چگونه از سرطان سینه فرار کنیم؟

روزنامه اعتماد - بهار سرلک: سرطان سینه شایع‌ترین نوع سرطان در میان زنان اروپایی است. با وجودی که میانگین بقای پنج ساله -٨٢ درصد- طی ٣٠ سال گذشته به‌شدت بهبود یافته است، اما هنوز هم انتظار می‌رود از هر هشت زن، یک زن دچار سرطان سینه شود. (این مقدار ١٠٠ برابر کمتر از مردان است.) بسیاری از عوامل خطرناک خارج از کنترل ماست؛ با بالا رفتن سن یا بلندی قد فرد پیشرفت این بیماری بیشتر می‌شود.

 

اگر چه ممکن است این ویژگی‌ها به عواملی مانند رژیم غذایی در کودکی، که به قد فرد در بزرگسالی مربوط است، نسبت داده شود اما یافته‌های تازه‌ترین تحقیقات نشان می‌دهد که زنان می‌توانند تا حدی این احتمالات را تغییر بدهند.

 

سوزانا بروان، پ‍ژوهشگر ارشد صندوق بین‌المللی تحقیقات سرطان در لندن، می‌گوید: «اینکه مردم بدانند در برابر این بیماری ضعیف نیستند، خیلی مهم است. گام‌هایی هست که با برداشتن آنها می‌توان به کاهش بروز خطر کمک کرد.» اوایل سال ٢٠١٧، صندوق بین‌المللی تحقیقات سرطان با همکاری انستیتوی امریکایی تحقیقاتی سرطان، ١٠٠ پژوهش را که شامل اطلاعات میلیون‌ها زن از سراسر دنیا می‌شود بررسی کرد. آنها شواهد محکمی دال بر کاهش خطر سرطان سینه با روش‌های سبک زندگی ساده کشف کردند. براون می‌گوید: «برای سالم‌تر شدن هیچ‌وقت دیر نیست. اما هر چه زودتر، بهتر.»

 

 

با این روش‌ها می‌توانید خطر بروز این بیماری را کمتر کنید:

الکل خادم سرطان است

مصرف الکل فقط خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف را، از جمله سرطان روده بزرگ و سرطان کبد، افزایش می‌دهد. یک نوشیدنی در یک روز احتمال پیشرفت سرطان سینه را تا ١٠ درصد افزایش می‌دهد. با نوشیدن دو نوشیدنی این میزان را دو برابر و به ٢٠ درصد می‌رسد. جولیان کیم، سرطان‌شناس در موسسه CancerCare Manitoba، می‌گوید: «بسیاری از زنان با شنیدن این خبر شوکه می‌شوند. آنها الکل مصرف می‌کنند و فکر می‌کنند تاوان این کارشان را نخواهند پرداخت.» الکل میزان استروژن را بالا می‌برد؛ استروژن مانند هورمون‌های دیگر، پیام‌هایی را که مربوط به تقسیم سلولی است به مغز می‌رساند. عامل طول عمر افزایش یافته استروژن با سرطان سینه در ارتباط است.

به همین دلیل است که تجربه نخستین عادت ماهیانه در ١٢ سالگی و تجربه یائسگی پس از ٥٥ سالگی از عوامل خطرناک این بیماری به شمار می‌روند. علاوه بر این‌ها، وقتی الکل وارد سوخت و ساز بدن می‌شود، به سمی به نام استالدهید تبدیل می‌شود که به دی ان‌‌ای صدمه می‌زند و توانایی ما را برای اصلاح این صدمه مخدوش می‌کند.

ادواردو ازمبوجا، پزشک راهنمای گروه تحقیقاتی داروسازی سرطان سینه اروپا در انستیتو جولز بوردت بروکسل، می‌گوید: «حتی مصرف کم الکل در طول روز هم خطر ابتلا به سرطان سینه را نسبت به کسانی که الکل مصرف نمی‌کنند، تا ٥ درصد افزایش می‌دهد.»

