تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
در بسیاری از افراد مبتلا به صرع عامل تحریک کنندۀ مشخصی برای ایجاد تشنج وجود ندارد، ولی عواملی از جمله استرس، خستگی و هیجانهای شدید میتوانند باعث کاهش مقاومت بدن شده و احتمال بروز تشنج را افزایش دهند. در تعداد کمی از افراد مبتلا به صرع میتوان عوامل تحریک کنندۀ مشخصی را برای بروز تشنج پیدا کرد. برخی از این عوامل عبارتند از: نور، صدای بلند، تب و قاعدگی (در زنان). در این بیماران توصیههای خاصی برای پیشگیری از تشنجها وجود دارد که لازم است با پزشک خود مشورت کنند. تاکنون هیچ شواهد علمی حاکی از تشدید تشنج به دلیل مصرف غذاهای رایج مانند لبنیات وجود ندارد و باورهای غلط نباید باعث محرومیت بیمار از مصرف غذاهای مفید مانند ماست و شــــیر شــــــود، ولــــــی توصیههای تغذیهای خاصی برای افراد مبتلا به صرع وجود دارد که مهمترین آنها در زیر آورده شده است.
همۀ کسانی که از داروهای ضد تشنج استفاده میکنند باید برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان، که از عوارض اکثر داروهای ضد تشنج است، توصیههای زیر را جدی بگیرند:
فعالیت ورزشی روزانه (با رعایت احتیاطهای لازم) بسیار مفید است.
رژیم غذایی مناسب که سرشار از کلسیم و ویتامین D باشد (مانند لبنیات) بسیار مفید و لازم است.
سیگار کشیدن مضر است و باعث تشدید پوکی استخوان میشود.
مصرف زیاد کافئین ( موجود در چای، قهوه، نوشابههای گاز دار و شکلات ) مضر است.
مصرف الکل مضر است.
می توانید از قرصهای مکمل حاوی کلسیم و ویتامین «D» استفاده کنید ( با نظر پزشک).
آیا ویتامینها یا محصولات گیاهی میتوانند در جلوگیری از تشنج کمک کنند؟
در حال حاضر هیچ گونه شواهدی دال بر مؤثر بودن مواد گیاهی در جلوگیری از تشنج وجود ندارد. در مورد ویتامینها و املاح باید گفت که در موارد نادری کمبود ویتامین (B6 )، منیزیم یا کلسیم منجر به تشنج میشود که در موارد فوق مصرف این مواد توصیه میشود. با این حال مصرف انواع ویتامینها بدون نظر پزشک توصیه نمی شود. البته گاهی پزشک ترکیبات ویتامین را به عنوان مکمل برای بیمارش تجویز میکند که اغلب برای جبران کمبود ویتامینهای ناشی از مصرف داروهای ضد تشنج است.
نکتههای اختصاصی در مورد داروهای ضد تشنج
1) اگر توپیرامات مصرف میکنید:
زیاد آب بنوشید. از عوارض توپیرامات ابتلا به سنگ کلیه است و مصرف زیاد آب ( شش تا هشت لیوان در شبانه روز ) از تشکیل سنگ جلوگیری میکند.
2) اگر از زونیساماید استفاده میکنید:
زیاد آب بنوشید ( شش تا هشت لیوان در شبانه روز ). از عوارض این دارو ایجاد سنگ کلیه است که با مصرف آب زیاد میتوان از آن جلوگیری کرد.
3) اگر کاربامازپین مصرف میکنید :
از مصرف انار و گریپ فروت بپرهیزید. این میوهها با داروی شما تداخل دارند و مصرف آنها ممکن است باعث مسمومیت دارویی شود.
نکتههای متفرقه
- از مصرف آمینو اسیدهای موجود در مکملهای ورزشی بپرهیزید. این مواد ممکن است باعث بروز تشنج شوند.
- از مصرف زیاد آسپارتام - شیرین کنندۀ مصنوعی موجود در غذاهای رژیمی- بپرهیزید. این ماده ممکن است باعث بروز تشنج شود.
- اگر حساسیت غذایی خاصی دارید، از مصرف آن مادۀ غذایی پرهیز کنید. آن غذا ممکن است باعث بروز تشنج شود.