شیعیان امامی اعتقاد دارند با درگذشت امام حسن عسکری( فرزند ایشان عهده دار منصب امامت گردیده است. این گروه از شیعیان از جهت تاریخی در مورد امام دوازدهم خود با دو مشکل مواجه بودند:
الف) اثبات تولد و وجود او
زیرا امام حسن عسکری(ع) تولد فرزندش را مخفی نگه داشته بود و تنها عده ای خاص از وجودش آگاه بودند.
از آن جا که امام عسکری(ع) به مادرش وصیت کرده بود و میراث امام بین مادر و برادرش تقسیم شد، عدم وجود چنین فرزندی تقویت می شد.
ب) مهدویت امام دوازدهم
شیعیان امامی پیش از این دوره مهدی بودنِ هر کس را که ادعای مهدویت داشت انکار می کردند، حال ادعای مهدویت امام خود را مطرح می کردند که غایب و مخفی از منظر مردم بود.
این موارد باعث شد شیعیان بعد از امام یازدهم خود، در شناخت مسیر حق دچار حیرت و سردرگمی گردند. این حیرت چنان بود که برخی از علمای شیعه برای نجات شیعیان از این بحران و شناخت راه درست، به تألیف کتاب هایی برای شناسایی امام دوازدهم روی آوردند.
با مطالعة کتاب هایی مانند الامامة و التبصرة من الحیرة نوشتة علی بن بابویه (پدر شیخ صدوق)، کمال الدین و تمام النعمة اثر شیخ صدوق، الغیبة نعمانی، الغیبة طوسی، المسائل العشر فی الغیبة شیخ مفید و بخش های مربوط به امام زمان (عج) در کتاب هایی مانند الکافی، الارشاد، الاحتجاج و. . . همت علمای شیعه برای شناساندن امام مهدی(عج) به جامعة شیعیان امامی را می توان درک نمود.
در دهه های اخیر بنا به دلایلی بحث های مربوط به تشیع امامی و به ویژه بحث های مرتبط با امام زمان(عج) نمود خاصی داشته است. از طرفی شبهات مطرح شده در مورد وجود یا عدم وجود امام عصر(عج) به وضوح رخ می نمایند و هرازچندگاهی شبهه ای در مورد امام مهدی(عج) مطرح می گردد. با مراجعه به کتاب هایی مانند بهایی گری اثر کسروی، الخطوط العریضة اثر محب الدین خطیب، اصول مذهب الشیعة الاثنی عشریة نوشتة قفاری، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه اثر احمد الکاتب و هم چنین گذری بر برخی سایت ها می توان نمونه هایی از این شبهه ها را مشاهده کرد.
از طرف دیگر به منظور جواب دادن به این گونه مطالب، به ویژه شبهه های احمد الکاتب، کتاب هایی نگارش یافته است که تنها به ذکر نام آنها بسنده می کنیم:
1- شبهات و ردود، اثر سامی البدری؛
2- در انتظار ققنوس، نوشتة ثامر هاشم، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده؛
3- موعودشناسی و پاسخ به شبهات، اثر علی اصغر رضوانی؛
4- سفراء المهدی بین الحقائق و الاوهام (ردود علی آراء احمد امین و المدرسة الاجتماعیة حول سفراء المهدی)، نوشتة ضیاء الدین الخزرجی.
