به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای این برنامه که شنبه 23 بهمن روی آنتن شبکه چهار رفت، محمدعلی شیوا درباره پیکره و پیام شعر صائب گفت: متأسفانه درباره صائب تبریزی به رغم خدمت بسیاری که به ادب فارسی کرده است، نمیتوانیم چندان مستند صحبت کنیم، چون کتابهای اندکی در خصوص او داریم و هنوز در الفبای شناخت صائب ماندهایم.
شیوا ادامه داد: وقتی صائب ظهور میکند، حدود 200 سال از حکومت بلامنازع حافظ در شعر فارسی میگذرد و طی این دو قرن کمتر کسی توانست گوی سبقت را از حافظ برباید. صائب یک اتفاق بود که تصادفی نبود و زمینه و شرایط برای انحراف از معیار فراهم بود.
این شاعر یادآور شد: اگر ادوار شعر فارسی را در نظر بگیریم، مخاطب اولیه شعر پارسی دربار و طبقات بالا از نظر مالی هستند. مراحل بعد از آن یعنی دوران سنایی و عطار، مخاطب شعر باز هم مردم و جامعه نیستند بلکه تحصیل کردگان و اهالی درس هستند.
وی خاطرنشان کرد: اگر مخاطب شناسی بین دوران سنایی و حافظ صورت گیرد، مشخص است که حافظ شعر را به میان تودههای مردم می آورد و در عصر صفوی این موضوع نمود بیشتری پیدا می کند.
شیوا افزود: کسی که نوآوری میکند نمیتواند از خود تقلید کند و صائب نیز نبوغی داشت که کار سخت مضمونیابی برای او حکم تفریح داشت. صائب شکارچی مضمون بود و هروقت به شکار میرفت شعر زنده و تازه صید میکرد.
این پژوهشگر ادبی در پایان عنوان کرد: هر کس بخواهد تغییر تازهای ایجاد کند دنبال آسیب شناسی است و صائب نیز که مضامین تازهای خلق می کرد نیز همین طور بود.
«چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود.