یافتن علت دقیق خونریزی در طول اجابت مزاج به تعیین درمان آن کمک می‌نماید. این مقاله علل چنین خونریزی را توضیح داده و اطلاعاتی را در خصوص چگونگی پیشگیری از اختلالات دستگاه گوارش فراهم می‌سازد. آن را خوانده تا از حفظ سلامت روده اطلاع یابید.
دفع خون همراه با مدفوع را از نظر پزشکی هماتوشزی گویند. این وضعیت یک نشانه‌ی جدی بوده و بیانگر آن است که مشکلی در ارتباط با دستگاه گوارش بوجود آمده است. منشاء این خون که از رکتوم و یا مقعد بیرون می‌آید می‌تواند هر نقطه از دستگاه گوارش باشد. عادات غذایی بد و داشتن سبک زندگی ناسالم می‌تواند اندامهای سیستم گوارش را به طرز بدی تحت تأثیر قرار دهد و می‌تواند به مشکلاتی برای دستگاه گوارش مانند خونریزی از رکتوم منجر شود.
علل وجود خون در مدفوع
بواسیر: عروق یا رگهای خونی موجود در ناحیه مقعد و یا رکتوم به علت فشار بیش از حد بر روی دیواره رکتوم گشاد می‌شوند. بواسیر یا هموروئید می‌تواند حتی به هنگام پاک کردن خود در ناحیه‌ی خارج احساس شود و یا می‌تواند در ناحیه‌ی داخل و بدون درد نیز باشد. یبوست مزمن از علل اصلی وجود خون در مدفوع است. بسیاری از خانمها در طول دوران بارداری خونریزی از رکتوم را تجربه می‌کنند. قرص آهن تجویز شده در طول دوران بارداری می‌تواند موجب بروز یبوست شود. عوامل حجیم ساز مدفوع که آن را نرم ساخته و فشار وارده را کاهش می‌دهند، می‌توانند برای درمان بواسیر مورد استفاده قرار گیرند. خونریزی بواسیر می‌تواند موجب خونریزی پس از اجابت مزاج در زمان بارداری و یا در شرایط عادی شود. در طول آخرین روزهای بارداری این مشکل به دلیل افزایش فشار رحم، به طول چشمگیری خود را نشان می‌دهد. در شرایط عادی، عمل جراحی جهت درمان بواسیر بسیار متداول خواهد بود.
فیستول: وجود ترشحات مایل به سفید و یا ترشح خون می‌تواند در اثر وجود فیستول باشد، که یک کانال یا مجرای غیر طبیعی بوده که از رکتوم به پوست اطراف مقعد امتداد دارد. ممکن است التهاب مزمن در دیگر قسمتهای روده وجود داشته باشد که به آن بیماری کرون مرتبط با تشکیل فیستول گویند. استفاده از داروی مناسب و آنتی بیوتیک می‌تواند علائم را کاهش داده و تسکین را فراهم سازد. در صورت شدید بودن علائم، عمل جراحی مورد نیاز خواهد بود.
دیورتیکولوز: عارضه‌ای است که در آن توده یا کیسه‌های شبیه به بادکنک از دیواره‌ی روده بیرون می‌زنند. این بیرون زدگی‌های کیسه مانند می‌توانند بعضی اوقات خونریزی نمایند. خون زیاد و تماماً در یک زمان معمولاً در چنین مواردی مشاهده می‌شود. جراحی تنها راه درمان دیورتیکولوز وخیم است. تجمع مدفوع در دیورتیکول می‌تواند منجر به عفونت و التهاب شده که در نتیجه به درد شکم، یبوست و تب می‌انجامد. در صورتی که به موقع درمان انجام نشود، عفونت می‌تواند به تمام کولون سرایت نماید. این عارضه را دیورتیکولیت گویند.
پروکتیت و کولیت: شماری از اختلالات دستگاه گوارش می‌توانند به التهاب و زخم سطح داخلی کولون انجامیده که می‌تواند خونریزی نماید. کولیت اولسراتیو می‌تواند با اسهال، درد شکم و خونریزی همراه باشد. زمانی که تنها رکتوم ملتهب شده باشد، به آن پروکتیت گویند و هنگامی که کولون دچار التهاب شده باشد، تحت عنوان کولیت شناخته می‌شود. تجویز داروی مناسب و رژیم غذایی کنترل شده جهت درمان کولیت مورد نیاز است.
