به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه دیدار و گفتگوی معاون فرهنگی و بینالملل موسسه شهر کتاب با حاجم حیدروویچ رئیس انجمن نویسندگان بوسنی و هرزگوین و دکتر نناد تانوویچ رئیس شورای این انجمن دیروز سهشنبه 12 تیر، در حاشیه سومین همایش «بوکستان، بدون شرق بدون غرب»، در محل رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سارایوو برگزار شد.
در این نشست مصطفی مستور داستاننویس ایرانی و علیاصغر عامری رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نیز حضور داشتند.
عامری در ابتدای این نشست گفت: امیدوار هستیم با حضور آقایان مستور و محمدخانی در سارایوو و انجام دیدارهای تخصصی با شخصیتهای فرهنگی بوسنی بتوانیم پل ادبی میان دو کشور را تقویت کرده و راههای گسترش همکاریها میان انتشارات و نویسندگان دو کشور را بررسی کنیم.
حاجم حیدروویچ ضمن ابراز خرسندی از فرصت به وجود آمده برای شرکت در این نشست، گفت: بوسنی و هرزگوین علیرغم آنکه به ظاهر و از لحاظ وسعت کشور کوچکی به نظر میرسد، اما پیچیدگیهایی دارد که حتی قابل قیاس با کشورهای بزرگ جهان نیست.
وی قطعنامه صلح دیتون را دلیل اصلی جدایی اقوام و گروههای مختلف جامعه بوسنی و هرزگوین از یکدیگر دانست و افزود: این تقسیمبندیها خسارتهای فراوانی به کشور بوسنی و هرزگوین در بخشهای مختلف ازجمله حوزه فرهنگ و ادبیات وارد کرده است. با این حال نویسندگان و شعرای بوسنیایی علیرغم وجود مشکلات فراوان، راه خود را ادامه میدهند و تلاش میکنند تا با خلق آثار جدید و پرمعنا، بر این مشکلات فائق آیند.
حیدروویچ در ادامه گفت: در اختیار قرار دادن آثار نویسندگان و شعرای بوسنیایی در اختیار علاقهمندان و خوانندگان ایرانی و بالعکس باید در دستور کار قرار گیرد تا مردم هر دو کشور نسبت به ادبیات معاصر یکدیگر آشنایی بیشتری پیدا کنند. ما هرسال یک همایش ادبی تحت عنوان روزهای شعر بوسنی و هرزگوین برگزار میکنیم و امیدوار هستیم امسال شاهد حضور حداقل یک شاعر ایرانی در این مراسم باشیم.
در ادامه این نشست، تانوویچ سپس درباره آثار فارسی که به دست مترجمان و ایرانشناسان بوسنیایی رسیده، گفت: بسیاری از این آثار ابتدا به زبان خارجی دیگر ازجمله عربی، انگلیسی و ترکی ترجمه شده و بعد در اختیار ما قرار گرفته و بر همین اساس بعضی از کلمات، عبارات و معانی ممکن است بهطور کامل و صحیح منتقل نشده باشد. به همین دلیل امیدوار هستیم بتوانیم آثار داستانی و یا اشعار فارسی را بدون واسطه در اختیار داشته باشیم تا بتوان نزدیکترین ترجمه را برای آنها انجام داد.
وی در ادامه با اشاره به تعدد زبان در دوره عثمانیها گفت: زبان عربی مخصوص عبادت و راز نیاز با پروردگار بود، زبان ترکی عثمانی برای امور دولتی و اداری استفاده میشد و زبان فارسی، زبان ادبیات و شعر بود که مورد استفاده نویسندگان و شعرا قرار میگرفت. از این رو زبان فارسی ریشه عمیقی در فرهنگ و ادبیات بوسنی و هرزگوین دارد.
