بر اساس گزارش رسمی سازمان بهداشت جهانی، اختلالات بینایی از جمله مهم ترین مشکلات مربوط به سلامتی هستند که با وجود پیشرفت های قابل توجه علم پزشکی همچنان در سطح دنیا فراگیر بوده و در حال حاضر، 285 میلیون نفر (که 39 میلیون نفر از آنها کاملاً نابینا هستند) از این اختلالات رنج می برند.
البته خوشبختانه 80 درصد از اختلالات مذکور قابل کنترل یا درمان هستند اما در باقی موارد و به خصوص زمانی که کم بینایی یا نابینایی ناشی از زوال سلول های گیرنده نور در شبکیه چشم باشد، کار پزشکان بسیار سخت خواهد شد.
حال گروهی از پژوهشگران دانشگاه آکسفورد به رهبری «سامانتا داسیلوا» با انتشار یک مقاله علمی روش جدیدی را معرفی کرده اند که می تواند بینایی را به افرادی که پیش از این تصور می شد تا آخر عمر نابینا می مانند، بازگرداند.
پروتئین ملانوپسن امکان دریافت نور را برای سلول های غیرفعال شبکیه فراهم می‌کند
تیم آکسفورد با استفاده از روشی تحت عنوان «Viral Vector»، نوعی ویروس بی خطر به نام AAV را برای اعمال تغییر در سلول های دریافت کننده نور به کار می گیرند و پروتئین «ملانوپسین» را به سلول های غیر فعال وارد می کنند. این پروتئین توانایی تشخیص نور را برای سلول های مذکور فراهم کرده و باعث می شود فرآیند ارسال سیگنال به مغز از سر گرفته شود.
طی تست هایی که در آزمایشگاه انجام شده، محققان توانستند بینایی را برای یک سال به موش هایی که از اختلال «رتینیت پیگمنتوزا» (یکی از عوامل اصلی نابینایی در سنین پایین) رنج می بردند، بازگردانند. این موش ها سطح مناسبی از بینایی را در اختیار داشته و اجسام پیرامون خود را تشخیص می دادند.
لازم به ذکر است که داسیلوا و همکارانش نوعی شبکیه الکترونیکی نیز توسعه داده بودند اما به نظر می رسد که روش جدید و بهره گیری از پروتئین ملانوپسین، ارزان تر بوده و به انجام فرآیند ساده تری نیاز دارد.
گفتنی است خانم داسیلوا ضمن ابراز رضایت نسبت به نتایج روش جدید، اظهار داشته که گام بعدی در توسعه آن، آزمایش Viral Vector روی نمونه های انسانی خواهد بود.
