به گزارش خبرنگار مهر، نهمین دوره اکسپوی محصولات فرهنگی چین از 16 تا 19 شهریور ماه در شهر شیان این کشور برگزار شد. شهری که بیشترین جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می دهند. این نمایشگاه توسط سفارتخانه ایران در چین به سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد داده شد و از آنجا که سازمان میراث فرهنگی نمایشگاههای گردشگری خارجی خود را به واحدهای زیر مجموعه خود می سپارد، مسئولیت برپایی غرفه ایران در این نمایشگاه را نیز به یکی از کانون های جهانگردی سپرد.
یکی از مزیت های ایران برای شرکت در این نمایشگاه دارا بودن غرفه ای ویژه برای ایران در بین شرکت کنندگان بود. این نمایشگاه در چهار سالن و در مرکز نمایشگاههای بین المللی شیان برپا شد. در سالن B1 نیز ایران دارای 300 متر غرفه بود.
در این نمایشگاه برخی از کشورها نیز مانند کامبوج، هند، روسیه و ... نیز شرکت کرده بودند و محصولات و صنایع دستی کشور خود را می فروختند در واقع در این اکسپو هر هنرمندی به ارائه آثار تولیدی خود می پرداخت و بخش عظیمی از محصولات توسط چینی هایی که از سرتاسر کشور آمده بودند تشکیل می داد. از صنایع چوبی مانند منبت و کار با سنگ های تزئینی گرفته تا محصولات دیجیتال و آثار هنری، پوشاک و غذا و ... .
ورودی این اکسپو برای همه بازدیدکنندگان و علاقه مندان رایگان و آزاد بود و هر کسی می توانست وارد آن شود برخلاف بسیاری از نمایشگاههای گردشگری و صنایع دستی که ایران نیز در آنها شرکت می کند و هر کسی برای ورود به این نمایشگاهها می بایست ورودیه پرداخت کند. پرداخت مبلغی برای ورود به نمایشگاهها معمولا موجب می شود که تنها متخصصان آن حوزه وارد نمایشگاه شود، نه هر کسی که اوقات فراغتی دارد. اما در این نمایشگاه کسانی که حضور پیدا کردند معمولا مردم عادی چین و شهر شیان بودند که برای خرید و یا تفریح به نمایشگاه آمدند. پس این نمایشگاه بازدیدکننده تخصصی کمتری داشت.
هنرمندانی که از سراسر چین حضور پیدا کرده بودند به همراه چند کشوری که تعدادشان هم زیاد نبود، از همه نوع درجه های هنری آثار آورده بودند. از کارهای منبت سنگینی که روی چوب و یا حجاری روی سنگ های گران قیمت انجام شده بود تا کارهای ساده و یا حتی خوراکی هایی در حد چای و قهونه و نسکافه.
آنها که چند
ین سال بود در این نمایشگاه شرکت می کردند دیگر می دانستند که باید محصولی را در این نمایشگاه بیاورند که گران قیمت نباشد تا بازدیدکنندگان نمایشگاه که عمدتا مردم عادی بودند توان خرید آنها را داشته باشند بنابراین آن دسته از افرادی که آثار فاخر در این برنامه آورده بودند تنها توانستند از ایجاد روابطی که بین آنها و مخاطبان شان بوجود آمده سودی ببرند.
غرفه های اکسپوی شیان طراحی ساده ای داشت که به هر بازدیدکننده ای را در لحظه اول ورودش ثابت می کرد، این اکسپو شکل و شمایل حرفه ای نخواهد داشت. چرا که هیچ یک از شرکت کنندگان برای غرفه اش طراحی و برنامه ویژه ای نداشت. غرفه ایران نیز به ساده ترین شکل ممکن طراحی شده بود و اساسا تفاوت خاصی با غرفه های دیگر نداشت. حتی می شد طراحی آن را به گونه ای انجام داد که بسیاری از فضای 300 مترمربعی این غرفه بلااستفاده نباشد. چون مساحتی از آن به سالن جلسات و تعویض لباس و انبار وسایل اضافی اختصاص یافته بود.
