«پرستار... پرستار» مرد کودکی در بغل، یکریز داد میزند و میدود. پشت سرش هم زنی آشفته است. کودک سرش شکسته و بیهوش است.
به گزارش به نقل از روزنامه صبح نو ،مادر هم مدام شیون میکند. در بخش اورژانس یک مرکز درمانی دولتی بلوا به پا شده و جمعیت زیادی از بیماران منتظرند. کودک مصدوم هم که از راه رسیده و والدینش دنبال پزشک و پرستار هستند.
چنین شرایطی را هر یک از ما کم و بیش در مراکز درمانی یا بیمارستانها دیدهایم. هر بیماری حق و انتظار دارد که بهترین خدمات درمانی را دریافت کند اما از سوی دیگر باید محدودیتها را هم در نظر گرفت.
دبیر کل خانه پرستار گفته است: «20 هزار پرستار بیکار داریم. این در حالی است که استاندارد نسبت پرستار به جمعیت در کشورمان در حد کشورهای عقبافتاده است.» این مطلب را آقای محمد شریفیمقدم گفته است.
«کمبود نیروی پرستار در بیمارستانهای کشور»، تاکید کرده است: کمبود نیروی پرستاری یکی از مشکلات اصلی نهتنها پرستاران بلکه مردم است چرا که مردم برای دریافت خدمات به مراکز درمانی مراجعه میکنند و وظیفه حاکمیت، ارائه خدمات سلامت است.
وی ادامه داد: بحث سلامت مردم بسیار مهم است چرا که اگر جامعهای سالم باشد، میتواند سلامت جسمی، روانی و رفاه مردم را تأمین کند و این وظیفه برعهده دولت است. بهگفته وی، در بحث درمان مردم باید خدمات ایمن، سالم و باکیفیت دریافت کنند و پرستاران بهعنوان گروهی هستند که بیشترین خدمات درمانی را به مردم ارائه میدهند.
حداقل استانداردها
پرستاران سالهاست که با مشکلات مختلفی روبهرو هستند. آنها برای طرح مشکلات خود بارها با مسوولان مختلف دیدار کرده و حتی چند بار هم کارشان به تجمع کشیده است.
حساب کنید آقا یا خانمی را که دارای زندگی شخصی خود با مشکلات و فراز و نشیبهای خاص است و از سوی دیگر باید به شغل خود هم توجه کند. آقا یا خانم پرستار اگر خسته بود، دچار مشکل شخصی شد یا حتی اگر یکی از عزیزانش را از دست داد، باز هم باید در بیمارستان شاداب و پرطراوات به بیماران خدمترسانی کند.
این موارد را در کنار کمبودها و مشکلات دیگری چون حقوق و مزایا در نظر بگیرید. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان نیز کمبود پرستار را موجب فشار بیش از حد به کادر درمانی و پرستاری میدانند که در نتیجه موجب کاهش کیفیت خدمات ارائهشده میشود.
آقای شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار درباره شرایط و شاخصههای استاندارد کادر پرستاری گفته است: پرستاران باید حداقل شاخصهای استاندارد را داشته باشند که یکی از آنها نسبت تعداد پرستار به جمعیت و تخت بیمارستانی است. در کشورهای اروپایی به ازای هر یکهزار نفر 10 کادر پرستاری وجود دارد و متوسط جهانی آن نیز به ازای هر یکهزار نفر 6 پرستار بوده و حداقل آن نیز سه پرستار است.
شریفیمقدم یادآور شد: اکنون در کشور ما این استاندارد بسیار پایین است و برابر با 6/1 نفر است و مردم نصف کف حداقلی استانداردها را در این خصوص دریافت میکنند و ما در حد کشورهای عقبافتاده هستیم و حتی آمار ما از کشور عراق نیز پایینتر است.
چرا پرستار کم است؟
کمبود پرستار در مراکز درمانی و بیمارستانها در حالی از مدتها قبل مطرح شد که به گفته دبیر کل خانه پرستار حدود 20 هزار پرستار فارغالتحصیل و متقاضی کار وجود دارد. آقای شریفی مقدم در اینباره با طرح این پرسش که دلیل کمبود نیروی پرستاری چیست، اظهار کرد: دلیلش این است که جریانی در وزارت بهداشت حاکم است که سعی کرده بقیه گروههای بهداشت و درمانی را نبیند.
