عمارت مسعودیه یکی از خانههای تاریخی شهر تهران است که در خیابان جمهوری، نرسیده به بهارستان، خیابان ملت، تقاطع خیابان اکباتان قرار دارد.
عمارت مسعودیه به دستور مسعود میرزا ملقب به ظلالسلطان (فرزند ناصرالدین شاه) در سال 1295 هجری قمری در زمینی به مساحت حدود 4000 مترمربع بنا شد.
معمار این بنا استاد شعبار معمارباشی و ناظر آن میرزا رضاقلی خانی ملقب به سراجالملک بوده است. این بنا از دو قسمت اندرونی و بیرونی و دیگر محلقات تشکیل شده است.
عمارت مسعودیه از زمان ساخت تا امروز، شاهد وقایع بسیاری بوده است. در جریان جنبش مشروطه، با توجه به نزدیکی عمارت به میدان بهارستان و اختلاف ظلالسلطان با برادرش (مظفرالدین شاه) و فرزند او، یکی از پایگاههای مشروطهخواهان و مخالفان محمدعلی شاه بود.
در سال 1287، در نزدیکی این عمارت بمبی دستساز زیر کالسکه محمدعلی شاه منفجر شد که این امر بهانه لازم را برای به توپ بستن مجلس به محمدعلی شاه داد و پس از واقعه بهارستان، عمارت مسعودیه نیز به همراه خانه ظهیرالدوله و سایر مشروطهخواهان، به رگبار بسته شد.
این خانه از جهات دیگر نیز حائز اهمیت میباشد زیر بنای بسیاری از ساختمانهای فرهنگی کشور در این عمارت گذاشته شد. نخستین کتابخانه و موزه ملی ایران در بخشی از این عمارت برپا شد؛ در حدود سالهای 1304، انجمن معارف با استفاده از یکی از اتاقهای این عمارت، نخستین کتابخانه رسمی کشور که پایه اصلی و اولیه کتابخانه ملی بود، را گذاشت. چند سال بعد نیز یکی دیگر از اتاقهای عمارت به عتیقههای باستانی که از گوشه و کنار کشور به دست آمده بود، اختصاص یافت و در حقیقت نخستین موزه ایران در آن پایهگذاری شد و در سال 1318، اشیای عتیقه آن به موزه ملی منتقل شد.
در فاصله سالهای 3-1342 خورشیدی، از عمارت مسعودیه به عنوان دانشکده افسری استفاده شد.
در سال 1345 خورشیدی، با تفکیک وزارت آموزش و پرورش از وزارت فرهنگ و هنر، عمارت مسعودیه به وزارت آموزش و پرورش سپرده شد و نخستین وزارتخانه آموزش و پرورش در آنجا مستقر شد.
عمارت مسعودیه در 25 شهریور سال 1390 خورشیدی، میزبان پانزدهمین جشن خانه سینما بود.