به گزارش خبرگزاری فارس، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران که در پاسخ به دعوت «وانگ یی» همتای چینی خود و برای رایزنی و گفت‌وگو با وزیرخارجه چین روز جمعه و در راس هیاتی وارد استان یون نان در جنوب چین شد، روز گذشته با همتای چینی خود به رایزنی پرداخت. سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امورخارجه ظریف را در این سفر همراهی می‌کند. پیش از این چانگ هوآ سفیر چین در ایران از سفر ظریف به دعوت همتای چینی خود به این کشور خبر داد و سعید خطیب‌زاده سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز در این باره گفت که در ادامه رایزنی‌های نزدیک‌جمهوری اسلامی ایران و چین، وزیر امورخارجه کشورمان به منظور دیدار با «وانگ یی» عضو شورای دولتی و وزیر امورخارجه چین روز جمعه 18 مهر عازم این کشور می‌شود. خطیب‌زاده افزود: «دو کشور در عرصه‌های مهمی مانند مقابله با یکجانبهگرایی و مداخله آمریکا در امور داخلی کشورها اتفاق نظر دارند.» همچنین وزیر امورخارجه ایران که اخیرا سفری به مسکو داشت در گفت‌وگو با شبکه روسی «راشاتودی» سفرش به پکن را تایید کرد.
رایزنی درباره سند همکاری 25 ساله
این درحالی است که یک شب پیش از سفر ظریف به چین، دستیار وزیرخارجه در امور آسیا و اقیانوسیه با اشاره به این سفر و در رابطه با رایزنی حول محور سند توافق همکاری 25 ساله با چین تاکید کرد: «از سال گذشته تا الان ارتباط مستمری در سطح کارشناسی بین دو کشور بوده است، در این سفر هم امیدواریم گام بلندی در نهایی کردن این سند برداشته شود که مبنای بسیار خوبی برای پیشبرد روابط اقتصادی خواهد بود.» برنامه بلندمدت همکاری‌های ایران و چین که دولت حسن روحانی آن را «سند راهبردی» می‌خواند، از سوم تیر ماه که تصویب پیش‌نویس آن توسط علی ربیعی، سخنگوی دولت اعلام شد، با حرف و حدیث‌های بسیاری همراه بود؛ برخی مخالفان داخلی آن را به قرارداد ترکمنچای تشبیه کرده و برخی نیز از آثار راهبردی آن سخن می‌گویند. هرچند نباید فراموش کرد که آغاز بحث این سند همکاری، به سفر شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین به ایران در سال 1394 برمی‌گردد، اما اقدامات جدی در راستای نهایی کردن آن از چند ماه پیش آغاز شد و در نهایت در نشست سوم تیر ماه حسن روحانی، رئیس‌جمهور به وزارت امورخارجه ماموریت داد که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، براساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند.
دستورکار سفر ظریف
رضا زبیب، دستیار وزیرخارجه در امور آسیا و اقیانوسیه پنج‌شنبه شب با حضور در بخش شامگاهی خبر 21 شبکه یک سیما به تشریح جزئیات سفر وزیر امورخارجه کشورمان به چین پرداخت. به گزارش خبرگزاری میزان وی با بیان اینکه سفر محمدجواد ظریف دو دستور کار مشخص دارد، گفت: «دستور کار اول، اقتصادی است که در این حوزه سه محور را پیگیری خواهیم کرد؛ اول روانسازی تجارت بین دو کشور به‌ویژه برای کمک به بخش‌خصوصی است؛ متاسفانه تحریم‌ها همه جا فشار می‌آورد، اما خوشبختانه در شرایط بسیار خوبی برای تجارت با چین هستیم. در عین حال گمان می‌کنیم که باید تلاش کنیم، به‌ویژه برای بخش‌خصوصی شرایط را هرچه بهتر کنیم.»
همکاری کرونایی با چین
دستیار وزیر امورخارجه در امور آسیا و اقیانوسیه افزود: «محور دوم مساله روز دنیا یعنی کرونا است، خوشبختانه دو کشور در دوره کرونا توانستند کمک‌های موثری به هم داشته باشند، کمک‌های فراوان مردمی و دولتی از چین دریافت کردیم تا موج اول را پشت‌سر گذاشتیم و الان هم در مرحله‌ای هستیم که برای واکسن کرونا می‌توانیم با یکدیگر همکاری موثری داشته باشیم.» زبیب محور سومی که در این سفر پیگیری خواهد شد را اسناد اقتصادی روابط عنوان کرد. به گفته این مقام وزارت‌خارجه، اسناد گمرکی بین دو کشور مطرح است که می‌تواند تاثیر کلیدی بر توسعه روابط داشته باشد؛ پیشنهاد سندی برای انسجام بخشیدن به روابط بهداشتی وجود دارد و اسناد دیگر که در ان‌شاءالله در این سفر پیگیری خواهد شد.
انتقاد از تحریم‌های آمریکا
همچنین باوجودی‌که پکن تا به امروز بارها مخالفت خود را با سیاست‌های ضدایرانی آمریکا اعلام کرده، اما روز گذشته و همزمان با حضور وزیرخارجه ایران در این کشور بار دیگر سخنگوی وزارت امورخارجه چین با برشمردن پیامدهای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، از اقدام آمریکا به اعمال تحریم‌های «مستبدانه و یکجانبه» علیه ایران انتقاد کرد. به گزارش «ایسنا» صفحه توییتر سخنگویی وزارت‌خارجه چین به نقل از هوا چونینگ، سخنگوی وزارت‌خارجه این کشور نوشت: «محاصره‌های اقتصادی و تحریم‌هالی مالی یکجانبه و استبدادی آمریکا علیه ایران و دیگر کشورها توان آنها برای توسعه اقتصادی و بهبود وضع معیشتی را تضعیف کرده و بر حقوق اولیه انسانی افراد غیرنظامی از جمله زنان، کودکان، افراد سالخورده و دارای معلولیت (به گونه‌ای مخرب) تاثیر می‌گذارد.»
