به نقل از کلینیک ارتوپدی فنی پروتز یک اندام مصنوعی است که برای جایگزینی قسمت از دست رفته بدن استفاده میشود که ممکن است در اثر بیماری، تروما یا شرایط مادرزادی از بین برود. توانبخشی عضو پروتز در درجه اول توسط پزشک متخصص پروتز و همچنین تیم بین رشتهای از متخصصان مراقبتهای بهداشتی مانند فیزیوتراپیستها انجام میشود.
اگر داوطلب داشتن پروتز دست هستید، انتخابهای شما از یک پروتز غیرفعال تا یک پروتز کاربردیتر متغیر است. دست مصنوعی غیرفعال هیچ عملکرد خاصی ندارد اما از زیبایی ظاهری خوبی برخوردار است. بازوهای عملکردی میتوانند به صورت مکانیکی یا الکتریکی باشند که غالباً دست با سیم به پروتز متصل میشود و با استفاده از کابل و سیستم مهار میشود.
با استفاده از عضلات پشت و شانه، کابل کشیده میشود تا دست باز شود ("باز کردن اختیاری) یا بسته میشود ("بسته شدن اختیاری") دست. پروتز "میوالکتریک" وقتی الکترودها تکانههای عضلانی از اندام باقیمانده شما دریافت کنند، حرکت را ایجاد میکنند. سپس اینها به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میشوند که برای باز یا بسته شدن آن به دست الکتریکی فرستاده میشوند. باتری موجود در پروتز، قدرت آن را تأمین میکند. اگرچه کمتر از بازوهای میوالکتریک متداول است، اما بازوهای الکتریکی نیز وجود دارند که با وسایل دیگری مانند یک سوئیچ کار میکنند که میتوانید آن را روشن و خاموش کنید. برخی از انواع بازوها این امکان را دارند که از نظر میکروالکترونیکی کنترل شوند.
ویژگیهای پروتز دست
پروتزهای جدید بادوام، سبک و از نظر کاربردی کاملاً دارای کارایی خوبی هستند. آنها از موادی از جمله سیلیکون، آلومینیوم، فیبر کربن، تیتانیوم و پلاستیک ساخته شدهاند. اجزای آن شامل سوکت، پیستون یا قاب و سیستم تعلیق هستند. برخی پروتزها نیز وجود دارد که با استفاده از بند و سیستم مهار به بدن متصل میشوند. سایر پروتزها از مکش استفاده میکنند.
پروتز زیر آرنج
پروتز زیر آرنج یک اندام مصنوعی است که یک بازوی از دست رفته در زیر آرنج را جایگزین میکند. دو نوع اصلی پروتز موجود است. اندامهای کابلی با اتصال یک بند و کابل در اطراف شانه مخالف بازوی آسیب دیده عمل میکنند. شکل دیگر پروتزهای موجود، بازوهای میوالکتریک است. این کارها با حس کردن، از طریق الکترود، در هنگام حرکت دادن عضلات بازوی فوقانی انجام میشود و باعث میشود یک دست مصنوعی باز یا بسته شود.
پروتز بالای آرنج
پروتز زیر آرنج یک اندام مصنوعی است که جایگزین بازوی از دست رفته در بالای آرنج میشود. پروتز بالای آرنج بعلت پیچیدگیهای مشابه مرتبط با حرکت آرنج، برخی از مشکلات مشابه پروتز زیر آرنج را دارد. این امر تقلید حرکت صحیح اندام مصنوعی را بسیار مشکل میکند.
انواع پروتز دست
انواع مختلفی از بازوهای پروتز وجود دارد و هرکدام برای برآوردن نیازهای خاصی طراحی شده است. در بخش زیر انواع مختلف پروتز دست معرفی شده است:
پروتز مکانیکی: حرکت با استفاده نیروی بدن
به نقل از متخصص طب فیزیکی نوعی پروتز است که از یک سیستم مهارکننده کابلی استفاده میکند که به اندام باقیمانده متصل است و به حرکت اندام در کنترل پروتز متکی است. این پروتز این امکان را میدهد که فرد بتواند کنترل کند که آرنج را خم کند و یا آن را قفل کند. این پروتز دو نوع حرکت اصلی دارد از جمله باز کردن اختیاری که در آن دست با کابل باز میشود و سپس به طور خودکار بسته میشود و بستن اختیاری، که در آن دست با اعمال تنش به کابل بسته خواهد شد. این نوع پروتز دارای قابلیت اطمینان بالا و ارزان است و همچنین در دسترس میباشد. برخی از قطع عضوها یا نقایص وجود دارد که ممکن است باعث شود سیستم کنترل آرنج برای بهبود عملکرد آن اضافه شود.
پروتز الکتریکی
این پروتز از ضربانهای الکتریکی ناشی از عضلات اندام باقیمانده استفاده میکند. نیازی به استفاده از مهار و کابل نیست و به همین دلیل میتوان آن را ساخت تا شبیه به بازوی واقعی باشد. این عمل با استفاده از باتریهای قابل شارژ انجام میشود که باعث حرکت بدن و همچنین قدرت بدن میشود که به اندازه کافی برای عملکرد آنها حیاتی نباشد. این دستگاه قادر است نیروی قدرتمندی را که معمولاً بیش از 20 تا 30 پوند است، فراهم کند.
پروتز دست ترکیبی
این پروتز از حسگرها و همچنین ریزپردازندهها در تفسیر تکانههای الکتریکی و سپس کنترل عملکردی بازوی مصنوعی استفاده میکند. این دست مصنوعی ترکیبی از قدرت الکتریکی و قدرت بدن است. بیشتر پروتزهای هیبریدی برای افرادی که قطع عضو یا نقایص مادرزادی واقع شده در بالای آرنج دارند، استفاده میشود.
پروتز مخصوص فعالیتهای خاص
این نوع پروتز برای استفاده در ورزش، مشاغل خاص یا سایر فعالیتهای روزانه طراحی شده است. طراحی آن برای فعالیتهایی است که به برخی عملکردها نیاز دارد و همچنین از نظر دوام بهتر از پروتزهای دیگری است که قادر به ارائه آن نیستند. برخی طراحیهای خلاقانه باعث میشود افراد بتوانند به انواع سرگرمی، ورزش و تفریح از جمله شنا، شکار، وزنه برداری، ماهیگیری، گلف، دوچرخه سواری و نوازندگی یا فعالیتهای مرتبط کاری بپردازند.