به گزارش الف، بعد از خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای، ترامپ هدف اصلی و عمده خود را بر پایه کاهش جدی و در صورت امکان صفر کردن صادرات نفت ایران قرار داده است. رئیس جمهوری آمریکا می‌خواهد صادرات نفت ایران را متوقف سازد تا مقامات ایران را ناچار به مذاکره کند و توافقی جدید با هدف محدود کردن قدرت تهران در منطقه و اعمال محددیت های دائمی بر برنامه هسته ای منعقد شود.
مرحله اول تحریم ها در 13 مرداد ماه عملیاتی شد و مرحله دوم تحریم ها که بیشتر مرتبط با تحریم های نفتی است، در آبان ماه اجرایی خواهد شد. با بازگشت تحریم های ثانویه آمریکا علیه ایران (که به دلیل اقتصاد تک محصولی به شدت وابسته به نفت می باشد) احتمال دارد خریداران نفت ایران به شدت کاهش یابد که اثرات جدی بر اقتصاد ایران خواهد داشت.
در این راستا بدلیل واهمه از تحریم های ثانویه آمریکا، بسیاری از خریداران بین المللی نفت و گاز ایران در ماه ها و هفته‌های گذشته واردات خود را کاهش داده‌اند تا مشمول محدودیت های جدید نشوند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس در تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا، حذف ایران از بازار نفت هدف گذاری شده است. اگرچه براساس واقعیات بازار نفت تحقق کامل چنین هدفی دور از انتظار است و نمی‌توان نفت ایران را از حذف کرد، اما تحقق نسبی آن کاملاً محتمل است. با توجه به سهم نفت در تولید ناخالص داخلی این خود به معنای کاهش قابل توجه تولید ناخالص داخلی کشور خواهد بود.
با آغاز تحریم های نفتی از نیمه دوم سال و واقعیت های بازار نفت انتظار می رود در سناریو خوشبینانه تنها شاهد کاهش 500 هزار بشکه ای صادرات نفت در صورت همراهی اروپا با ایران و در سناریوی بدبینانه کاهش حدود یک میلیون بشکه ای نفت در صورت عدم همراهی این اتحادیه تا پایان سال سال‌جاری باشیم.
با وجود این مسئله انتظار می رود چین، ترکیه و هند همچنان به خرید نفت از ایران ادامه خواهند داد، در حالی که دیگر مشتریان عمده نظیر ژاپن، کره جنوبی و برخی کشورهای اروپایی از هم‌کنون کاهش خرید نفت از ایران را آغاز کرده اند.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارش خود می‌نویسد: از میان کشورهای تاثیرگذار و دارای روابط عمده اقتصادی با ایران، با توجه به موضع به طور نسبی شفاف و ثابت چین و روسیه در همکاری نسبی با ایران از یک طرف و موضع همکارانه کشورهایی نظیر ژاپن و کره جنوبی با آمریکا، نقش اتحادیه اروپا (و تا حدی هندوستان) در این میان دارای اهمیت راهبردی است.
این در حالی است که خبرگزاری رویترز دیروز در گزارشی اختصاصی نوشت پس از آنکه «شرکت کشیرانی هند» همکاری خود با ایران را به دلیل ترس از تحریم های آمریکا قطع کردند، دولت هند اجازه استفاده از نفتکش ها و بیمه های ایرانی را به شرکت های نفتی خود را داده و می دهد.
بر اساس گزارش رویترز، اقدام جدید دولت هند شبیه اقدامی است که قبلا چین انجام داده بود و خریداران این کشور اکنون می توانند نفت خریداری شده از ایران را بوسیله شناورهای شرکت ملی نفتکش ایران انتقال دهند. این امر نیز بدلیل قطع همکاری نفتکش ها و شرکت های بیمه (که عمدتاً آمریکایی و اروپایی هستند) با ایران است.
این اتفاق در حالی رخ داده که رسانه های ژاپنی اعلام کرده اند مشتریان نفتی این کشور به احتمال زیاد خرید نفت از ایران را از حدود یک ماه دیگر متوقف می‌کنند. این امر نیز بدلیل عدم اعطای معافیت‌های تحریمی از سوی وزارت خزانه داری آمریکا است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، در صورتی که اتحادیه اروپا به همکاری نفتی با ایران ادامه دهد، رشد بخش نفت در سال 1397 به منفی 10 درصد می‌رسد و درصورت عدم همکاری اروپا با ایران، رشد این بخش به منفی 18 درصد خواهد رسید. همچنین نرخ رشد اقتصادی ایران در پایان سال 1397 حداقل نیم درصد و حداکثر 2،8 (دو و هشت دهم) درصد کاهش یابد. میزان رشد اقتصادی ایران در سال 1396، 3،7 (سه و هفت دهم) درصد افزایش یافته بود.
سی ان بی سی: تحریم نفت ایران می‌تواند قیمت بنزین در آمریکا را تا 30 درصد افزایش دهد
اتحادیه اروپا وعده داده با بروز رسانی قانون مسدودساز زمینه محافظت از شرکت های اروپایی در قبال تحریم های آمریکا علیه ایران را فراهم نماید، البته آمریکا از وقوع هر اتفاقی که منجر به اختلال در تامین بازار جهانی نفت شود واهمه دارد؛ از این رو پیش از هر گونه کاهش در تولید نفت ایران که می تواند سبب افزایش قیمت و آسیب دیدن کشورهای وارد کننده شود در فکر یافتن جایگزینی برای تامین کمبود بازار بوده که ظاهراً عربستان سعودی در جایگاه اول برای جبران کسری تولید نفت قرار دارد، هر چند به اعتقاد کارشناسان عربستان فقط توانایی تامین کمبود بازار نفت را در 6 ماه دارد و تحریم نفت ایران می‌تواند قیمت نفت را به 100 در هر بشکه برساند.
به گزارش الف، ایران سومین کشور تولید کننده نفت در اوپک می باشد که صادرات نفت و گاز آن از روزانه بیش از دو میلیون و 500 هزار بشکه رسیده بود که این میزان هم‌اکنون به حدود دو میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. مقام معظم رهبری یکی از شروط ادامه برجام با اروپا را تضمین فروش نفت ایران قرار داده بودند. اما از هم اکنون مقامات می باید به فکر سناریوهایی دیگری نیز باشند که اگر احیاناً رایزنی ها با اروپایی به نتایج مثبتی نرسید با دور زدن تحریم ها مشتریان نفتی ایران حفظ شود.
اقتصاد ایران به دلارهای نفتی وابسته است و دولتمردان باید برای کاهش وابستگی اقتصاد ایران به دلارهای نفتی اقدام جدی انجام دهند و کشور نباید تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد بچیند، اقدام که هیچ کدام از دولتها در انجام آن موفق نبودند و بارها و همیشه کاهش فروش نفت و قیمت جهانی نفت که یک سرمایه ملی است، باعث شد درآمد ارزی کاهش یابد اقتصاد ایران از این موضوع آسیب دیده است.
