پیش ازاین نیز برخی خبرها از جمعآوری امضا برای سوال از وزیر امور خارجه درباره ادعای وی مبنیبر وجود پولشویی گسترده و همچنین تلاش برخی نمایندگان برای استیضاح او حکایت میکرد. محمدجواد ظریف در گفتوگویی با خبرآنلاین که روز دوشنبه منتشر شد، گفته بود: «بالاخره پولشویی یک واقعیت در کشور ماست و خیلیها از پولشویی منفعت میبرند. من نمیخواهم این پولشویی را به جایی نسبت دهم؛ اما جاهایی که هزاران میلیارد پولشویی میکنند حتما آنقدر توان مالی دارند که دهها و صدها میلیارد هزینه تبلیغات و فضاسازی کنند.» ظریف در ادامه این گفتوگو افزود: «با این وضعیت ما نمیتوانیم با فضاسازیها مقابله کنیم. کسانی که یک قلم معاملهشان ممکن است 30 هزار میلیارد باشد فضاسازی کردهاند. آنها میتوانند بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم فضاسازیشان کنند.» ظریف افزود: «مجموع بودجه دلاری و ریالی وزارت امور خارجه ١١٠٠ میلیارد تومان است؛ یعنی کمتر از بودجه برخی دستگاههای فرهنگی که با ارگانهای قدرتمند کشور ارتباط دارند و ما نمیتوانیم با آن فضاسازی مقابله کنیم.» ظریف اما بلافاصله یادآوری کرد که قصد ندارد دستگاه خاصی را متهم به فضاسازی علیه تصویب لوایح مبارزه با پولشویی کند. وی گفت: «من هیچ دستگاهی را متهم نمیکنم. من افرادی را که در این قضیه منافع دارند، پشت القای این تصورات میدانم.» به گزارش «ایرنا» ظریف در بخش دیگری از این گفتوگو درباره فضاسازیهایی که علیه لوایح FATF در کشور انجام شده است، گفت: «اعتقاد دارم خیلی از این نگرانیها صادقانه است؛ یعنی دوستان ما نگرانی صادقانه دارند. اما فکر میکنم پشت برخی از این نگرانیها منافع اقتصادی است.»
ایران جزو کشورهای قرمز از لحاظ پولشویی نیست
این سخنان او با سیل انتقادات بسیاری روبه روشد، هرچند که اظهارات او موافقان زیادی هم داشت. درهمین راستا روز گذشته رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفت که وزیر خارجه در جلسه این کمیسیون درباره اظهارات اخیرش درخصوص موضوع پولشویی در ایران توضیح میدهد. حشمت الله فلاحت پیشه در گفتوگو با «ایسنا» اظهار کرد: مجلس از هفته آینده جلساتش را شروع میکند که قطعا در یکی از جلسات کمیسیون امنیت ملی وزیر خارجه نسبت به اظهارات اخیرش در موضوع پولشویی توضیحاتی ارائه خواهد کرد.
وی گفت که جلسات مشترک کمیسیون امنیت ملی با وزیر خارجه بهصورت ماهانه برگزار میشود که علاوه بر آن اگر نمایندگان سوالی از وزیر خارجه داشته باشند به تبع آن وزیر در کمیسیون به سوالات پاسخ خواهند داد. در موضوع پولشویی نیز اگر نمایندهای سوالی را مطرح کرده باشد قطعا آن سوال در دستور قرار میگیرد و آقای ظریف نیز پاسخ میدهند.فلاحتپیشه در ادامه با بیان اینکه در دنیا وضعیت قرمز کشورها از لحاظ پولشویی مشخص است، گفت: 50 درصد پولشویی مربوط به آمریکا و حدود 30 یا 40 درصد مربوط به شرق آسیاست. لذا ایران جزو کشورهای قرمز از لحاظ پولشویی نیست و استدلالهای مرتبط با FATF نیز ارتباطی با پولشویی ندارد. وی ادامه داد: البته مخالفان لوایح FATF به خصوص لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) معتقدند که چون آمریکا رفتارهایش را در موضوع برجام نشان داد دیگر الحاق ایران به CFT وجاهتی ندارد و تنها میخواهند ایران را تحت فشار قرار دهند. از آن سو موافقان CFT اعتقاد دارند که باید در این شرایط بهانهای دست دشمن نداد و از همه ظرفیتها استفاده کرد.
