تخریب خانه های تاریخی برای فرار از ثبت میراثی

تاریخ خبر: 1393/07/01 – به گزارش خبرنگار مهر، این روزها به اعتقاد بسیاری از مسئولان کشوری و استانی صنعت توریسم و تقویت زیربناهای گردشگری می‌تواند بهترین راهکار برای خروج از وضعیت بحران زده اقتصاد کشور باشد و از آنجایی که استان اصفهان دارای بیش از 20 هزار اثر تاریخی است می‌تواند مأمن خوبی برای حضور گردشگران داخلی و خارجی باشد، این ظرفیت را می‌توان یک روی سکه گردشگری دانست و روی دیگر آن را نیز نحوه بهره‌برداری از این میراث می‌توان عنوان کرد.

خبرهای بی‌مهری با میراث فرهنگی در استان اصفهان همیشه از گوشه و کنار این استان به گوش می‌خورد و این بار خبرها حاکی از آن است که این بی‌توجهی‌ها با بناهای تاریخی شهر گلپایگان دست به یقه شده است. به صورتیکه این وضعیت عزم سارقان عتیقه را بیش از پیش جزم کرده تا در راستای سرقت ابزارآلات موجود در بناهای میراثی دندان تیز کنند.

نماینده میراث فرهنگی تنها نماینده ثبت آثار است نه رسیدگی

رضا قربانی یکی از شهروندان گلپایگانی و دانشجوی رشته میراث فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر و با انتقاد از بی توجهی مسئولان میراث فرهنگی به وضعیت بناهای تاریخی شهر گلپایگان اظهار داشت: شهروندان این شهر و دیگر کسانی که به این شهر می آیند اگر گذرشان به آثار تاریخی بیفتند خواهند دید که واقعا از حمایت دولت به عنوان متولی اصلی این آثار برخوردار نیست و اگر اوضاع به همین منوال پیش برود بعید نخواهد بود که در آینده نزدیک شاهد فرو افتادن این آثار خواهیم بود.

وی افزود: بیشتر آثار باستانی گلپایگان در معرض تخریب قرار دارد و نمایندگی میراث فرهنگی صرفاً نماینده ثبت فرهنگی است و لاغیر، این نمایندگی بعد از ثبت اقدامی جهت نگهداری و یا مرمت آن انجام نمی دهد و مردم نیز به همین دلیل میل و رغبتی در همکاری با میراث فرهنگی ندارند به طوری که اخیراً به محض اطلاع یکی از مالکان خانه های قدیمی مبنی بر پیگیری ثبت فرهنگی منزل خود، اقدام به تخریب کاشی‌های نفیس و تاریخی خانه خود نموده است تا بدینوسیله خانه خود را از سرنوشت آثار دیگر در امان نگه دارد.

این شهروند گلپایگانی با بیان اینکه اگر میراث فرهنگی ضمن ثبت آثار، حمایت‌های مادی و معنوی از آثار را نیز انجام می‌داد در حال حاضر وضعیت بناهای میراثی گلپایگان به این صورت نبود، ادامه داد: با پیگیری‌ها و مراجعاتی که به اداره میراث فرهنگی در سطح شهر گلپایگان داشته‌ایم همیشه دم از کمبود اعتبار برای رسیدگی به این بناها می‌زنند و این بهانه را سپری برای عدم پاسخگویی به انتقادات وارد شده به خود کرده‌اند.

قربانی شناسایی ظرفیت‌های میراث فرهنگی برای مردم شهر گلپایگان و دیگر مردم کشور را ضروری دانست و بیان داشت: آثار تاریخی گلپایگان، حتی برای مردم گلپایگان نیز ناشناخته هستند به جرأت باید گفت بیش از 70 درصد مردم گلپایگان حتی نام و نشان آثار تاریخی شهر را نمی‌دانند.

وی حمایت‌های لازم معنوی و مادی از صاحبان بناهای تاریخی را ضروری دانست و افزود: با حمایت از این افراد می‌توان با جذب بخش خصوصی اعتبار لازم را برای بهبود وضعیت بناهای تاریخی گلپایگان جذب کرد.

این شهروند گلپایگانی با نام بردن از تعدادی از آثار تاریخی موجود در شهر گلپایگان گفت: خانه معظمی ها، خانه شجاع نظام، چندین حمام زیبای تاریخی، مناره سلجوقی، کبوتر خانه ها، ارگ گوکد، هفده تن، قلعه های قدیمی، برج سرباطان و ….. بخشی از آثار تاریخی گلپایگان هستند.