علی اصغر محمدخانی هم در این دیدار گفت: متاسفانه علیرغم اینکه در جهان امروز وسایل ارتباط جمعی و رسانهها گسترش داشته، باز شاهد آن هستیم که نگاهها و شناخت نسبت به یکدیگر ناقص و بعضاً نادرست است. وقتی به گذشته و تاریخ ادبی نگاه میکنیم، میبینیم که این نگاه و شناخت در زمان سعدی، حافظ و مولانا نسبت به زمان کنونی به طبع بهتر و دقیقتر بوده است.
وی همچنین به ارتباط شهر کتاب با ناشران و نویسندگان خارجی اشاره کرد و گفت: ما هر هفته یک برنامه تحت عنوان بررسی ادبی آثار ایران و جهان برگزار میکنیم که تاکنون نزدیک به 500 جلسه از این مجموعه، برگزار شده است. طی این جلسات، آثار ادبی دیگر کشورها نویسندگان و علاقه مندان شناسانده میشود.
معاون فرهنگی و بینالملل شهر کتاب در ادامه سه اقدام را برای برقراری پل ادبی میان ایران و بوسنی و هرزگوین لازم دانست و گفت: برگزاری سمینارهای مشترک، ترجمه آثار به زبانهای یکدیگر و دعوت از نویسندگان، شعرا و محققان برای سفر به کشورهای یکدیگر از اقداماتی است که برای برقراری پل ادبی میان دو کشور لازم و ضروری است.
وی سپس توضیحاتی را درباره میزان حضور ادبیات بوسنی و هرزگوین در ایران و شناخت نویسندگان و شعرای ایرانی با آثار بوسنیایی مطرح کرد و در ادامه پیشنهادهای خود را برای تقویت همکاریها و روابط فرهنگی و ادبی ارائه کرد.
محمدخانی معرفی یک کتاب از سوی انجمن نویسندگان بوسنی و هرزگوین در خصوص ادبیات کلاسیک و ادبیات معاصر این کشور و همچنین ارائه یک کتاب در معرفی آثار کلاسیک و معاصر ادبیات فارسی را اولین گام برای برقراری پل ادبی میان دو کشور دانست.
ارائه یک مجموعه گزیده اشعار از شاعران مختلف بوسنیایی به همراه شرح کوتاهی از زندگی آنان و همچنین یک گزیده از مجموعه داستانهای کوتاه بوسنیایی برای ترجمه به زبان فارسی از دیگر پیشنهادهای محمدخانی برای گسترش همکاریهای ادبی بود که با استقبال طرف مقابل قرار گرفت.
معاون فرهنگی شهر کتاب، در پایان سخنانش بر لزوم توجه به ادبیات کودک و نوجوان تاکید کرد و گفت باید در این حوزه همکاریهای بیشتری صورت بگیرد.
آخرین سخنران این نشست مصطفی مستور بود که با اشاره به سفرهایش به کشورهای اروپایی گفت: احساسی که در سارایوو و بوسنی و هرزگوین داریم، بسیار متفاوت با دیگر شهرها و کشورهایی است که تاکنون به آنها سفر کردهام. آشنایی با تاریخ یک جامعه برای شناخت آن جامعه کافی نیست و برای شناخت و فهم دقیق آن، باید در میان مردم آن جامعه حضور داشت و با آنها تعامل برقرار کرد.
این داستاننویس ادبیات را یکی از راههای شناخت یک ملت و فرهنگ آنان عنوان کرد و افزود: برای بهتر شناختن یک جامعه کافی است تا رمانهای نوشته شده آن ملت را بخوانید.
مستور در ادامه به نقدی که درباره کتاب «استخوان خوک و دستهای جذامی» در روزنامه اسلوبوجنیه به چاپ رسیده بود، اشاره کرد و گفت: این رمانی که در یک مجتمع مسکونی 17 طبقه در تهران میگذرد و 70 زندگی را نشان میدهد، این برج مسکونی میتوانست در سارایوو یا لندن باشد. این به آن معناست که ادبیات برای همه ملتها میتواند یکسان باشد. مستور ادبیات را زبان مشترک همه ملتهای جهان عنوان کرد و برقراری انجمنهای دوستی ادبی میان کشورها را یکی از راههای گسترش همکاریهای فرهنگی و ادبی دانست.