شقاق: مدفوع سفت شده و یا اسهال مزمن از علل اصلی شقاق مقعد بوده که در آن پوشش داخلی دیواره‌ی مقعد تحت تأثیر قرار گرفته و دچار پارگی می‌شود. این امر منجر به بازشدن انتهای عصب و باز شدن رگهای خونی شده موجب خونریزی در طول اجابت مزاج و نیز خونریزی پس از اجابت مزاج می‌شود. رژیم غذایی سرشار از فیبر و مصرف دارو می‌توانند به اصلاح این مشکل کمک نمایند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.
بیرون زدگی از مقعد: با پا به سن گذاشتن، بافتهای محافظ و نگهدارنده‌ی رکتوم ضعیف شده و قسمتی از رکتوم ممکن است از مقعد بیرون زده و منجر به خونریزی شود. این عارضه تحت عنوان پرولاپس رکتوم شناخته می‌شود. درمان مؤثر می‌تواند عمل جراحی باشد.
سرطان: معمولا، علت خونریزی مقعدی امری جزئی است و به راحتی می‌تواند تشخیص داده شود. اما گاهی اوقات، علت نهفته و اصلی خونریزی به هنگام اجابت مزاج می‌تواند مسئله‌ای مهم مانند سرطان رکتوم و یا کولون باشد و بنابراین اهمیت دارد که علت ویژه‌ی چنین خونریزی هرچه زودتر تشخیص داده شود. تنها در این صورت است که درمان مناسب می‌تواند شروع شده و مشکل پیش آمده برطرف شود. رشد غیر طبیعی اما خوش خیم بافت در کولون یا روده بزرگ «پولیپ» نامیده می‌شود. پولیپهای بزرگ می‌توانند خونریزی نموده و برخی پولیپها می‌توانند به سرطان تبدیل شوند. سرطان کولون می‌تواند درمان شود در صورتی که علائم هشدار دهنده در مراحل اولیه و زود تشخیص داده شوند.
چگونگی بهبود سلامت روده
آزمایشاتی مانند کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، آنوسکوپی، معاینه رکتال، و غیره به تشخیص علت وجود خون در مدفوع کمک می‌کنند. نوشیدن مقدار زیادی آب، وارد نمودن مواد غذایی سرشار از فیبر مانند غلات کامل، میوه و سبزیجات تازه در رژیم غذایی خود، پیاده روی، شنا و یا انجام تمرینات یوگا به طور منظم می‌تواند به بهبود این وضعیت کمک نماید. ورزش به حفظ تعادل آنزیمها و هورمونها که عملکرد متابولیک بدن را بالا می‌برند، کمک می‌کند. افرادی که دارای سبک زندگی بی تحرک می‌باشند بایستی به طور منظم به ورزش بپردازند. استفاده از یخ و پماد بدون نیاز به نسخه در اطراف مقعد ممکن است به تسکین احساس سوزش کمک نماید. خونریزی خفیف رکتوم ممکن است به خودی خود درمان شود، اما اگر این خونریزی شدید بوده و منجر به بروز علائمی مانند ضعف شود آنگاه بایستی بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. کشیدن بیش از حد سیگار و مصرف بیش از حد مواد غذایی ناسالم و به اصطلاح هله هوله، فست فود، الکل، مواد مخدر، دارو و غیره می‌تواند بر روی عملکرد دستگاههای بدن اثر بگذارد. ایجاد تغییرات مثبت در عادات غذایی به بهبود سلامت روده کمک می‌کند. مهمترین نکته این است که به هنگام احساس نیاز به استفاده از دستشویی، نبایستی درنگ نمایید و باید بلافاصله به دستشویی بروید. چنانچه این دستورالعمل‌ها را صادقانه رعایت کنید، بهبود قابل توجهی را در سلامت روده و همچنین سلامت کلی بدن در طی چند هفته مشاهده خواهید نمود.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