طی چهار روز نمایشگاه، برنامه های مختلفی از ایران در پاویون ویژه برپا می شد. گروه موسیقی روناک از ایران آمده بودند تا برنامه اجرا کنند آنها در ساعتهای مختلف موسیقی محلی ایران را با لباس های سنتی خود در غرفه ایران و در استیج نمایشگاه می نواختند. مردم هم از این موسیقی سنتی استقبال می کردند. حسین خلیفی نماینده اطلاع رسانی ایران در شانگهای از تجمع مردم برای شنیدن این موسیقی استفاده می کرد و سازهای ایرانی و سنتی این گروه را به مردم حاضر معرفی می کرد او در تلاش بود تا وجه اشتراک آلات موسیقی ایرانی را با سازهای چینی نیز توضیح دهد.
یک زمان دیگر او زبان فارسی را به آنها آموزش می داد و مردم هم سعی می کردند به فارسی سلام و احوالپرسی کنند. یا در بخش دیگری از نمایشگاه او به معرفی ایران پرداخت و اینکه چرا باید هر چینی یک بار به ایران سفر کند. او دلایل خود را اینگونه توضیح داد که چون ایران ارزان است، وجه اشتراک فرهنگی بین مردم ایران و چین وجود دارد، غذاهای ایرانی باب میل چینی هاست و مردم دو کشور چون هیچ گاه با هم جنگی نداشتند دوست هستند ضمن اینکه ایران دارای تاریخ غنی است.
در این بخش جانبی سید جلال امام یکی از اساتید زبان فارسی در دانشگاه مطالعات خارجی شهر شیان نیز به زبان چینی ها از تاریخ ایران سخن گفت و اینکه دوستی بین ایران و چین قرن ها قدمت دارد.
همسر نماینده اطلاع رسانی گردشگری ایران در پکن نیز که خود چینی زبان است یکی از این نشست ها را به معرفی ایران و مهمانوازی ایرانی اختصاص داد. شنیدن درباره ایران از زبان یک چینی برای مردم جالب توجه و تاثیرگذارتر بود. با این وجود تمام کسانی که در این نشست ها با هر موضوعی در تلاش بودند تا ایران را معرفی کنند، تمام هم و غمشان را برای این گذاشتند که چهره منفی ایجاد شده توسط آمریکا در جهان و در چین را نسبت به ایران پاک کنند به همین دلیل بعد از هر نشستی آنها جوابگوی سوالات مردم شرکت کننده در نشست بودند. آنها می خواستند مطمئن شوند که ایران آنقدر امن هست که با خانواده شان به این کشور سفر کنند.
اینها سوالاتی بود که روز اول خبرنگاران نیز از مسئولان غرفه ایران می پرسیدند چون در روز اول هیچ مسئول دولتی به رغم اینکه ایران پاویون ویژه ای داشت در نمایشگاه شرکت نکرده بود و تنها از کانون جهانگردی مسئول اجرایی نمایشگاههای بین المللی حضور داشت. خبرنگاران در این روز از نمایندگان اطلاع رسانی و جهانگردی سوالات خود را می پرسیدند.
از آن طرف دیگر در غرفه ایران هنرمندان صنایع دستی از استانهای کرمانشاه، اصفهان، تهران و زنجان به این نمایشگاه آمدند که تجربه اولین حضور را در این شهر داشتند. برخی از آنها از حضورشان راضی و برخی دیگر ناراضی بودند.
فائزه آخوندی یکی از شرکت کنندگان در این نمایشگاه بود که تجربه حضور و فعالیت در چین را به واسطه شرکتی که مدیریتش به دست اوست داشته است او در غرفه خود، مانتو، روسری و کیف هایی با طرح سنتی آورده بود که مورد توجه بانوان چینی قرار گرفت. بانوان چینی آنها را می پوشیدند و عکس می گرفتند و خرید می کردند در کنارش با سوغات ایران از جمله زغفران، عناب، نبات و ... نیز آشنا و پذیرایی می شدند محصولات دیگر نیز مانند رومیزی های سنتی نیز به واسطه وجود رنگ های متنوع و جذاب مورد توجه چینی ها بود. آخوندی در کنارش به سوالات عجب و غریب مردم هم پاسخ می داد مثل اینکه آیا هنوز زنان در ایران روبنده دارند یا نه. او سعی می کرد با تصاویری که در کتابچه ای به زبان چینی منتشر کرده به آنها نشان دهد که زنان ایران در شهرها و روستاها چه نوع پوششی دارند.