در دولت فعلی سیستم پزشکسالاری پیچیدهتر و قدرتمندتر شده است و این جریان در لایههای حاکمیت هم نفوذ دارد و این افراد در مجلس، دولت و شورای عالی بیمه هستند. دبیرکل خانه پرستار متذکر شد: این شرایط به شکلی است که در تمام دانشگاهها و بیمارستانها منافع دست این افراد است و اکنون رؤسا و معاونان تمام بیمارستانهای دولتی و دانشگاهی باید هیأت علمی باشند که این صددرصد ایراد دارد.
شریفیمقدم در ادامه خاطرنشان کرد: در دنیا گفته میشود مدیریت علم است و شخصی که مدیریت بیمارستان را برعهده میگیرد ابتدا باید دانش مدیریت و در مرحله بعد مهارت و تجربه داشته باشد.
در آمریکا بیش از 80 درصد رؤسای بیمارستانها غیرپزشک هستند؛ در نتیجه پرستاری که امروز فارغالتحصیل شده و بلافاصله وارد کار میدانی در بیمارستان میشود، مدیریت را تجربه میکند و میتواند رییس بیمارستان هم باشد.
وی تأکید کرد: هنگامی که کار به کاردان سپرده نمیشود و کسانی که رییس بیمارستان میشوند دغدغه اصلیشان کسب درآمد است و اولویت از خدمات مناسب به مردم، به کسب درآمد بیشتر سوق داده میشود، شرایط اینطور به وجود میآید.
کمبود چطور به وجود میآید؟
دبیرکل خانه پرستار درباره چرایی کمبود پرستار نیز گفته است: اکنون بیش از 100 هزار کادر پرستاری فقط در وزارت بهداشت وجود دارد. افراد یادشده اعتقاد دارند اگر به کارانه پرستار 500 هزار یا یک میلیون تومان اضافه شود، رقم چشمگیری است؛ در نتیجه میگویند اگر کارانه را کم کرده یا نیرو کمتر استخدام کنیم، باعث میشود پول برای عده خاصی تأمین شود؛ یعنی همان گروه هیأت علمی که 7 یا 8 درصد هستند.
شریفیمقدم اضافه کرد: مدیر پرستاری بدون داشتن مجوز و در حالی که باید برای ایجاد یک بخش جدید در بیمارستان از سازمان مدیریت اجازه داشته تا برای آن تأمین نیرو شود، برای اینکه بخش جدیدی باز کند، نیروهای خود را از بخشهای دیگر بیمارستان تأمین میکند؛ در نتیجه کمبود نیروی پرستاری به شکل حاد درمیآید.
به گفته وی، نتیجه کار این میشود که مدیر پرستاری به کادر پرستاری فشار وارد میکند تا آنها کار بیشتری انجام دهند. اضافه کار اجباری به پرستاران داده میشود، کارهای خارج از حیطه مسوولیت به آنها واگذار میشود. خلاصه اینکه با سیاستهای مدیران پرستاری هر بیمارستان که باید سلامت و ارائه خدمات باکیفیت را درنظر داشته باشند و مشکلات این بخش را اعلام کرده و نیروی جدید پرستاری بگیرند، به جای این موارد، به پرستاران اضافه کار اجباری میدهند و در نهایت مردم در این بین آسیب میبینند.
مشکلات جامعه پرستاران در حالی مطرح میشود که پیش از این آقای سعید نمکی، وزیر بهداشت درباره کاهش مشکلات پرستاران مواردی را بیان کرده بود. نمکی درباره مشکلات پرستاران گفته است: تناسبی بین حقوق پرسنل در نظام سلامت وجود ندارد و قطعاً باید در حقوق پرستاران بهعنوان یکی از زحمتکشترین اقشار نظام سلامت بازنگری انجام شود و اگر تبعیض وجود داشته باشد آن را اصلاح کنیم.
وی همچنین با اشاره به مشکل کمبود پرستار در نظام سلامت وعده داده بود که در سال 98 و 99 حدود 19 هزار پرستار استخدام میشوند که البته فقط در بخش دولتی است و برای جذب در بخش خصوصی نیز شرایطی فراهم میشود تا با تمهیدات ویژه تعدادی از پرستاران استخدام شوند.