فلاحتپیشه گفت: ما با همین اعتقاد جلساتی که برای بررسی CFT برگزار کردیم محرمانه بوده تا در آن مستندات را مورد بررسی قرار دهیم. هیچگاه در این جلسات موضوع پولشویی مطرح نشد. به همین دلیل آقای ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی درباره اظهاراتش توضیح میدهد.
همچنین فلاحتپیشه درگفتوگو با تسنیم گفت: به هر حال هر موضوعی در نهایت در کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار میگیرد، مستنداتی پیرامون آنها ارائه میشود و تاکنون نیز چنین موضوعی پیرامون ادعایی که آقای ظریف مطرح کرده، در کمیسیون امنیت ملی مطرح نشده است. او در گفتوگو با فارس نیز با اشاره به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه کشور درخصوص پولشویی اظهار کرد: به نظر من اظهارات آقای ظریف سخنان غیرمستندی بود. البته فلاحتپیشه درگفتوگو با خبرگزاری «پانا» درخصوص آن بخش ازسخنانش که اظهارات ظریف را غیرمستند توصیف کرده بود توضیحی ارائه کرد. او تاکید کرد: «ما در همه مذاکراتی که درباره لوایح FATF و سایر مباحث با حضور آقای ظریف داشتهایم، موضوع پولشویی در آن مطرح نشده است. علت غیرعلنی و محرمانه بودن جلسات کمیسیون امنیت ملی نیز همین است که در آن مباحث بدون سند مطرح نشود. من به همین دلیل گفتم که حرفهای آقای ظریف «غیرمستند» است چون سندی درباره آن به ما ندادهاند ولی ما امیدواریم آقای ظریف در نشست کمیسیون امنیت ملی حضور یافته و مباحث خود را مطرح کنند.» او ادامه داد: «روز یکشنبه آقای ظریف را بهعنوان یکی از اعضای تاثیرگذار در زمینه لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بینالمللی مقابله با تامین مالی تروریسم به نشست کمیسیون امنیت ملی برای بررسی CFT دعوت کردهایم و در قالب آن نشست این بحث نیزمطرح خواهد شد.»
مخالفت شبکه فساد با لایحه پولشویی
از سوی دیگر احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درگفتوگو با اعتماد آنلاین، بخش اول صحبتهای ظریف را درست و قابل دفاع خواند و گفت: ابتدای صحبتهای آقای ظریف که خیلی از مخالفتها را صادقانه توصیف کردند، درست است؛ یعنی کثیری از کسانی که با این لوایح مخالفت میکنند، نگران هستند و از سر دلسوزی این حرف را میزنند.به گزارش خبرآنلاین، رئیس هیاتمدیره دیدهبان شفافیت و عدالت تاکید کرد: حتما کسانی که اهل فساد هستند چون شبکهای شدهاند و سازمانیافته عمل میکنند هم تلاش میکنند که با لایحهای که پولشویی را محدود میکند، مخالفت شود. این هم حرف درستی است که آقای ظریف گفته است.توکلی در ادامه افزود: اما وزیرخارجه نباید به چیزهای موهومی اشاره میکرد و بگوید در ایران هزاران میلیارد تومان پولشویی میشود. این تعیین مبلغ و گفتن هزاران میلیارد، معنیاش این است که ما به دشمن گرا میدهیم. او ادامه داد: از آدم باتجربهای مثل آقای ظریف خیلی بعید بود این خطا را بکند و با اینکه خودش گفته که من نمیتوانم رقم بدهم ولی باز رقم بدهد و اذهان جامعه را مشوش کند؛ از ایشان انتظار داریم که گفتههای خود را تصحیح کند.
