خبرگزاری خبرآنلاین-گروه استان‌ها-سارا موسوی: تالاب هشیلان تالابی است که در روستای هشیلان در استان کرمانشاه و در بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه قرار دارد، این تالاب در مسیر جاده کرمانشاه به روانسر در 26 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه و در دهستان میان دربند واقع شده است، مساحت تقریبی تالاب 450 هکتار است که در دشتی گسترده و اراضی پسته دامنه‌های خورین و ویس قرار دارد.
امسال برخلاف سال‌های گذشته شاهد خشک شدن تالاب نبودیم و علت اصلی آن بارندگی‌های امسال و از همه مهمتر انتقال آب رودخانه رازآور به تالاب هشیلان، از اسفند ماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری بود که باعث سیراب شدن بستر تالاب و بالا آمدن سطح آبهای زیرزمینی تالاب شد در حال حاضر امید است که سراب هشیلان تا شروع بارندگی‌ها تاب بیاورد و خشک نشود.
از عمده علت‌های خشک شدن تالاب در سنوات گذشته خشکسالی‌های پی در پی، برداشت بی‌رویه از چاه‌های مجاز و غیر مجاز اطراف تالاب، عدم رعایت الگوی کشت در اطراف تالاب و کشت‌های 2 باره و سه باره در اطراف تالاب بود.
تالاب هشیلان یکی از تالاب‌های منحصر به فرد ایران است که در دامنه کوه خورین واقع شده است و زیستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری ارزشمند آبزی و کنار آبزی در این اکوسیستم ویژه است.
سراب نیلوفر دریاچه کوچکی در دامنه کوه کماجار بوده و جزو مناطق بکر کشور است این دریاچه همچون استخری طبیعی در گوشه‌ای از طبیعت جا خوش کرده و مکان مناسبی برای قایق‌سواری، عکاسی و پیک‌نیک به شمار می‌رود.
این دریاچه در حدود 20 کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه قرار گرفته است، تا اواسط دهه هشتاد مملو از گل‌های نیلوفر آبی بوده و در فصول گرم سال غنچه‌ها و برگ‌های آن سر از آب برآورده و قسمت زیادی از آن را می‌پوشاند.
سراب نیلوفر این روزها حال و روز خوبی ندارد و تقریباً می‌شود گفت کاملاً خشک شده و دلیل اصلی آن چاه‌های اطراف سراب و برداشت بی‌رویه و کنترل نشده از آنها و همچنین کشت‌های آببر فراوان از جمله ذرت در مزارع اطراف سراب است.
علی رغم تاکیدهای فراوان در جلسات متعدد استانی مبنی بر نظارت بر الگوی کشت در اطراف تالاب‌ها و سراب‌ها همچنان شاهد کشاورزی بدون قاعده که خسارت جبران ناپذیری را بر آبهای زیرزمینی و سطحی در سطح استان وارد می‌کنند هستیم، چنانچه مدیریت اصولی و هدفمند منابع آبی در سطح کلان مدیریتی استان در سرلوحه برنامه‌های مدیران استانی قرار نگیرد و به این باور نرسیم که ما بسیار بیش از ظرفیت و توان از منابع آبی زیرزمینی برداشت کرده‌ایم و خطر کم آبی استان را به شدت تهدید می‌کند در سال‌های آتی با بحرانی به نام نداشتن منابع آب شرب سالم در استان روبرو خواهیم شد.
با توجه به اینکه 61 درصد مساحت ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده بروز هرگونه تنش آبی و خشکسالی بسیار زودتر از کشورهای دیگر در این سرزمین نمود پیدا می‌کند هرگونه اهمال و عدم مدیریت در خصوص تولید و مصرف منابع آبی علاوه بر ایجاد بحران شدید انسانی و زیست محیطی می‌تواند تبعات اجتماعی گسترده‌ای را در پی داشته باشد.
میانگین سرانه آب در دنیا پنج هزار و 700 متر مکعب است که این عدد در ایران هزار و 600 متر مکعب است بر اساس گزارش سازمان ملل در حال حاضر ایران بیش از 72 درصد از منابع آبی تجدید پذیر خود را استفاده کرده و در تنش شدید آبی قرار دارد.
در واقع فرصتی برای آزمون خطا باقی نمانده و اگر تدابیر سریع و اجرایی برای مدیریت منابع آبی اندیشیده نشود به زودی به نقطه‌ای می‌رسیم که امکان جبران آن متصور نیست.
برای مدیریت صحیح منابع آب باید به ابعاد مختلف و اثرگذار مسئله شناخت کافی پیدا کرد و عوامل متعدد موثر آن را شناسایی کرد خشکسالی تنها قسمتی از این علت است و بهره‌وری بسیار پایین آب در حوزه‌های ختلف از جمله کشاورزی صنعت و استحصال بی‌رویه آب برای 2 بخش اخیر از علل جدی در بحران آب در استان کرمانشاه است.
در حال حاضر به جای اینکه به دنبال افزایش منابع آبی و افزایش میزان برداشت از منابع محدود در استان باشیم باید تمام توان خود را بر افزایش بهره‌وری نظارت و کنترل چاه‌های آب و میزان برداشت از آن الزام به کشت‌های سازگار با اقلیم کرمانشاه و ممانعت از کشت ارقام آب بر استفاده از پساب‌های خانگی در حوزه صنعت و تاکید بر باز چرخانی آب و بالا بردن فرهنگ استفاده صحیح از آب در میان آحاد مردم و بهره‌مندی از علم روز و فناوری‌های جدید باشیم.
46
