ریزش مو شود. این مشکل قابل‌حل است و پزشک شما پس از انجام یک آزمایش خون، متوجه کم‌خونی شما می‌شود.
راه‌حل: یک مکمل غذایی دارای آهن به راحتی این مشکل را رفع می‌کند. علائم دیگر کم‌خونی علاوه بر ریزش مو، عبارت‌اند از خستگی، سردرد، سرگیجه، پوست رنگ‌پریده و دست‌وپاهای سرد.

کم‌کاری غده تیروئید
غده تیروئید یک قلمبگی کوچک است که در گردن قرار گرفته و هورمون‌هایی که برای سوخت‌وساز بدن، رشد و نمو ضروری هستند، تولید می‌کند. زمانی که به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نشود، باعث ریزش مو می‌شود. پزشک شما یک سری آزمایش برای علت واقعی ریزش مو انجام می‌دهد.
راه‌حل: داروهای تیروئید این مشکل را برطرف خواهند کرد. زمانی که سطح هورمون‌های تیروئید به حالت عادی بازگردند، موهایتان نیز به حالت عادی برمی‌گردد.

کمبود ویتامین B
کمبود ویتامین B یک علت دیگر ریزش مو محسوب می‌شود.
راه‌حل: همانند کم‌خونی، این مشکل نیز با مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین B رفع می‌شود. همچنین می‌توانید یک سری تغییرات در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. ویتامین B در ماهی، گوشت، سبزی‌های دارای نشاسته و میوه‌های غیر از مرکبات وجود دارد.

ریزش مو در اثر خودایمنی
این مشکل Alopecia Areata نیز نامیده می‌شود و در اثر فعالیت بیش‌ازاندازه سیستم ایمنی به وجود می‌آید. در این حالت بدن سردرگم شده و موها را به عنوان یک عامل خارجی می‌بیند. سپس به موها حمله می‌کند.
راه‌حل: تزریق استروئید، اولین روش درمانی برای این بیماری محسوب می‌شود که در اثر آن، ریزش مو به صورت تکه‌های گرد روی سر مشاهده می‌شود. داروهای دیگر مانند ماینوکسیدیل نیز ممکن است تجویز شود. روند این بیماری قابل پیش‌بینی نیست. ممکن است ریزش مو متوقف شود و بعد از مدتی دوباره شروع شود.

لوپوس
بیماری‌های خودایمنی دیگر مانند لوپوس نیز باعث ریزش مو می‌شوند. متأسفانه این نوع ریزش مو ممکن است درمان نشود و موها هرگز دوباره رشد نکنند.
راه‌حل: اگر ریزش مو در حد متوسط است، شاید بتوانید از یک مدل موی جدید بهره ببرید تا ریزش مو را مخفی کنید. به عنوان مثال، موهای کوتاه بهتر می‌توانند بخش‌های طاس را بپوشانند.

کاهش وزن ناگهانی
کاهش وزن ناگهانی نیز نوعی ضربه جسمی است که باعث نازک شدن موها می‌شود. حتی اگر کاهش وزن برای شما خوب باشد، باز هم ریزش مو اتفاق می‌افتد. ممکن است کاهش وزن به بدن فشار بیاورد یا در اثر تغذیه نامناسب و کمبود برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی ریزش مو ایجاد شود. همچنین ریزش مو به همراه کاهش وزن چشمگیر ممکن است نشانه یک نوع اختلال در خوردن به نام بی‌اشتهایی یا Bulimia باشد.
راه‌حل: به نظر می‌رسد کاهش وزن ناگهانی به بدن شوک می‌دهد و شما 6 ماه دچار ریزش مو می‌شوید. بعد از این مدت، موها مجدداً رشد می‌کنند.

شیمی‌درمانی
برخی داروهای سرطان باعث ریزش مو می‌شوند. شیمی‌درمانی مانند یک بمب هسته‌ای است و به سرعت سلول‌های در حال تقسیم را از بین می‌برد. این به معنی از بین رفتن سلول‌های سرطانی است؛ اما سلول‌های در حال تقسیم دیگری مانند سلول‌های مو را نیز از بین می‌برد.
راه‌حل: زمانی که شیمی‌درمانی متوقف شود، موها مجدداً و احتمالاً با یک بافت یا رنگ متفاوت رشد می‌کنند. محققان در حال کار بر روی داروهایی هستند که سرطان را درمان کرده و چنین مشکلی ایجاد نکند.

