بیماریهای مزمن کلیوی در درازمدت سبب از دست رفتن کلیه خواهند شد. این شرایط میتواند سبب آسیب به کلیهها، کاهش توانایی جلوگیری از ورود مواد زائد به خون و میتواند منجر به عوارض ناشی از فشار خون بالا، کم خونی، استخوانهای ضعیف، شرایط بد تغذیهای و آسیبهای عصبی بشود. اگر بیماری مزمن کلیوی به رشد خود ادامه بدهد میتواند منجر به از کار افتادن کلیه شود که برای ادامه زندگی شما نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه خواهید شد.
یک جنبه مهم که میتواند روی این بیماری اثر بگذارد انتخاب نوع مواد غذایی است. دکترها معمولاً یک رژیم خاص روزانه که در آن دقیقاً مقدار مواد مغذی مشخص شده است را برای بیماران تجویز میکنند تا جلوی بدتر شدن شرایط را بگیرند.
هر فردی که دچار این بیماری است باید یک ارزیابی روی رژیم غذایی خود داشته باشند و البته این رژیم برای همه یکسان نخواهد بود. با توجه به دیگر شرایط سلامتی فرد، سبک زندگی و نیازهای خاص دیگر، رژیم غذایی متفاوت خواهد بود تا بتوان عملکرد کلیههای فرد را در بهترین شرایط حفظ کرد.
یک دکتر و متخصص تغذیه مقدار مواد مغذی زیر را برای هر شخص به طور خاص مشخص میکند:
پروتئین
پروتئین یک درشت مغذی است که برای ساخت، بازسازی و حفظ هر سلول در بدن مورد نیاز است و میتواند وقتی نیاز باشد به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. در بیماریهای کلیوی به خاطر اینکه کلیه درست کار نمیکند آنها نمیتوانند پروتئین همیشگی را تحمل کنند. بنابراین فرد باید مقدار پروتئین مصرفی خود را محدود کند و برای تامین انرژی خود باید روی کربوهیدرات و چربی حساب باز کند.
منابع اصلی پروتئین نیز باید محدود شوند مثل: گوشت، ماهی، تخم مرغ، شیر، لوبیا، مرغ و آجیلها. منابع دیگر پروتئین مثل: نانها، غلات صبحانه، دانهها و سبزیجات به عنوان منبع پروتئین در نظر گرفته نمیشوند.
سدیم
ماده معدنی سدیم کارهای مهمی در بدن انجام میدهد مثل: حفظ تعادل مایعات و الکترولیت در بدن. اما در بیماریهای کلیوی سدیم زیادی میتواند برروی قلب و ششها همراه با افزایش فشار خون و جمع شدن آب در بدن اثر منفی بگذارد.
محدود کردن مصرف سدیم در رژیم غذای بسیار ضروری است تا جلوی کار بیش از حد کلیه را بگیرید. سدیم در نمک و اغلب مواد فراوری شده پیدا میشوند. لیبلهای مواد غذایی را بدقت بخوانید و ببینید چند میلیگرم سدیم در هر وعده ماده غذایی وجود دارد. موادی مثل نمک و پتاسیم را باید محدود کنید.
پتاسیم
پتاسیم یک ماده معدنی دیگر است که باید به صورت متعادل در بدن وجود داشته باشد. در بیماریهای کلیوی سطح پتاسیم در خون میتواند روی آهنگ ضربان قلب اثر بگذارد و باعث میشود تا مواد غذایی حاوی آن را محدود کنید.
پتاسیم در میوه، سبزیجات، لوبیا، آجیل و محصولات لبنی یافت میشود.
فسفر
وقتی کلیهها به صورت طبیعی کار میکنند آنها میتوانند فسفر اضافی را از خون جمعآوری کنند. در شرایط بیماری کلیوی افزایش سطح فسفر میتواند باعث شود تا بدن کلسیم درون استخوانها را بیرون بکشد و آنها را ضعیف کند. سطح بالای فسفر همچنین میتواند باعث تهنشین شدن کلسیم در رگهای خونی، ششها، چشم و قلب شود.
بنابراین شما باید مواد غذایی حاوی فسفر (محصولات لبنی، کاکائو، صدف) را محدود کنید.
کلسیم
بیماریهای کلیوی سبب عدم تعادل در سوخت و ساز استخوانها میشوند و میتواند باعث تهنشین شدن کلسیم در رگهای خونی بشود و سبب بیماریهای قلبی بشود. برای تشخیص شرایط کلسیم دکتر احتمالاً سطح کلسیم را ارزیابی میکند و اگر کم باشد شاید مصرف مکمل کلسیم را تجویز کند. اگر مشخص شود سطح آن بالاست پس باید مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم بالا و مکملهای کلسیم را محدود کنید.