اجتهاد

چکیده: نویسنده معتقد است که در مقابل تحولات جدید و تغییر روابط سنتی، دو گفتمان سنتی و اصلاح طلب در درون سنت اجتهاد شکل گرفته اند و در مقابل، گفتمان دیگری با نام گفتمان انتقادی در مقابل شیوه اجتهاد مطرح شده است .

«فقه سیاسی » دانشواژه ای است مرکب از دو واژه.یک واژه است، زیرا در اصطلاح به معنای فقهی است که عهده دار سیاست و تدبیر امور جامعه اسلامی است; بخشی از فقه است که روابط درون امتی و برون امتی جامعه اسلامی را تنظیم می کند

دانستنی است که نزد شیعه، شیوه پژوهش و استنباط حکم در این گونه از پرسشها با نظر برادران اهل سنت تفاوت دارد، بازگشت این تفاوت به مبانی اصولی هر یک از این دو گروه بر می گردد، چه، شیعیان به نصوص خاص و عام و همچنین قواعد کلی برگرفته شده از ادله معتبر، یعنی کتاب و سنت و اجماع قطعی، تمسک می ورزند، و هیچ در این حوزه به «گمان » تکیه نمی زنند; زیرا از دیدگا ...

چکیده: نویسنده در ابتدا رابطه فقه و تحول های اجتماعی را برمی شمرد و اجتهاد را عنصر پویایی بخش برای فقه می داند

«هدف اساسی این است که ما چگونه می خواهیم اصول محکم فقه را در عمل فرد و جامعه پیاده کنیم و بتوانیم برای معضلات جواب داشته باشیم و همه ترس استکبار از همین مساله است که فقه و اجتهاد جنبه عینی و عمل پیدا کند....» (1)

انقلاب اسلامی، با رهبری فقیهی فرزانه پیروز شد. قانون اساسی، بر اصول و مبانی و ترازهای فقهی پایه ریزی شد. ولایت فقیه، مبنای مشروعیت نظام گردید. فقه از انزوای مدارس، به صحنه اجتماع آمد و مدعی مدیریت جامعه شد و با زندگی فردی و اجتماعی مردم درآمیخت و به گفته امام خمینی:

دانش فقه در گستره فرهنگ و علوم اسلامی، جایگاهی رفیع و منزلتی فخیم داشته و دارد و هماره در نوک پیکان هماوردیهای عالمانه و مغرضانه قرار داشته است

در شماره پیش، «سیمای فقاهت » را با بهره گیری از اندیشه رهبری نمایاندیم.

آقای بجنوردی ضمن اشاره به تاثیر دو عنصر زمان و مکان در اجتهاد، قرائت جدید از دین را امری ضروری و ناگزیر می شمرد و در عین حال بر گنجیدن آن در محدوده ضوابط دینی صحه می گذارد و نیز بر اهمیت شناخت موضوعات جدید برای استنباط احکام تاکید می نماید.

امروزه که جوامع بشری رشد شتابنده به خود گرفته و در گسترة وسیعی در دو مقولة نیازها و نظرها عرضه می گردد، نگرشی دیگر بر اجتهاد از زاویة پاسخگویی به مسائل نو بر اساس ارزشهای الهی ضروری می نماید و ما باید، با یک دید واقع بینانه و برگرفته از مسائل و مشکلات زمان خودمان به فقه و منابع فقه بنگریم و از آنجا که فقه، عبارت است از به نمایش گذاردن دین، در همة ...