واکنش وزارت خارجه
همزمان روز گذشته بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه اظهارات ظریف درباره پولشویی را «بیان صادقانه یکی از مشکلات و مسائل کشور» توصیف کرد. به گزارش «ایرنا» او گفت: سخنان وزیر امورخارجه در این باب نه ادعایی جدید است و نه جنبه افشاگری داشته است، بلکه صرفا نگاهی واقعبینانه و آسیبشناسانه به یکی از آفات جانبی این پدیده یعنی استفاده برخی از منابع مالی نامشروع برای فضاسازی و فشار روانی در برابر اقدامات قانونی و تدابیر شفافیتساز دولت است. قاسمی تاکید کرد: همانگونه که وزیر امورخارجه در مصاحبه خود بیان کردند. بسیاری از منتقدان FATF از دلسوزان کشور هستند و مطلقا به فرد یا ارگانی اشاره نداشتهاند؛ اما واقعیت پولشویی توسط باندهای تبهکار داخلی یا قاچاقچیان بینالمللی قابلکتمان نیست و چه بسا همانها برای جلوگیری از شفافیت و جرمانگاری این پدیده با پولهای کثیف به فضاسازی و گل آلودکردن شرایط برای فرار از مسوولیت و مجازات روی آورند. همچنین به گزارش خبرآنلاین، قاسمی گفت:سخنان وزیر امورخارجه نگاهی آسیبشناسانه به استفاده از منابع مالی نامشروع در برابر اقدامات قانونی و تدابیر شفافیتساز نظام است و بهرهبرداریهای سیاسی از سخنان دلسوزانه امری ناصواب و بیثواب است.
ازسوی دیگر بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس درگفتوگو با «ایسنا» اظهار کرد: حمله به اظهارات افشاگرانه وزیر امورخارجه در واقع خفهکردن و کورکردن سوسوهای امید و صداهای افشاگرانه است در حالی که مردم شاید تحریم را تحمل کنند، اما فساد را تحمل نمیکنند و اگر جدیتی برای شفافسازی وجود داشته باشد میتوانیم بحران تحریم را بهخوبی رد کنیم. اوبا بیان اینکه وزیر امورخارجه ارتباط تنگاتنگی با رهبری دارد، افزود: ایشان در جریان مذاکرات هم فشار عدیدهای را متحمل شد و تا حدی که امکان داشت اقدامات مثبتی را انجام داد. حالا این هجمهها نشان میدهد که اتفاقا بحثش به حقیقت نزدیک است که ناگهان توپخانهها علیه وزیر خارجه فعال شده است.
علیرضا رحیمی، عضو هیاترئیسه مجلس نیز درگفتوگو با «ایلنا» درخصوص سخنان وزیر امورخارجه درباره پولشویی گفت: صحبتهای دکتر ظریف نسبت به مخالفان «FATF» و «CFT» کاملا روشن و واضح است، بدین معنا که در پشت پرده این مخالفتها در برخی موارد مسائل دیگر وجود دارد و باید برای کسانی که در صف اول مخالفت ایستادهاند توضیح داده شود. درکناراین سخنان مجتبی ذوالنور، عضو کمیسیون امنیتملی و سیاستخارجی مجلس درگفتوگوبا تسنیم، با بیان اینکه ما فراتر از یک خبط و خطا به اظهارات وزیر امورخارجه نگاه میکنیم، ادامه داد: اگر ظریف ادعا، شناخت و یا اطلاعاتی در زمینه پولشویی در کشور دارد، باید در اختیار نهادهای ذیربط قرار دهد تا درستی یا نادرستی این موضوع اثبات شود. او ادامه داد: دستگاههای ذیربط باید از آقای ظریف بخواهند مدارکی دال بر اثبات ادعای خود ارائه کند تا شبهاتی که پیش آمده برطرف شود.