در دو غرفه دیگر از پاویون ایران هنرمندان فرش باف از تهران فرش های دست بافت و ابریشمین و تابلو فرش های زیادی آورده بودند آنها از حضورشان راضی نبودند چون در این نمایشگاه نتوانستند فروش خوبی داشته باشند این درحالی بود که به گفته خودشان در شهرهای دیگر این نمایشگاه فرش ایرانی فروش بهتری دارد. اما در این نمایشگاه چون معمولا محصولات ارزان قیمت فروخته می شود، فرش ایرانی برای شرکت کنندگان گران است.
خلیفی و باقرزاده نمایندگان اطلاع رسانی ایران در شانگهای و پکن نیز هر کدام به معرفی ایران در غرفه ای کوچک می پرداختند و پکیج و کتابچه های معرفی ایران را به زبان چینی بین مردم توزیع می کردند.
تعدادی دانشجوی ایرانی مقیم در شیان هم در این پاویون شرکت کرده بودند و شله زرد، چای ایرانی، شربت زعفران، سمبوسه و زعفران را می فروختند و توضیح می دادند که زعفران در فرهنگ ایرانی چقدر اهمیت دارد.
فریبرز عزیزی فعال صنایع دستی از کرمانشاه هم گیوه و مینا می فروخت و از حضورش راضی بود. فریدون محمدی نیز از هنرمندان صنایع دستی کرمانشاه است که محصولات خود را مانند ویترای یا مس و منبت به این نمایشگاه آورده است او گفت: چندین نمایشگاه در ایران شرکت کرده بودم اما این اولین نمایشگاه خارجی من بود. در مقایسه با کیفیت نمایشگاههای ایران خیلی بهتر بود و توانستم فروش خوبی داشته باشم. مردم چین سخت قانع می شدند که اینها کارهای دست خودم است اما زمانی که به آنها ثابت می شد، خرید می کردند.
نصرت الله دانکوه نیز از اسلام آباد غرب کرمانشاه کارهای منبت خود را به معرض نمایش گذاشت و همزمان کار هم می کرد او هم از حضورش در نمایشگاه راضی بود.
محمد شفیق نیا هنرمند اصفهانی است که محصولات مختلفی را از شهرش آورده بود او هم گفت که مردم از برخی محصولاتش بیشتر استقبال کردند مانند زیورآلات اما برخی از محصولات اصلا فروش خوبی نداشته است.
شفیق نیا البته از اینکه برای حضورش در نمایشگاه هزینه داده ناراضی است چون معتقد است اصفهان و شیان خواهرخوانده بوده اند و باید اصفهان جایگاه ویژه تری می داشت. از سوی دیگر نمایشگاه شیان برای او خیلی به صرفه نبوده و می توانسته این محصولات را در نمایشگاههای دیگر بهتر بفروشد.
اما عابد هاشمی هنرمند دیگری از اصفهان که قلم کار و مینا و فیروزه کوب آورده بود از حضورش در نمایشگاه راضی نبود و گفت که بهتر بود در شهر دیگری حضور پیدا می کرد. او در شانگهای زندگی می کند و این اکسپو را ضعیف قلمداد کرد.
محسن یزدان شناس هم هنرمندی بود که از زنجان کار فیروزه و ملیله آورده بود. او هم گفت که تا به حال در نمایشگاههای خارجی زیادی شرکت کرده حتی در چین اما این نمایشگاه خیلی سطحی بوده و حضورش در آن تنها ضرر بود چون کار او را کسی نخرید و متوجه شد که اکسپوی شیان تنها برای کسانی که محصولات ارزان می فروشند خوب است او از طراحی غرفه، سطح بازدیدکنندگان نیز ناراضی بود.
یزدان شناس سه بار مهر اصالت یونسکو را دریافت کرده و در موزه شانگهای نیز 5 کار از او به نمایش درآمده است. او گفت که نمایشگاهها باهم متفاوت هستند در نمایشگاههای شانگهای و پکن که سه روزه هستند تا 300 میلیون هم فروخته ام و اینجا هیچی.
آنچه در چهار روز برپایی این نمایشگاه نشان داد، بار دیگر تلاش ایران بود برای اینکه از هر فرصتی برای معرفی ایران و محصولات ایرانی در یک جای دیگری از دنیا استفاده شود، اما شاید بهتر بود از کسانی که تجربه بیشتری در نمایشگاههای خارجی دارند برای شرکت در این نمایشگاهها استفاده می شد و هر پیشنهادی پذیرفته نمی شد و یا اینکه راهکارهای بهتری برای معرفی ایران از صاحب نظران گرفته می شد.