چونینگ ادامه داد: «با وجود تداوم شیوع کووید-19، محدودیت‌هایی که آمریکا در زمینه حمل‌ونقل تجهیزات پزشکی ایجاد کرده است، خطری جدی برای زندگی و سلامت مردم در بر دارد. چین دوباره خواستار حذف اقدامات قهری یکجانبه علیه ایران است.» براساس این گزارش، اظهارات وزیر امورخارجه چین در پی این مطرح می‌شود که روز پنج‌شنبه وزارت‌خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد 18 بانک ایرانی را تحریم کرده است. این نهاد دولتی آمریکا مدعی است تحریم‌های اعلام شده مانعی در تبادلات مالی برای کالاهای بشردوستانه از جمله غذا و دارو ایجاد نمی‌کند!
آرای پکن به نفع تهران
همان‌طور که اشاره شد اخیرا چین بارها در حمایت از جمهوری اسلامی ایران در مقابل آمریکا و حتی اروپا قرار گرفته است؛ از جمله اینکه در نشست روز جمعه 30 خرداد ماه شورای حکام که به تصویب قطعنامه‌ای ضدایرانی انجامید، چین کاملا رودرروی آمریکا قرار گرفت و به همراه روسیه به این قطعنامه رای منفی داد. در این خصوص وانگ کان، نماینده دائم جمهوری خلق چین در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز پنج‌شنبه 29 خردادماه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بررسی قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپایی (انگلیس، آلمان، فرانسه) علیه ایران، تاکید کرد که تصویب این قطعنامه عواقب بسیار نامطلوبی خواهد داشت. همچنین چین از ماه‌ها پیش بارها مخالفت خود را با تلاش‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت که تا چند روز دیگر به پایان می‌رسد اعلام کرده است.
همچنین قطعنامه پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران که در 25 مرداد ماه ارائه شد نیز با رای منفی چین همراه بود. البته این قطعنامه تنها دو رای موافق داشت که آن هم آرای خود آمریکا و جمهوری دومینیکن بود؛ روسیه و چین به آن رای منفی دادند و 11 عضو دیگر شورای امنیت که بسیاری از متحدان اروپایی واشنگتن را شامل می‌شود نیز رای ممتنع. قطعنامه مذکور برای تصویب نیازمند 9 رای موافق اعضا و عدم مخالفت 5 عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آمریکا بود. آمریکا پس از ناکامی در تصویب تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت، با استناد به برجام (به‌رغم خروج خود از آن) مکانیزم ماشه را فعال کرد و تحریم‌هایی را علیه ایران به اجرا درآورد که در آخرین مورد نیز تحریم علیه 18 بانک ایرانی را شاهد بودیم. در عین حال پس از فعال‌سازی مکانیزم ماشه توسط آمریکا در تاریخ یکم شهریور، چین مخالفت قاطع خود را با این موضوع اعلام و آن را مورد انتقاد قرار داد. «جانگ جونگ»، نماینده چین در سازمان ملل اقدام آمریکا را محکوم کرد و آن را یک نمایش سیاسی از سوی آمریکا توصیف کرد. نماینده چین با بیان اینکه درخواست آمریکا هیچ مبنای قانونی و عقلانی ندارد، تاکید کرد که این درخواست از هیچ حمایتی در میان اعضای شورای امنیت برخوردار نیست و مقبولیتی در جامعه بین‌المللی ندارد. علاوه بر این، «ژائو لی‌جیان» سخنگوی وزارت‌خارجه چین هم طی یک نشست خبری با تاکید بر اینکه آمریکا حقی برای درخواست بازگشت تحریم‌ها علیه ایران ندارد، دلیل آن را نیز خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هسته‌ای ایران دانست. ژائو در ادامه افزود: «مشارکت‌کنندگان در برجام و اکثریت غالب شورای امنیت سازمان ملل به این موضوع که درخواست آمریکا پایه‌های قانونی دارد و مکانیزم ماشه می‌تواند فعال شود اعتقادی ندارند.» وی با بیان اینکه آمریکا عهد شکسته و از برجام خارج شده، موضع یکجانبه آمریکا را در تضاد با اجماع گسترده جامعه بین‌المللی دانست و تاکید کرد که تلاش این کشور برای تضعیف برجام به ثمر نمی‌رسد.
گزارش ظریف از مذاکرات با چین
ایرنا: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز گذشته در پیامی توییتری نوشت که با «وانگ یی» همتای چینی خود، مذاکرات سودمندی در شهر تنگ چونگ درباره برنامه جامع همکاری راهبردی دو کشور داشته است. ظریف افزود: در این دیدار با سیاست یکجانبهگرایی آمریکا و تلاش‌هایش برای ایجاد جهان یک‌قطبی مخالفت شد. به نوشته ظریف، دو طرف همچنین درباره تقویت روابط دوجانبه شامل برنامه راهبردی 25 ساله، همکاری‌های منطقه‌ای، حفظ برجام و تولید مشترک واکسن به توافق رسیده‌اند.