تنها 25 اثر تاریخی گلپایگان ثبت میراثی شده است

مهدی نوبخت، رئیس اداره میراث فرهنگی گلپایگان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وجود 200 اثر تاریخی در شهر گلپایگان اظهار داشت: از این تعداد تنها 25 اثر توسط میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.

وی در خصوص رسیدگی به وضعیت بناهای تاریخی شهر گلپایگان نیز گفت: بر اساس سیاست‌های سازمان میراث فرهنگی در حال حاضر اعتبارات موجود برای تکمیل پروژه‌های نیمه تمام هزینه خواهد شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی گلپایگان با بیان اینکه میراث فرهنگی آمادگی کامل را برای جذب سرمایه‌های بخش خصوصی دارد، افزود: هر بی‌توجهی که از سوی میراث فرهنگی اتفاق افتاده است با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی قابل جبران خواهد بود.

وی ادامه داد: بیش از 92 درصد از بناهای تاریخی شهر گلپایگان مالک خصوصی دارد و تنها 8 درصد از این بناها عمومی و دولتی است.

“خانه معظمی‌ها” از جمله آثار تاریخی شهر اصفهان است که به اعتقاد برخی از دوستداران میراث فرهنگی در شهر گلپایگان مورد بی‌توجهی قرار گرفته است و در صورت عدم رسیدگی در آینده‌ای نزدیک تخریب خواهد شد و این در حالی است که رئیس اداره میراث فرهنگی شهر گلپایگان این بنای تاریخی را یکی از پابرجاترین بناهای تاریخی این شهر اعلام کرد و افزود: از سال 88 تاکنون 300 میلیون تومان برای احیای این خانه تاریخی هزینه شده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر خانه معظمی‌ها به 500 میلیون تومان اعتبار برای نگهداری نیاز دارد، افزود: بخش خصوصی می‌تواند برای احیای کامل این خانه همکاری داشته باشد.

“حمام حاجی” نیز یکی دیگر از بناهای تخریب شده شهر گلپایگان است که به اعتقاد مهدی نوبخت از سال 77 تا 87 از سوی مردم تخریب شده است، وی در این راستا اظهار داشت: این حمام تاریخی در حال حاضر توسط بخش خصوصی در حال مرمت و بازسازی است و در آینده‌ای نزدیک به محلی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل خواهد شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی گلپایگان “حمام دربانان” را نیز از دیگر حمام‌‌های تاریخی شهر گلپایگان عنوان کرد و بیان داشت: هنوز اعتباری برای احیای این حمام اختصاص نیافته است.

وی درباره آخرین وضعیت “خانه شجاع نظام” نیز اظهار داشت: این خانه دارای مالک خصوصی است و این مالکان اجازه ثبت شدن این خانه در لیست آثار میراث فرهنگی را نمی‌دهند.

تخریب برخی از قسمت‌های خانه تاریخی 120 ساله برای فرار از ثبت میراثی شدن

اما “خانه توکلی‌ها” که از دیگر بناهای تاریخی گلپایگان است و در مسیر گلپایگان – خوانسار و روبروی پمپ بنزین این مسیر وجود دارد اخیرا مورد توجه میراث فرهنگی به منظور ثبت میراثی شدن قرار گرفته است.

رئیس اداره میراث فرهنگی گلپایگان در این رابطه اظهار داشت: این خانه قدمتی 120 ساله دارد و به دلیل اختلاف ورثه‌های این خانه میراث فرهنگی هنوز موفق به ثبت این اثر نشده است.

وی عدم فرهنگسازی در خصوص وظایف و رسالت اداره میراث فرهنگی در بین مردم گلپایگان را نیز یکی دیگر از دلایل شرایط موجود در بناهای تاریخی این شهر دانست و افزود: ضروری است که رسانه‌ها در خصوص آگاه سازی مردم گلپایگان نسبت به فعالیت‌های میراث فرهنگی اقدامات اساسی را دنبال کنند.

نوبخت در خصوص سرقت اموال و ابزارآلات قیمتی داخل بناهای تاریخی اصفهان نیز بیان داشت: این ابزارآلات مربوط به کارهای کشاورزی و یا بخشی ابزارهای بکار برده شده در درب‌های خانه‌ها بوده است و ارزش زیادی ندارند.

گزارش: مریم یاوری