فقه-سیاسی

آینه پژوهش، ش 43، فروردین و اردیبهشت 76.

مقاله حاضر نخست به جامعیت علمی سیاسی علاّمه ی نائینی اشاره می کند آنگاه به طرح مباحث فقه سیاسی و اجتماعی می پردازد و ترابط فقه و حکومت و فلسفه ی عملی تمامی فقه، در دولت اسلامی را بیان می نماید.

نحمده و نستعینه   بی شک نهضت و نظام مشروطیت ایران یکی از مهم ترین تجلی گاه های فقه سیاسی شیعه می باشد

جایگاه فقه سیاسی در زندگی امروز ما چیست و چه تعریفی از آن ارائه می فرمایید؟

شیعه و اهل سنت دو مذهب عمده و اصلی مسلمانان معتقد به مکتب وحیانی اسلام به عنوان طرح هادی و نقشه راهبردی تأسیس، ساماندهی و اداره امت، دولت و نظام اسلامی هستند. هر دو مذهب شیعه و سنی اقامه مکتب دینی و سیاسی کامل و برتر یا فاضله را که حاوی نظریه سیاسی و نظام سیاسی کارآمد است ضروری، مفید و عملی دانسته و اجرا و پیاده کردن آن را رسالت خویش می دانند.

فـقه سیاسی که رشته ای تازه بنیاد است و در سالهای اخیر، مخصوصا در زمان های پس از انقلاب بسیار از آن یاد می شود، به مسائل سیاسی می پردازد و طبیعتا در هر زمانی می بایست علاوه بر مسائل سابق ، مسائل جدید را نیز تحت پوشش قرار دهد.

یکی از حوزه های اندیشه سیاسی اسلام، «کلام سیاسی» است. این حوزه همانند فقه سیاسی، از جمله عرصه های تفکر سیاسی مسلمانان می باشد که در درون خود تمدن اسلامی، شکل گرفته و رشد نموده است

آنچه در پیش رو دارید گزارشی است از مصاحبه علمی آقایان حجج الاسلام دکتر محسن الویری و کریم خان محمدی با استاد آیة الله عباسعلی عمید زنجانی، فقیه و حقوقدان برجسته شیعی معاصر.

قبل از پرداختن به مفهوم آزادی در فقه سیاسی و برای روشن شدن مفهوم آن باید به یک سؤال مهم پاسخ داد .این سؤال که تاکنون کمتر مطرح شده است و به تناسب آن پاسخهایی اجمالی نیز دریافت نموده است، عبارتست از: چرا آزادی در فقه سیاسی شیعه مطرح نشده است؟ علل عدم طرح مفهوم آزادی در فقه سیاسی شیعه چیست؟

فقه سیاسی از فروع و انشعاب های فقه کلان اسلامی است که عهده دار تبیین تئوریک و موجه سازی نظریه سیاسی، و مستلزم تأمل در محتوی و مفهوم نظریه خلافت و امامت است.