سندرم تخمدان کیست‌ساز
این سندرم یک عدم تعادل در هورمون‌های جنسی زنانه و مردانه است. میزان زیاد استروئید باعث ایجاد کیست‌های تخمدانی، افزایش وزن، افزایش احتمال ابتلا به دیابت، تغییر در عادت ماهیانه، نازایی و نازک شدن مو می‌شود. از آنجا که هورمون‌های مردانه در این سندرم زیاد هستند، ممکن است زنان موهای بیشتری روی صورت و بدن خود داشته باشند.
راه‌حل: درمان این سندرم باعث اصلاح میزان هورمون‌ها شده و برخی از تغییرات به حالت عادی بازمی‌گردند. درمان شامل رژیم غذایی، ورزش، گاهی قرص‌های پیشگیری از بارداری و درمان‌های خاص برای نازایی یا دیابت می‌شود.

داروهای ضدافسردگی، کاهش غلظت خون و غیره
یک سری داروهای خاص باعث ریزش مو می‌شوند. رایج‌ترین این داروها، داروهای رقیق کردن خون و فشارخون هستند. از جمله داروهای دیگر می‌توان به متوترکسات، لیتیم، داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند ایبوپروفن و یک سری داروهای ضدافسردگی اشاره کرد.
راه‌حل: اگر پزشک داروهایی تجویز کند که باعث ریزش مو می‌شود، با او صحبت کنید تا یا دوز دارو را کاهش دهد یا داروی دیگری را جایگزین داروی فعلی نماید.

تغییر بیش‌ازاندازه مدل مو
مدل‌های خاص و مواد شیمیایی طی چندین سال باعث ریزش مو می‌شود. مدل‌هایی مانند بافت محکم، موج‌دار کردن مو و استفاده از مواد شیمیایی برای صاف کردن مو، روش‌هایی که از روغن داغ یا هر نوع ماده شیمایی یا دمای بالا استفاده می‌کنند، باعث ریزش مو می‌شوند. این کارها باعث آسیب به ریشه مو می‌شوند و ممکن است مو مجدداً رشد نکند.
راه‌حل: علاوه بر این که نباید از این روش‌ها و مواد استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنیم پس از هر بار شامپو زدن از نرم‌کننده استفاده کنید، موهایتان را پس از شستن خشک کنید و از دستگاه‌های شکل‌دهنده و داغ، کمتر استفاده کنید.

Trichotillomania
این بیماری به عنوان یک اختلال کنترل عصبی طبقه‌بندی شده که باعث می‌شود افراد موهای خود را بکنند. این بیماری نوعی تیک است و باعث می‌شود افراد مدام با موهای خود بازی کنند و آن‌ها را بکشند. این امر باعث از بین رفتن محافظت طبیعی سر یعنی موها می‌شود. این بیماری اغلب قبل از سن 17 سالگی مشاهده می‌‌شود و در زنان 4 برابر بیشتر از مردان است.
راه‌حل: برخی داروهای ضدافسردگی برای درمان این بیماری مؤثر هستند؛ اما می‌توان از رفتاردرمانی نیز کمک گرفت.

افزایش سن
با ورود به دهه 50 و 60 زندگی، ریزش و نازک شدن مو در زنان بیشتر می‌شود. هنوز کاملاً مشخص نیست که علت این نوع ریزش چیست!
راه‌حل: متخصصین پیشنهاد می‌کنند این نوع ریزش درمان نشود. در نتیجه راه‌حل‌هایی همچون به‌کارگیری روش‌هایی مانند روسری، کلاه‌گیس و مدل مویی که ناحیه‌های خالی را پر کند، توصیه می‌شود.

استروئیدهای نیروبخش
اگر از استروئیدهای نیروبخش استفاده می‌کنید، از همان نوعی که برخی از ورزشکاران برای بزرگ کردن ماهیچه‌ها مصرف می‌کنند، ممکن است دچار ریزش مو شوید. استروئیدهای نیروبخش تأثیری همانند بیماری تخمدان کیست‌ساز در بدن دارند؛ زیرا مکانیسم هر دو یکسان است.
راه‌حل: این مشکل با قطع مصرف دارو حل می‌شود.