فعالیت بدنی داشته باشید

ورزش خطر ابتلای به سرطان سینه را کاهش و عدم فعالیت فیزیکی این خطر را افزایش می‌دهد. تاثیرات ایمنی به عوامل مختلفی وابسته است؛ در دوره پس از یائسگی به سر می‌برید یا نه، آیا میزان تمرینات ورزشی‌ای که انجام می‌دهید، متناسب است یا سخت (سطح تناسب یا سختی ورزش با صحبت کردن راحت در حین انجام ورزش تعیین می‌شود) و چه مقدار زمان به فعالیت بدنی اختصاص می‌دهید.

 

دکتر جیانت وایدیا، جراح سینه و استاد جراحی و سرطان‌شناسی دانشگاه کالج لندن، می‌گوید: «هر چه بیشتر ورزش کنید، خطر ابتلا به سرطان سینه را بیشتر کاهش داده‌اید.» تحقیقات نشان می‌دهد زنانی که در دوره پیش از یائسگی به سر می‌برند و فعالیت بدنی زیادی دارند این خطر را تا ١٧ درصد کاهش می‌دهند. حداقل ٣٠ دقیقه ورزش پرجست‌وخیز در روز را برای پیشگیری در نظر بگیرید اما به خاطر داشته باشید که هر نوع فعالیت بدنی بهتر از عدم فعالیت است.

 

دکتر کریستین فریدریش، دکتر اپیدمیولوژیک در سرویس سلامت آلبرتا که در تعیین کیفیت و کمیت عوامل تغییر و اصلاح انواع سرطان‌ها در سراسر کانادا نقش داشته است، می‌گوید: «می‌دانیم ورزش هم خطر ابتلا به حداقل ١٣ نوع سرطان را کاهش می‌دهد.» ظاهرا با فعالیت‌های بدنی گوناگونی می‌توان ایمنی جسم را در برابر سرطان سینه فراهم‌ آورد. ورزش سطح استروژن زنانی را که در دوره یائسگی به سر می‌برند، پایین می‌آورد و سیستم ایمنی بدن آنها را بهبود می‌بخشد. در معرض نور خورشید قرار گرفتن و دریافت ویتامین دی نیز می‌تواند تغییر شگرفی را پیش آورد. هر چند مطالعات بیشتری برای فهم تاثیر گونه‌های مختلف فعالیت بر سلول‌های بدن لازم است.

افزودن برنامه ورزشی به زندگی آشفته و شلوغ‌، چالش‌برانگیز است اما شاون چیری، مدیر ارشد بهبود سلامت در انجمن سرطان کانادایی، می‌گوید می‌توانیم تاثیرات این تغییر رویه را در محل کار و در شهرها اعمال کنیم؛ کارمندان می‌توانند از تخفیف‌های عضویت در باشگاه استفاده کنند یا راه‌هایی برای افزایش سطح فعالیت در محل کار بیابند. شهرها می‌توانند مسیرهایی برای دوچرخه‌سواری تعبیه کنند. او می‌گوید: «بدین شکل محیط زیست این افراد را تشویق می‌کند فعالیت بدنی بخشی از روزشان باشد.»

کنترل وزن در دوران یائسگی

داشتن اضافه وزن یا چاقی در بزرگسالی عامل خطرناک مشهودی برای سرطان سینه در دوران بعد از یائسگی است (مقوله‌ای که شامل اغلب موارد می‌شود؛ ٨٣ درصد سرطان‌های سینه پس از ٥٠ سالگی تشخیص داده می‌شوند) . افزایش وزن پس از یائسگی احتمال ابتلای به سرطان سینه را افزایش می‌دهد. دکتر جولیان کیم، در موسسه CancerCare Manitoba می‌گوید: «هر ١٠ کیلوگرمی که در دوران یائسگی به وزن بدن اضافه می‌شود با ١٨ درصد افزایش خطر نسبی ابتلا به سرطان سینه مرتبط است. » («خطر نسبی» به این معناست که شما ١٨ درصد بیشتر از دیگرانی که همسن شما هستند و شکل بدنی شما را دارند اما وزن اضافه نکرده‌اند، مستعد ابتلا به سرطان سینه هستید.

 

داشتن وزن سالم بطور پیوسته شما را در برابر گونه‌های دیگر سرطان، دیابت، بیماری‌های قلبی و سکته محافظت می‌کند.) دکتر ازمبوجا می‌گوید: «شواهد محکمی برای مرتبط کردن چاقی با سرطان وجود دارد.» ورزش کردن مشخص می‌کند که چرا وزن به تنهایی بر خطر ابتلا به سرطان سینه تاثیرگذار است.

