تومورهای مغزی اشکال و اندازههای مختلفی دارند و این در مورد نشانههای بروز آنها نیز صدق میکند. دکتر تئودور شوارتز جراح مغز و اعصاب از مرکز پزشکی کرنل میگوید: علائم تومور مغزی بستگی به محل قرارگیری آن دارد. به عنوان مثال اگر تومور نزدیک بخشی از مغز باشد که عضلات دست یا چشم را کنترل میکنند علائمی که بروز میکند ضعف عضلانی یا مشکل در بینایی خواهد بود.
تومور مغزی چیست؟
تومور مغزی مجموعهای از سلولها است که به صورت غیرمعمول درون مغز شما جمع شدهاند. این سلولها برخلاف دیگر سلولها از بین نمیروند. جمجمهی شما که مغز در آن قرار دارد از جنس بسیار سختی است و وجود هر نوع فشار اضافی در این ناحیه میتواند مشکلزا باشد. تومورها میتوانند بدخیم یا خوشخیم باشند و این افزایش فشار میتواند به مغز آسیب بزند و حتی سبب مرگ شود.
عوامل متعددی مانند: ژنتیک (5-10٪)، سن (سنین بالا)، نژاد (سفیدپوستان)، عوامل شیمیایی محیطی و تابش رادیواکتیو میتوانند سبب ایجاد تومور مغزی شوند.
وقتی این را در نظر بگیرید که هر سلول مغز میتواند تبدیل به تومور مغزی بشود و این مغز شماست که تمام اعمال و رفتار بدن را کنترل میکند متوجه خواهید شد که نشانههایی که میتواند بروز کند بیپایان خواهند بود. نوع این علائم بستگی به نوع و محل قرارگیری تومور دارد. با این همه، بعضی نشانهها وجود دارند که از بقیه بسیار آشکارتر هستند. در ادامه به بررسی این نشانهها خواهیم پرداخت.
تشنج
جدای از نوع تومور، تشنج یکی از اولین نشانههای مشکل است. التهاب ناشی از تومور سبب میشود تا نورونهای مغزی غیرقابل کنترل شوند و بدن دچار حرکات غیرارادی شود. درست مثل تومور، تشنج هم میتواند انواع مختلفی داشته باشد. این تشنج میتواند برای تمام بدن رخ دهد یا اینکه فقط در یک قسمت بدن یا حتی نیمی از صورت رخ دهد.
دستپاچگی
اگر مرتب کلیدها از دستانتان میافتد، در بالا رفتن از پلهها یا برای حفظ تعادل خود مشکل دارید اینها میتواند نشانههای یک مشکل بزرگتر باشد. اختلال در صحبت کردن، قورت دادن یا کنترل کردن حالات صورت همه میتوانند دیگر نشانههای تومور مغزی باشند. قشر کورتکس مغز وظیفهی کنترل حرکات را به عهده دارد وقتی توموری در این ناحیه قرار داشته باشد اختلال در علائمی که از این ناحیه فرستاده میشود به وجود میآید.
بی حسی
اگر حس نسبت به قسمتی از بدن یا صورت خود را از دست دادهاید باید نگران باشید. در این مواقع احتمالاً تومور روی ساقه مغز قرار دارد که وظیفه کنترل امور مربوط به ستون فقرات را دارد. شما احتمالاً کنترل حرکات خود را از دست میدهید.
تغییرات در حافظه و افکار
درست است که تومور سبب یک سری تغییرات روی شخصیت و رفتار فرد میشود اما تغییرات عجیب و غریبی که در فیلمها نشان داده میشود بیشتر نمایشی است. بیماران مبتلا به تومور مغزی معمولاً دریادآوری خاطرات خود دچار مشکل میشوند. نشانههایی مثل: افسردگی، عصبانیت و یا هیجان نیز میتواند بروز کنند.
مشکلات شنوایی و وزوز گوش
قسمتی که در انتهای ناحیه میانی قشر کورتکس مغز قرار دارد وظیفه شنیدن صداها را به عهده دارد. اگر یکی از گوشهای شما نمیشنود یا اینکه صدای وزوز را میشنوید بهتر است با پزشک خود ملاقاتی داشته باشید.
مشکلات بینایی
تاری دید، تصاویر دوگانه و از دست دادن بینایی، همه میتواند به تومور مغزی مربوط باشند. دیدن اشکال شناور در محیط نیز یکی از نشانههای شایع تومور مغزی است. تومورهایی که در ناحیهی غدهی هیپوفیز رشد میکنند میتوانند به بخش بینایی شما فشار وارد کنند.
سردردها جزو نشانهها نیستند
برخلاف چیزی که تصور میکنید سردرد جزو نشانههای اولیه ی تومور مغزی نیست. سردرد معمولاً همراه با تومورهای بسیار بزرگ خود را نشان میدهد اما عموماً جز نشانههای اولیه نیستند.
لکنت زبان
لکنت زبان و بریده صحبت کردن و عدم متوجه شدن اینکه دیگران چه میگویند همه میتوانند از نشانههای وجود تومور مغزی در ناحیهی پیشانی باشند. ناحیهای که وظیفهی کنترل صحبت کردن و زبان را به عهده دارد. وقتی توموری در این ناحیه قرار داشته باشد این وظایف دچار مشکل میشود.
ناباروری
همان طور که اشاره شد مغز تمام فعالیتهایی که در بدن رخ میدهد را کنترل میکند که این شامل کنترل هورمونهای باروری نیز میشود. تومورهایی که در عملکرد غدهی هیپوفیز اخلال ایجاد میکنند میتوانند سبب شوند تا میزان ترشح هورمونها تغییر کند. حتی بعد از اینکه نوزاد متولد شد روند تولید شیر نیز دچار مشکل میشود.
مواردی دیگری که باید بدانید
چه چیزی باعث ایجاد تومور میشود؟ دکتر شوارتز میافزاید: بعضی اختلالات ژنتیکی میتواند به ایجاد تومور مغزی منجر شود. اما اغلب تومورها در افرادی ظاهر میشوند که دچار عوامل اولیه نیستند. کودکان و بزرگسالان بالای 60 سال احتمال بیشتری برای ابتلا به تومور مغزی دارند. برخلاف چیزهایی که شنیدهاید تلفنهای همراه جزو عوامل خطرآفرین در این زمینه نیستند. هیچ نوع مدرک محکمی در این رابطه یافت نشده است.
تشخیص این بیماری با آزمایشهای فیزیکی و عصبی شروع میشود. ابتدا اعصاب جمجمهای که درست از خود مغز نشات میگیرند مورد بررسی قرار خواهند گرفت. در مرحلهی بعد به داخل مردمک چشمان شما نگاه میکنند تا نشانههایی از تورم غیرمعمول رشتههای عصبی دیده شود. سیتی اسکن و اموآر.آی هم که میتواند با دقت وجود تومور را شناسایی کند.
برای درمان تومورهای بدخیم از جراحی، دارو، رادیودرمانی یا شیمی درمانی استفاده میکنند. انتخاب روش درمانی بستگی به نوع ، محل قرارگیری، اندازه تومور و سلامتی کلی شما دارد. خبر خوب این است که تمام تومورهای مغزی کشنده نیستند. تعداد زیادی از آنها کوچک و خوشخیم هستند و نیازی به درمان هم ندارند.
منبع: prevention ، rd و healthline