 

هر چند پس از دوران یائسگی، بافت‌های چربی منبع اصلی استروژن به شمار می‌روند. محققان رابطه‌هایی میان چاقی و التهاب مزمن بافت‌های چربی که ممکن است مسوول خطر سرطان فزاینده در سینه باشد، یافته‌اند. همین امر در مورد میزان بالای انسولین به کار می‌رود. علت این امر هر چه که باشد، کنترل وزن، به خصوص پس از یائسگی، شما را در برابر سرطان سینه محافظت می‌کند.

پیشگیری با یک قرص

دکتر جولیان کیم از CancerCare Manitoba می‌گوید: «از میان سرطان‌های شایع‌تر- مانند ریه و روده- فقط یک نوع سرطان هست که می‌توان با دارو از بروز آن پیشگیری کرد و آن هم سرطان سینه است. » تاموکسیفن و رالوکسیفن که مانع‌گیرنده‌های استروژن در سلول‌های سینه می‌شوند، تا ٥٠ درصد خطر نسبی را کاهش می‌دهند. اکزمستین و آناستروزول (exemestane and anastrozole) می‌توانند باقی‌مانده استروژن را در زنانی که دوره یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، پایین بیاورند که همین امر می‌تواند به کاهش ٦٥ درصدی «خطر نسبی» بینجامد.

از درمان با تعویض هورمون اجتناب کنید

درمان با تعویض هورمون برای درمان نشانه‌های یائسگی، که با میزان رو به افول استروژن مشاهده شده مانند گرگرفتگی، اختلال در خواب و خشکی، واژن به کار می‌رود. این درمان شامل مصرف قرص یا برچسب مکمل استروژن- که گاهی با هورمون دیگری به نام پروژستین ترکیب شده است- می‌شود. اما متخصصان تخمین زده‌اند که درمان با تعویض هورمون، که سطح استروژن زنانی را که در دوره بعد از یائسگی قرار دارند بالا می‌برد، و ١٥ درصد بروز موارد جدید سرطان سینه را شامل می‌شود.

دکتر وایدیا می‌گوید: «تصمیم به مصرف داروهای تعویض هورمون، تصمیم پیچیده‌ای است که زنان باید با مشورت دکتر متخصص به این نتیجه برسند. این داروها خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند اما بهبودی شگرفی به کیفیت زندگی برخی زنان با نشانه‌های یائسگی دشوار می‌بخشد. هر زن باید به‌شدت مزایا و عوارض این داروها را در نظر بگیرد تا با دکترش به نتیجه برسد.»

دکترتان وابسته به علائمی که در بدن‌تان مشاهده می‌کند، باید درمان استروژن موضعی را پیشنهاد دهد که شامل دوز پایین استروژن واژنی می‌شود و خطر کمتری دارد؛ چراکه استروژن بسیار کمی وارد گردش خون شما می‌شود. اگر انجام درمان با تعویض هورمون را انتخاب کرده‌اید، این درمان را تا حد امکان در کوتاه‌ترین زمان انجام دهید تا بیشتر از ٥ سال زمان نبرد. خطر پیشرفت سرطان سینه چند سال پس از قطع مصرف داروها با تعویض استروژن از بین می‌رود.

 

دکتر ازمبوجا می‌گوید: «درمان ترکیبی استروژن/پروژسترون وقتی بیشتر از سه تا ٥ سال استفاده شود، بیشترین خطر را در پی دارد. بنابراین اگر شما و دکترتان مزایای این درمان را به خطرات آن ترجیح دادید، مصرف آن را بیشتر از این مدت زمان طولانی نکنید.» ازمبوجا در ادامه می‌گوید: «اگر دچار اضافه وزن هستید، رژیم بگیرید و حدود ٨ ساعت در هفته ورزش کنید و همین موارد برای کم کردن چند کیلو کافی است. کاهش وزن نه تنها به شما احساس خوشایندی می‌دهد بلکه خطر ابتلا به سرطان سینه را هم کاهش می‌دهد.»